İŞTE YAĞMALANAN TARİHİMİZ!

Popüler bilim ve kültür dergisi Focus, bu ayki sayısında Anadolu'dan çalınan eserleri 10 sayfalık bir dosya ile tanıttı. İşte dünyanın en büyük müzelerini dolduran eserlerin 'çok küçük bir kısmının' listesi:
1. Mausoleum, Bodrum, Londra-İngiltere
2. Tanrıça Demeter Heykeli, Muğla, Londra-İngiltere
3. Troia Hazinesi, Çanakkale, Rusya'nın 2 şehrinde
4. Bergama Zeus Sunağı, İzmir, Berlin-Almanya
5. Priene Athena Tapınağı, Aydın, Berlin-Almanya
6. Marsyas Heykeli, Manisa, ABD, (Geri geldi, tekrar çalındı)
7. Boğazköy Sfenksi, Çorum, Berlin-Almanya
8. 8 bin adet Boğazköy Tableti, Çorum, Almanya (Geri geldi)
9. Noel Baba'nın kemikleri, Antalya / Demre, Bari-İtalya
10. Herakles Heykeli, Antalya / Perge (Perge), Boston-ABD
11. Kumluca Hazinesi, Antalya, ABD
12. Lidya Yazıtı, Manisa / Saraycık (Saittai), Roma-İtalya
13. Lidya Hazinesi, Uşak / İkiztepe, New York-ABD
14. Quadriga Atları, İstanbul / Hipodrom, Venedik-İtalya
15. Elmalı Hazinesi, Antalya, ABD (Büyük kısmı geri geldi)
16. Zeugma Mozaikleri, Gaziantep, İtalya ve İngiltere'de
17. Milo Venüsü, Milo Adası, Paris - Fransa
Milliyet, 13.09.2005

KASTAMONU MÜZESİ ZİYARETE AÇILDI

Yedi yıldır yapım ve onarım çalışmaları süren Kastamonu Arkeoloji Müzesi dün ziyarete açıldı. İl Kültür ve Turizm Müdürü Zühtü Yaman “ İlimiz Müze Hizmet Binası ve Arkeoloji Müzesi'nin bulunduğu yapı; 1914-1917 yıllarında mimar Kamalettin Bey tarafından ittihat ve Terakki Fıkrası Binası olarak yapılmış, 1945 yılında Müze Deposu, 1952 yılında da müze müdürlüğü açılarak hizmette bulunmuştur. Büyük Önder Atatürk'ün 23-31 Ağustos 1925 tarihinde Kastamonu ve İlçelerini ziyareti gezisinde 30 Ağustos 1925 gününde “Kastamonu Nutku'nu bu binada söylemiştir. Bakanlıkça 1998 yılında, onarım. Restorasyon ve yeniden teşhir-tanzim çalışmaları yapılmak üzere ziyarete kapatılan Arkeoloji Müzesi'nde çalışmalar tamamlanmıştır. Bina içerisinde yeni müzecilik sisteminde ilimizde bulunan, satın alınan ve koleksiyonda mevcut karakteristik arkeolojik eserler vitrinlerde yeniden düzenlenmiş, bitişiğinde yer alan parsellerin kamulaştırılması sonrası genişletilmesi ile bahçe yeniden tanzim edilerek taş eserler sergilenmiştir” dedi.
Kastamonu Postası, 17.09.2005

İASOS'UN ROMALI KOMUTANININ EVİ

Muğla'nın Milas İlçesi Kıyıkışlacık Köyü'ndeki 2500 yıllık İasos antik kentinde yapılan arkeolojik kazılarda Romalı bir komutana ait, mozaiklerle kaplı lüks bir evin kalıntılarına ulaşıldı. Kale surları içinde, Romalı soylu bir komutana ait olduğu saptanan evdeki 1800 yıllık mozaikler, hayranlık uyandırdı.Ev, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın katkısıyla 'mozaik evi' haline getirilip üstü çatıyla kapatıldı.
Hürriyet, 12.09.2005

