©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Arapkir Çayı

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Arapkir Çayı
Türü:
Kaya Sığınağı
Rakım:
m
Bölge:
Doğu Anadolu
İl:
Elazığ
İlçe:
Ağın
Köy:
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
ÜP

     


Yeri: Elazığ il merkezinin kuzeybatısında; Ağın İlçesi'nin güneybatısında; olasılıkla Hastek Köyü'nün 3.5 km güneyinde; Bahattin Köyü'nün 2.5 km kuzeybatısında; Sıhkiner Tepesi'nin 250 m batısında; verimsiz çıkan Karamağara'nın kuzeyinde ve tam karşısında Arapkir Çayı yakınındaki kaya sığınakları (Kökten; bu kaya sığınaklarının tam nerede olduğunu bildirmemektedir). Yukardaki bilgiler bölgenin 1:100.000 ölçekli haritasından okunmuştur.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Sığınakların konumları hakkında fazla bir bilgimiz yoksa da ağızlarının Arapkir Çayı'na doğru olduklarını biliyoruz. Kökten; her iki kaya sığınağının yalnız boyutlarını vermektedir. Kaya sığınaklarının isimleri yoktur. Buna karşılık her ikisine de numara verilmiştir. Derinliği 4.46 m; ağız genişliği 5.50 m; yüksekliği ise 2.15 m olan kaya sığınağına 1 no'lu kaya sığınağı adı verilmiştir. 2 no'lu kaya sığınağının boyutları ise derinlik 2.50 m; ağız genişliği 25.50 m; yüksekliği 2.30 m'dir. Olasılıkla her iki kaya sığınağı da günümüzde baraj gölü suları altında kalmıştır. Sığınakların çevresel konumları konusunda fazla ayrıntılı bir bilgi verilmemektedir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: 1969 yılında İ.K. Kökten'in "Keban Projesi" çerçevesinde; Keban Baraj göl suları altında kalacak olan tarihöncesi yerleşme yerlerinin saptanmasına yönelik araştırmasında keşfedilmiştir. Aynı yıl kaya sığınakları küçük çapta kazılarla araştırılmıştır. Bu kazılar daha çok deneme mahiyetinde olup; hem tabakalanmalarını anlamak hem de içlerindeki kültür verilerinin büyük kazılar yapmaya değip değmeyeceklerini bilmeye yöneliktir. 1 no'lu kaya sığınağında 0 ile 20 cm arasında verimsiz; 20-50 cm arasında Üst Paleolitik Çağ'ın sonuna tarihlenebilecek aletler bulunmuştur. Ana kayaya ulaşılıp ulaşılmadığı anlaşılmamaktadır. Kültür toprağının özelliklerinden de bahsedilmemektedir. Kısaca bu kazı ve sonuçları hakkındaki bilgiler çok yetersizdir. 2 no'lu kaya sığınağındaki kazı için veriler daha da azdır. Yaklaşık 50 cm'lik kazı sonucunda önemli bir buluntu yoktur. Bu sığınaktaki toprağın küllü olduğu söylenmektedir. Olasılıkla araştırmacı sığınakların fazla verimli olmamasından dolayı kazıyı erken kapatmıştır.
Tabakalanma:
Buluntular: 1 no'lu sığınakta Üst Paleolitik Çağ'ın sonuna tarihlenen mini kalemler; kazıyıcı ve sırtlı kazıyıcı tipinde aletler ele geçmiştir [Kökten 1971a:lev.17/1]. 2 no'lu sığınakta ise yalnız bir adet obsidiyenden dilgi bulunmuştur. Kökten; bu dilgiyi tarihlemekten kaçınmaktadır.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye