©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi





Değirmendere

Çizimler için tıklayın...


Fotoğraflar için tıklayın...

maps
Değirmendere
Türü:
Mağara
Rakım:
609 m
Derinlik:
-50 m
Uzunluk:
85 m
Bölge:
Karadeniz
İl:
Ordu
İlçe:
Gürgentepe
Köy:
Eskiköy

     


Yeri: Akçabel ve Çataltepe Mağaraları ile birlikte; yaklaşık olarak Ordu'nun 40 km güneybatısı; Gürgentepe İlçesi'nin de 10 km kuzeydoğusundaki Eskiköy'ün hemen yakınındadır. Mağaralar; Ilıca Dere (Yavaş Dere) ve kollarınca derin bir şekilde yarılarak parçalanan bir bölgededirler. Değirmendere Mağarası; Akçabel Mağarası'nın hemen güneyinde; Hasanali Mahallesi'nin 200 m kuzeyinde; dere tabanında gelişmiştir.
Yapısal Özellikleri ve Oluşumu: Aynı bölgede bulunan Akçabel; Değirmendere ve Çataltepe Mağaraları geçirimsiz kayalar arasında uzanan kireçtaşları içinde gelişmiştir. Mağara; birbirine bağlı iki bölümden oluşmuştur. Kuzey-güney doğrultusunda eğimli gelişen giriş bölümünde; arka arkaya gelen -3; -5; -11 ve -5 metrelik basamaklar yer alır. Tabanı çakıl; kum ve molozlarla kaplı olan bu bölüm; mağaranın ilk oluşan fosil-yarı aktif kesimidir. Mağara -5 metrelik son diklikten sonra yataya geçerek; keskin dirsekle önce doğuya; daha sonra da güneye (başlangıç yönü) yönelir ve -15 m dik inişi olan; daire şekilli bir salonla sona erer. Girişe göre -50 metrede yer alan bu salonun GD ucunda bulunan ve mağaradaki yeraltı deresinin kaybolduğu dar geçit mağaranın devamı şeklindedir. Genişliği 1-3 m; tavan yüksekliği 0.5-7 metreler arasında değişen birbirine bağlı üç bölümden oluşan Değirmendere; düden konumlu bir mağaradır. Giriş ağzı; Kızıllık Deresi tabanından 5-6 m yukarıda bulunan mağaranın; K-G yönünde eğimli ve basamaklar halinde gelişen birinci bölümü; ilk oluşan kesimdir. Bu bölümün dere taban düzeyine yakın kesimlerinde (-10 m); çakıl ve kum yığınları arasından su çıkışları görülür. Yaklaşık -30 metreden sonra; önce doğuya; sonra da güneye dönen bölüm ise yarı aktif kesimdir. Buna karşılık; - 50 metrede bulunan salon ise en yeni bölümdür. Burada yaz-kış akışı olan bir yeraltı deresi mevcuttur.
Araştırma Tarihçesi: MTA Genel Müdürlüğü; Jeoloji Etütleri Dairesi; Karst ve Mağara Araştırmaları Birimi tarafından araştırılmış ve 2004 yılında yayınlanmıştır.
Bulgular:


Liste'ye