SİLAH SESİ YERİNE BİLİMİN AYAK SESİ

Geçmişte adı sadece terör olayları ile gündeme gelen Şırnak ve ilçelerinde artık silah sesleri yerine bilimin ayak sesleri yankılanıyor. Cizre, Silopi ve İdil ilçelerindeki arkeolojik kalıntılar tespit edildi. Bu tarihi kalıntıların gün yüzüne çıkması, bölgenin bir kültür turizmi merkezi haline gelmesini bile sağlayabilecek.
Şırnak'ta 2004 yılında başlatılan arkeolojik yüzey araştırmaları devam ediyor. Ege Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Gülriz Kozbe ve öğrencileri bölgede tarihi medeniyetlere ait kalıntıları bulmak için araştırmalarını sürdürüyorlar. Şırnak'ın Cizre ilçesi Babil köyü ve çevresinde devam eden arkeolojik envanter çalışmaları, 2005 yılında TÜBİTAK Sosyal ve Beşeri Bilimler Projesi olarak değerlendirilmeye layık görüldü. Bu doğrultuda TÜBİTAK'ın maddi desteği aldıklarını söyleyen, Doç.Dr. Gülriz Kozbe; Şırnak Milletvekili A. Veli Seyda, danışmanı Abdullah Aksoy, Şırnak Valisi Osman Güneş ve ŞIRGEV'in maddi ve manevi destekleri ile araştırmaları sürdürülmekte oldukalarını söyledi.
Bölgede iki hafta süren araştırmalar sonucunda Cizre, Silopi ve İdil ilçelerindeki arkeolojik eserler tespit edildi. Bu tarihi ören yerleri gün yüzüne çıktığında bölgenin çehresini değiştireceğini vurgulayan Kozbe "Kebeli (Babil), Gre Ta, Taş Höyük (Gre Gevr), Fil Harabeleri, İdil Aşağı Mahalle Höyüğü, Takyan, Nervan ve Amarzava gibi başlıca yerleşim yerlerinde ele geçen yüzey bulguları üzerinde yapılan ön incelemeler, bölgedeki ilk yerleşimin 8 bin 500 yıl önce Neolitik Dönem'le başladığını ve daha sonra günümüzden 6500 yıl öncesine tarihlendirilen Halaf Dönemi'nde ise yoğun yerleşime sahip olduğunu göstermektedir. Bunun yanı sıra, MÖ 900-600 yıllarına tarihlenen Yeni Assur Dönemi'ne ait çanak çömleğin bölgede çok sayıda ele geçmesi, özellikle Cizre-Silopi Ovası'nın Assur İmparatorluğu'nun Anadolu'ya yayılımı sırasında büyük öneme sahip olduğunu işaret etmektedir. Bunun en belirgin örneği, bazalt yapımı sur duvarları, şehre giriş kapısı ve Aşağı Kent kalıntılarıyla Cizre'nin yaklaşık 25 km. güneybatısındaki Kebeli Höyük (Babil)'tür." dedi. Kozbe, "Bölge yıllardır olumsuz olaylarla anılmakta, biz bu arkolojik kazıları gün yüzüne çıkartarak, bu bölgeyi de turizme kazandırmak istiyoruz. Çalışmalar iki yıl daha sürecek."
Kanal7 Haber, 05.09.2005

TARLASINDAN 'MÜZE' ÇIKTI!

Tarlasındaki eğimi düzeltmek için çalışan Gaziantepli Mehmet Güngör, arkeolojik bir keşfe imza attı. Önce bazı düzgün yapı taşlarına rastladığını, bu taşları incelediği sırada topraktaki küçük mozaik taşlarını fark ettiğini söyleyen Güngör, "Ortaya tarihi mozaikler çıktı. Fotoğraflarını çektikten sonra üzerini yeniden toprakla örttük" açıklamasını yaptı.

Çektiği fotoğrafları müze yetkililerine gösterdiğini belirten Güngör, "Yetkililer gelip tarlamda inceleme yaptı. Mozaiklerin 1500-2000 yıllık ve muhtemelen Bizans dönemine ait bir kilisenin taban mozaikleri olabileceğini söylediler" diye konuştu. Güngör, define avcılarının kaçak kazı yaparak mozaiklere ve tarlasına zarar vermelerinden korktuğunu belirtti.
Sabah, 09.09.2005

400 YILLIK TARİH YOK OLUYOR

Kastamonu'nun Daday İlçesi, Uzbanlar Köyü, Çiftlik Mahallesi'nde bulunan 400 yıllık Balaban Ağa Konağı yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya.

Osmanlılar zamanında Hüsem Ağa tarafından yaptırılan ve bahçesinde hamamı ile çeşmesi bulunan Balaban Ağa Konağı şiddetli lodos sonrası tamamıyla yıkılma tehlikesine girerken tarihin konağın fırtına sonrası uçan saçağından sızan kar ve yağmur suları evin tarihi dokusunun yok olmasına neden oluyor.

Osmanlı döneminin ahşap işçiliğinin en güzel örneklerini içerisinde barındıran ve Osmanlıca yazıların duvarlarını süslediği konağın ikinci katı tamamen yıkılmaya yüz tutmuş durumda.
Kastamonu Nasrullah Gazetesi, 09.09.2005

KOÇ: AYASOFYA'DA
İBADETE ENGEL YOK

Dönem dönem alevlenen "Ayasofya ibadete açılsın" talepleriyle ilgili olarak Danıştay, 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararnamesinin iptali taleplerini reddederken, Kültür Bakanı Koç'tan “durumu idare edecek" bir açıklama geldi. Koç "Ayasofya'nın ibadete açılmasında herhangi bir engel yok" dedi.

Bir milletvekilinin konuyu önergeyle kendisine sorması üzerine kısa bir yanıt veren Bakan Koç, öncelikle Ayasofya'nın dünya mimarlık tarihinin eşsiz bir eseri olduğunu, yapımına başlandığı 532 yılından günümüze kadar ayakta durabildiğini, ülkenin kültürel mirası açısından olduğu gibi evrensel kültür açısından da son derece önemli olduğunu anımsattı. Kültür Bakanı Koç'un Ayasofya'da ibadet edilebileceğini açıkladığı yanıtının ilgili kısmı ise şöyle: "Dünya çapında haklı bir üne sahip olan Ayasofya, 1934'ten bu yana yerli ve yabancı ziyaretlere açık bir müze konumunda olup, bu uygulama ibadet ihtiyacı olan insanların ibadet etmelerine engel teşkil etmemektedir. Ayasofya Müzesi'nin Topkapı Sarayı'na bakan cephesinden girişi bulunan, yine Ayasofya Camii olarak anılan üç yüz kişi kapasiteli bir cami yer almaktadır. Müzenin bir parçası olan bu caminin bakımı, temizliği, güvenliği olanaklar elverdiği ölçüde Müze Müdürlüğü'nce yapılmaktadır."

Ancak Bakan Koç'un bu yanıtı, 5-10 bin kişinin aynı anda ibadet için Cuma günü buraya gitmesi halinde yaşanabilecekler konusundaki kaygıları da gündeme getirdi.
Hürriyet, 09.09.2005

TARİHİ ÇEŞMEYİ KURUTTULAR

Osmanlı Donanması'nın su ihtiyacını karşılayan Çanakkale-İzmir Yolu üzerindeki tarihi Piri Reis Çeşmesi, ilgisizlik sebebiyle harabeye döndü. Piri Reis'in yazdığı "Kitab-ı Bahriye"de, deniz kenarında bulunan bu çeşmeden asırlar boyu Osmanlı Donanması'nın su ikmali yaptığı belirtiliyor. Vatandaşlar, "Çeşmenin yanında asılı kitabedede bu durum açıkça yazıyor. Ayrıca, çeşmenin yan tarafında mozaik kabartmayla Piri Reis'in çizdiği haritada, gemilerin bu çeşmeden suyu nasıl aldığı da gösteriliyor. Çeşme, 1993 yılında yeniden düzenlenmiş ve suyu akıtılmıştı. Ancak kısa süre sonra kendi haline terk edilen çeşme, şimdi harabeye dönmüş durumda. Yıllarca tarihe ışık tutan çeşmenin etrafında şu an belediye düzenleme çalışması yapıyor. Çeşmenin yeniden elden geçirilerek güzel bir hale kavuşturulmasını istiyoruz" dediler.
www.burasicanakkale.com, 07.09.2005

ROMALILARDAN HATIRA

Erdemli İlçesi'ne bağlı Ayaş Beldesi'nde (Elausa Sebaste) 11 yıldır kazı çalışmalarını sürdüren Roma La Sapenza Üniversitesi ekibi, MS 1. yüzyılda Romalılar tarafından inşa ettirildiği tahmin edilen, bölgenin en büyük tapınağını bulduklarını açıkladı.
Arkeolog Dr. Emanuela Borgia, MS 5-6. yüzyılda kiliseye çevrildiği, 7 ya da 8. yüzyılda da büyük bir depremle yıkıldığı belirlenen tapınakta, kilisenin kuruluşu ve hangi döneme ait olduğu ile ilgili bir işarete rastlamadıklarını, ancak kazı sırasında bazı bulgulara ulaşabileceklerini söyledi. Dr. Borgia, Elausa Sebaste'nin hâkim bir noktasına kurulan tapınağın bölgenin en büyük tapınağı olduğunu, yaşanan depremle sütunların paralel biçimde tapınağın üstüne yığın halinde yıkıldığının belirlendiğini ifade etti. Ancak Borgia, sütunların vinçle kaldırılabileceğini ve bunun için çok para gerektiğini söyledi.
Radikal, 07.09.2005

UTANÇ ABİDESİ

Mustafa Kemal Atatürk tarafından Kurtuluş Savaşı kahramanlarımızdan Mareşal Fevzi Çakmak'a verilen Kadıköy Caddebostan'daki köşk, harap bir halde onarılmayı bekliyor. Caddebostan'daki lüks evlerin arasında kaderine terk edilen 2 katlı tarihi köşkte bürokratik engellerden dolayı bir çivi bile çakılamıyor. Çevre sakinleri, köşkün 20 yıldır bu durumda olduğunu belirterek, bahçesinde başıboş köpeklerin dolaştığını söylüyor. istanbul'un gözbebeği semtlerinden birinde restorasyon bekleyen bu tarihi bina yetkililerden ilgi bekliyor.
Vatan, 04.09.2005

HAYDARPAŞA VENEDİK GİBİ OLACAK



Kentin en önemli sit alanlarından bir olan Haydarpaşa'da 2.5 milyon metrekarelik bir alanda fuar kenti planlanıyor. Haydarpaşa Limanı dönüşüm projesine ilişkin kamuoyuna yansıyan tek görüntü, mimar Şefik Birkiye tarafından hazırlanan lale şeklindeki yedi gökdelenli, denizden fıskiyelerin yükseldiği, eski Türk evlerini içeren fotoğraftı.
İstanbul'a yeni bir simge kazandırılacak şekilde tasarlanan proje için, tarihi yarımada ve Boğaz siluetine zarar vereceği, bölgenin altyapısını çökerteceği, kentsel sit alanını yok edeceği endişeleri dile getirilirken, projenin kamuoyundan gizlenmesi ve sivil toplum örgütlerinin süreç dışında bırakılması tepki gördü. Proje sahibi mimar Birkiye, konuya ilişkin ilk defa detaylı bilgi verirken, alternatif olarak gökdelensiz ve Venedik gibi kanallar içeren projeler de hazırlandığını söyledi. Birkiye, Arkitera Mimarlık Merkezi'nden Şevin Yıldız'a Haydarpaşa projesine ilişkin şu bilgileri verdi:

Haydarpaşa projesi neleri içeriyor?
Öyle aktiviteler getirelim ki, Anadolu yakasının da diğer yakaya bağlı olmadan bir hayatı olsun. Bu nedenle oraya fonksiyon olarak Avrupa'nın en büyük ticari merkezlerine uygun bir fuar organizasyonu getirdik. Bu fuar sistemi 150 bin-200 bin metrekare bir alan ve çevresinde kongre merkezleri, spor merkezleri, 4 bin odalı otel, restoranlar olması lazım. Tek başına fuar alanı yapamıyorsunuz, bu çok büyük bir yatırım. Onun dışında buraya gelenler nasıl eğlenecek, nerede kalacak, alışveriş merkezleri, sinemalar, spor tesisleri, kültürel merkezler nasıl olacak derken anafikir olan fuar aktivitesini, kendi hizmetlerini kendi verecek bir şehir olarak düşündük. Bunlara konutlar, iş merkezleri gibi fonksiyonları ekleyerek bir program hazırladık. Fransız danışmanlarımız oldu, Disney'den çocuklara yönelik eğlence merkezleri yapmak için bilgi aldık. Bütün alanı eski İstanbul'daki evlerin ölçeğinden esinlenen, üç-dört katlı binalarla, çağdaş Osmanlı mimarisi şeklinde düşünüp, üstünü bahçelerle kapladık. Arsanın yüzde 40'ı da çatı bahçeleri ve gezinti alanları şeklinde yeşil alan olarak düzenlendi. Projenin bir alternatifinde de suni bir Boğaz geliştirdik. Venedik'te olduğu gibi suni bazı kanallar yaparak, yalıları oraya sarkıtan bir proje bu. Bir de simgesel kuleler olsun mu diye düşündük. Diğer büyük şehirlerdeki gibi İstanbul'un da simgesel bir kısmı olsun mu, yoksa tarihi mimariden esinlenen adalar mı olsun dedik. Şimdi içinde kulelerin olmadığı alternatif bitmek üzere.

Tarihi yarımadayı düşünürsek, İstanbul'un böyle bir simgeye ihtiyacı var mı?
Bizden simge istenildiği için, yedi tane ince bakır kule düşündük.
'Bu İstanbul'a simge olur mu' derseniz, cevabım şu olur: Sadece metrekare inşa ederek dünyadan müşteri çekemezsiniz, bir de projenin simgesel yönü olmalı. Siz şimdi gazetelerde onu görüyorsunuz. Çünkü en gösterişlisi ve en çarpıcı olan oydu.

Kullanıcı profili nasıl olacak?
Size iki rakam vereyim: Bu proje zemin üzerinde 2 milyon 300 bin metrekare. Türkiye'ye getireceği ciro senede yaklaşık 1.2 milyar avro. Hem Türkiye'ye fuar alanlarında günlük harcamaları yaklaşık 600-800 avro arasında olacak turistler ve kaliteli bir tüketici getirecek. Ayrıca bu 1.2 milyar avronun sadece işletme vergisini hesapladığınızda, kente gelir olabilecek yüksek bir rakam tutuyor. Buraya gelen bu cironun yüzde 80'i diğer aktivitelere dağılıyor. Projeye doğrudan gelen gelir, oteller ve kiralar. Halbuki bu harcamaların yüzde 80'i uçak ve taksiye, lokantacılara, ziyaretlere, alışverişlere gidiyor. Yeterli otel yapamadığımızdan, oteller fuar alanının dışına da taşıyor, insanlar başka yerlerde de kalıyor. Sonuçta bu projenin şehir için çok büyük bir artı değeri var.

Proje alanındaki kamusal ve tarihi binalarla, altyapının durumu ne olacak?
Hepsi halka açık müze olacak. Bütün arazi ve yollar kamuya açık. Kamuya açık caddeler dışında özel bir şey gerektirmiyor. Mevcut yollara bağlanmak için çeşitli kavşaklar gerekebilir. Otopark giriş-çıkışlarına dikkat ediyoruz. Yolların yanlarından çok fazla giriş çıkış vererek, arabaların kaybolmasını sağlamak lazım. Ayrıca, caddeler, meydanlar, gezinti alanları olacak. Bu projede Paris ve Belçika'da kullandığım bir sistemi kullanıyoruz. Projeyi çok yüksek çevre değerli binalar sisteminde inşa etmeyi düşünüyoruz. Proje enerji ihtiyacının büyük bir bölümünü kendi karşılayacak. Birimlere merkezi ısıtma sistemiyle dağıtım yapacağız. Güneş ısısından esinlenerek tasarlanmış yeni bir sistem var. Cam kullanmadan, paslanmaz çelikten yapılmış. Günlük kullanacağımız suların yüzde 40'ı güneş enerjisinden. Toplanan yağmur sularıyla bahçeler sulanıyor. O yağmur sularını da ayrı bir sistemle tüm çamaşır makinelerinde, tuvaletlerde ve içme suyu gerektirmeyen yerlerde tekrar kullanıyoruz. Ekolojik malzemeler kullanıyoruz, poliüretan gibi malzemler kullanılmıyor. Selüloz ve ahşap artıklarından izolasyon malzemeleri, bakır kullanılıyor. Hep geri kazancı olan malzemeler kullanılıyor. Böyle entegre bir proje. Şimdi estetik konusu var. O ise her memlekette olduğu gibi bir tartışma konusu.

Bölgeyle ilgili yetkinin belediyeden alınıp Ankara'ya devredilmesi, özel bir yasa çıkarılması konusunda ne diyorsunuz?
Böyle büyük projeleri yapmak için tek çare arsaları satın almak ve birleştirmek. Üzerinde yön ve fonksiyonları tespit etmek, sonra şehirciliğe açmak. Öteki türlü, arsaları büyük projelerde kullanmak istediğiniz zaman, çok değişik problemler çıkıyor ve en iyi projeleri bile durdurabiliyor. Bu tip problemleri şahıs veya özel yatırımcı halledemiyor. Onun için bunların önceden merkezileştirilmesi, tek bir karara bağlanması lazım. Biz projenin yüzde 70'ini başka mimarlara inşa ettirmeyi düşünüyoruz. Ben Disney'in yanındaki bir şehirde çalışıyorum. Altı milyon metrekarelik bir şehir parçası, orada 28 mimarlık ofisiyiz. Ama ana planı New York'tan bir mimarlık grubu yaptı. Sonra onun katıldığı jürilerle, referanslarla, bu mimari yaklaşıma sahip kaliteli ofisleri seçtiler ve onlara bölüm bölüm şehir parçaları verdiler.

Eleştiriler projeyi etkiliyor mu?
Simgesel kısım tartışılabilir, ama bizim yaptığımız ana şehircilik, İstanbul'un mimarisinden esinlenmiş çağdaş bir şehircilik yaklaşımı. Bu dünyanın yüzde 80'nin eleştirisini alan bir yaklaşım. Neden? Çünkü malzeme üretenler, moda mimari ve tüketim mimarisi yapanlar, bu tip uzun vade kalan mimarlara karşılar. Çünkü biz ekolojik, çevresel yaklaşımda uzun yıllar dayanan stillerden yanayız. Ben eski şehir taraftarıyım, çünkü onlar daha uzun vade dayanıyor, daha az çöplüğe gidiyor.
Radikal, 03.09.2005

EKONOMİ DEBELENİYOR, DEFİNECİ EŞELENİYOR!

ADANA'DA '7 KATIR YÜKÜ' ALTIN "KAZISI"

Adana'nın Feke İlçesi'nde, Rum asıllı bir kadının beyanına dayanarak, '7 katır yükü altın çıkarma' umuduyla başlatılan ancak sonuç alınamayan izinli "kazı" çalışmalarına yeniden başlandı.

Edip Çam, Kıbrıs Rum Kesimi'nin eski liderlerinden Makarios'un da doğum yeri olduğu iddia edilen Feke'nin Gürümze Köyü'nde, Rum asıllı kadının, ölmeden önce, bölgeyi terk eden Rum köylülerin 'kaya kovuğuna altın ziynet eşyası' koyduklarına şahit olduğunu iddia etmesi üzerine bölgede geçen ay "kazı" başlatmıştı. Çam, sonuç alınamayan bu yerin yaklaşık 50 metre uzağında yeniden "kazı" çalışmalarını sürdürüyor.
Hürriyet, 02.09.2005

SUUDİLER BU KEZ TARİHİ KÖPRÜYÜ YIKIYOR

Suudi Arab News gazetesinde çıkan habere göre Medine Belediyesi, 1900'lü yıllarda Osmanlılar tarafından, hacıları kutsal topraklara taşımak için yapılan tarihi Hicaz Demiryolu'nun geçtiği Akik Vadisi üzerindeki köprüyü yıkma kararı aldı. Medine Belediyesi, Anbariya İstasyonu'nda başlangıç terminali bulunan demiryolunun Medine İstasyonu'na iki üç kilometre mesafede bulunan köprüyü geçen yılki yağışlarda gördüğü hasar nedeniyle yıkım kararı aldıklarını belirtti. Haberde, Suudi tarihçiler arasında tartışma yaratan kararın Medine'de yaşayan halkın da tepkisine yol açtığı belirtildi.
Medine'deki tarihi yerlerden sorumlu Antik Eserler Bölümü yetkilileri, belediyenin aldığı bu kararla ilgili olarak kendilerine bilgi verilmediğini söyledi. Okas gazetesine demeç veren tarihçi Dr. Muhammed el Zulfa da, "Gelişmiş ülkeler tarihi eserlere önem veriyor. Özellikle de böyle belirleyici olanlara. Medine'deki bütün yerler önemli. Bunlar tarihte önemli noktaları gösteriyor. Bu demiryolu, Medine tarihinin bir parçası, umre ve hac için ülkeye gelenlerin güvenli yolculuk yapmalarının da bir göstergesi" dedi.
Türk Yapımcılar Birliği tarafından 1999 yılında ödüle layık görülen "Hicaz Demiryolları Belgeseli"nin yapımcısı Mustafa Aksay, köprünün Medine İstasyonu'na 2-3 kilometre mesafede olduğunu ve Medine Tren Köprüsü olarak anıldığını ifade etti. Belgeseli çektikleri dönemde Medine İstasyonu'nun da yıkılıp otel yapılmak istendiğini ancak daha sonra karardan vazgeçildiğini kaydeden Aksay, "İstasyonu Türk mimar Mahmut Kirazoğlu'na restore ettirdiler. Çok güzel bir yer oldu. Medine'deki bütün Türk tarihi eserlerini yıktılar. Medine'de ayakta kalabilen tek yer istasyon ve onun uzantısı köprü kalmıştı" dedi.
Öte yandan köprünün yıkılmaması için Ankara da devreye girdi. Dışişleri Bakanlığı'nın talimatıyla harekete geçen Türkiye'nin Riyad Büyükelçiliği, Suudi Arabistan makamlarıyla temasta bulunarak köprünün yıkımı yerine onarılmasını istedi. Suudi makamlarının cevabı bekleniyor.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde Mekke'de yapılan 350 yıllık Ecyad Kalesi'ni, Türkiye'nin tepkisine ve UNESCO'nun uyarılarına karşın yıkan Suudi yönetimi, aynı yere otel ve alışveriş merkezi yaptı. Suudi yönetimi 1991 yılında da Medine de Hz. Muhammed'in kabrinin hemen yakınındaki Türk çarşısı ile Arif Hikmet kütüphanesi yıktı. 1960'lı yıllarda Harem-i Şerif Camisi'nin de Osmanlı eli değmiş her eseri revaklar haricinde yıkılıp Memluk mimarisine göre yeniden inşa edildi.
Tarihi köprünün yıkılması kararına Türk tarihçiler de tepki gösterdi. Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı Suudi Arabistan'ın Türklerden kalma eserleri yıktığını belirtti. Uygar toplumların tarihi eserleri tamir ettirdiklerini anlatan Prof. Dr. Ortaylı, "Balkanlar'da da Osmanlı eserleri var. Ama tamir ediliyorlar. Suudiler ise yıkmak istiyor. Tarih şuuru meselesi. Medine'de ne varsa yıkıyorlar ve yerine otel yapıyorlar. Tarihi siliyorlar" dedi. Hicaz Demiryolları'nın modern Türk Mühendisliği'nin en önemli eserlerinden biri olduğunu anlatan Prof. Dr. Ortaylı, "Çok hızlı yapılan bir demiryolu. Bağışlarla yapıldı. O bölgede istasyonlarda tahrip edilmiş durumda. Garip bir düşmanlık var. Söyleyecek fazla bir şey yok" diye konuştu.
Sabah, 01.09.2005

ÜSKÜDAR'DA RESTORASYON REZALETİ

Üsküdar Meydanı'nda uzun süre harabe halinde duran, bir süre önce de özel bir şirketin depo olarak kullandığı 300 yıllık Yeni Valide Camii Külliyesi'ne ait imarethane, Vakıflar Genel Müdürlüğü'nce onarım planı kapsamına alındı. İmarethane, 'Restore et, işlet, devret' modeliyle, 10 yıllığına Katibim Lokantaları'na verildi. Takiben, 400 bin YTL keşif bedeliyle ihaleye çıkan imarethane restorasyonu işini, Bilgen İnşaat Elektrik Otomotiv ile Melikoğlu İnşaat Gıda Otopark şirketleri aldı. Kontrolörlüğü de, Vakıflar Bölge Müdürlüğü üstlendi.

Restorasyon dahilinde, önce beton kaplı kubbeler temizlendi. Ardından, imarethanenin Üsküdar Meydanı'na bakan dış duvarına kapı açılmak istendi. Beton kırma makineleriyle işe başlayan 2 işçi, 300 yıllık tarihi duvarı 2 günde yerle bir etti.
İstanbul Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nden bir yetkili, durumdan haberleri olmadığını savunarak, "Koruma Kurulu'ndan geçen projede oraya yeni bir kapı açma durumu yok. Zaten yan sokağa açılan bir kapısı var. Duruma müdahale edeceğiz" dedi.

Arkeoloji ve Arkeologlar Derneği İstanbul Şube Başkanı Doç. Dr. Sevil Gülçur, "Kurul metro kazılarındaki tarihi eserleri de kaldırttı. Dava açtık. Özgün mimariye dokunmak suçtur" dedi. İstanbul kent mimarisi uzmanı Doç. Dr. Gül Akdeniz de, "Orası çok özgün bir mimariydi. Taşın şekli, harcın rengi bile çok önemli. Hiçbir zaman orijinalini tutmuyor. Ticari amaçlı yaklaşımlar sürekli tahribata yol açıyor" diye konuştu.
Milliyet, 31.08.2005

TARİHE, TARİHİ AYIP

Erzurum Çifte Minareli Medrese'nin kubbe kısmında yapılan tahribatlar, tarih bilincine sahip vatandaşların tepkisine neden oluyor. Kubbe kısmının çizilerek, tahribatların oluşması tarihi eserler konusunda gereken duyarlığın olmadığını da gözler önüne seriyor.
Çifte Minareli Medrese'de güvenlik önlemlerinin artırılmasını isteyen vatandaşlar, tarihi eserler konusunda gereken duyarlılığın gösterilmesini istediler.
Erzurum Gazetesi, 31.08.2005

MİLLİ SARAYLAR'DAKİ İKİ TABLO "SIRRA KADEM BASTI"

Bir milletvekilinin, TBMM'deki ve bağlı saraylardaki güzel sanat eserlerinin korunması, envanterlerinin çıkarılması, sahteleriyle değiştirilip değiştirilmediğinin düzenli olarak kontrol edilip edilmediğiyle ilgili soru önergesini yanıtlayan TBMM Başkanvekili İsmail Alptekin, TBMM'de 190 adet yağlıboya tablo bulunduğunu ve bunların makam odaları ile salonlarda sergilendiğini, küçük bir bölümünün ise depolarda muhafaza edilmekte olduğunu anlattı. Tüm tablolar ve kıymetli halıların koruma ve takip açısından fotoğraflanıp albümlerinin hazırlandığını, ayrıca meraklılarının görebilmesi için yeni katalog hazırlıklarının hazırlanması için çalışmaların başladığını belirten Alptekin, TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı'na bağlı saray, köşk ve kasırlarda bulunan tarihi ve demirbaş eşyaların ise toplam 72 bin 661'i bulduğunu açıkladı.

"Bugüne kadar çalınan eser var mı?" şeklindeki önergeye Alptekin'in verdiği yanıt iki yağlıboya tablonun daha kaybolduğunu ortaya çıkardı. Alptekin bu durumu, "1990 yılına kadar kayıt ve envanter takip işlemlerindeki yetersizlik sebebiyle, 1991 yılında yapılan sayımlarda, 8530 demirbaş nolu 'Keçi Güden Kız' konulu ve 14205 demirbaş nolu 'Köy Girişi' konulu (2) adet yağlıboya tablonun kaybolduğu tespit edilmiş ve uzun yıllar yapılan araştırmalar sonucunda bulunamamıştır" diyerek açıkladı.

Milli Saraylarda, 1952 envanter kayıtlarında 12/2764 numara ile kayıtlı bulunan Zonaro imzalı 56.5 cm x 42.5 cm boyutlarında olduğu saptanan suluboya resmin 6.8.1993 tarihinde Cariyeler Dairesi'nin tefrişi sırasında bulunamadığını açıklayan Alptekin, "Çerçevesinde bulunamayan suluboya resimin hasara uğradığı veya çalındığı ihtimaline binaen yapılan araştırmalarda 1952-1993 yılları arasındaki bir dönemde kaybolduğu anlaşılan resmin akibeti hakkında kesin sonuç almak mümkün olmamıştır" dedi.

Periyodik denetimin güçlüğü nedeniyle 1998'de bu envanterin bilgisayara aktarılması çalışmalarına başlandığını tamamının bilgisayar ortamına aktarıldığını kaydeden Alptekin, karşılaştırılması için sergideki tüm eserlere barkod etiketleri takıldığını bildirdi. Alptekin, "Depolarda bulunan eserler ise planlama çalışmaları sürdürülmekte olan Depo Müze Projesi kapsamında değerlendirilerek bilgisayar sistemine aktarılacaktır" dedi. Eserlerin bilgisayar ortamına aktarılmasıyla, hızlı ve etkin periyodik denetim altyapısının hazırlandığını belirten Alptekin, "Eserlerin denetimi amacıyla güvenlik kamera sistemi ve objelerin dijital izlenmesi imkanını sağlayacak olan RFID etiket takılması projesi ise ihale aşamasına gelmiş bulunmaktadır" dedi. Alptekin'in sözünü ettiği Radyo Frekans Tanımlayıcılar (RFID) çok küçük bir çipten oluşuyor. Bazı ülkelerde pasaportlara da takılması gündeme gelen RFID etiketleri, minik bir silikon yonga ve anten vericisinden oluşuyor. RFID etiketler özellikle takip ve sayım için geliştirildi.

TBMM'deki tüm tabloların orjinalliğinin Milli Saraylar Dairesi Başkanlığı uzmanlarının tek tek yaptığı incelemeler sonucunda ortaya çıktığını kaydeden Başkanvekili İsmail Alptekin, bugüne kadar eserlerin orjinal olmadığı yönünde şikayet de gelmediğini açıkladı. Alptekin, eserlerin orjinalliğinin mutemetlere emanet edildiğini de "Mevcut tablolar orjinal haliyle muhafaza edilmekte, tablolar sergilenmekte oldukları birimin mutemedi tarafından yerinde takip edilmektedir" diyerek açıkladı.
Hürriyet, 31.08.2005

MALATYA
ATATÜRK EVİ'NİN
ÖYKÜSÜ..

Şu sıralar, Anıtlar Yüksek Kurulu'nun verdiği karar doğrultusunda, Malatya Valiliği ve 2. Ordu Komutanlığı tarafından başlatılan restorasyon çalışmaları yapılan Atatürk Evi, Cumhuriyet döneminin Malatya'ya bahşettiği ilk abidevi binalardan birisidir.

“Türk Ocağı” binası olarak yapılmış, Türk Ocakları'nın kapatılması üzerine 1931'de Cumhuriyet Halk Fırkası'na verilmiş; 1950'li yılların başına kadar CHP tarafından Halk Evi ve parti binası olarak kullanılmıştır.

Zaman zaman statüsü değiştirilerek çeşitli sahalarda (Okul eki, Halk Eğitim Merkezi) hizmet vermiş, 1981 yılında Atatürk Evi ismi altında bir nevi Atatürk Müzesi'ne çevrilmiştir.
Malatya Haber, 28.09.2005

Bugünkü Atatürk Evi binasının inşaat halindeki görüntüsü-1927 Ocak
(Mustafa Kuşçuoğlu Arşivi)



Binanın tamamlandıktan sonraki görüntüsü
(Mişmiş Dergisi Arşivi).

TARİHİ GELİBOLU MEVLEVİHANESİ

17. yüzyılda Ağazade Mehmet Dede tarafından yaptırılan ve Dünya'nın en büyük mevlevihanesi olarak bilinen Gelibolu Mevlevihanesi 13 Eylül tarihinde düzenlenecek törenle açılacak.
Gazete Boğaz, 27.08.2005

ALLIANOI'DE TARİHİ KURTARMA TELAŞI

İzmir'in Bergama İlçesi'nde yapımı süren Yortanlı Barajı'nın suları altında kalacak olan Allianoi Antik Kenti'nde de Ilısu Barajı'nın suları altında kalacak olan Hasankeyf'te olduğu gibi zamana karşı bir yarış sürüyor.
Antik kentin kuzeydoğusunda, 2000 yılında Nymphe (Su perisi) heykelinin bulunduğu alanın yakınlarında kazı sezonu başından bu yana çalışmalarını yoğunlaştıran arkeologlar önce tabanı mozaiklerle döşenmiş, sekiz sütunun yeraldığı bir salon buldu. Salonda yapılan çalışmaların ardından ise salona bağlı olan oda keşfedildi.
Hürriyet, 27.08.2005

SOKULLU'NUN KONAĞI SATILIYOR

350 yıllık geçmişi olan ve Osmanlı Veziri Sokullu Mehmed Paşa için yaptırılan konak, şu anda butik otel olarak işletiliyor. 6 katlı konağın bulunduğu arazinin altında ise Büyük Bizans Sarayı'na uzanan bir geçit var. Otelin şarap mahseni olarak kullanılan geçit aynı zamanda servis bölümü olarak da hizmet veriyor. Sahibinin borcundan dolayı İstanbul 10'uncu İcra Müdürlüğü'nce el konulan otel açık artırma ile satılacak.
Vatan, 26.08.2005

TURİST İLGİSİ GÜNEŞ SAATİNİ DURDURACAK

Muğla'nın Datça ilçesindeki Knidos Antik Kenti'nin en önemli kalıntıları arasında yer alan güneş saati, turistlerin dokunarak incelemek istemesi yüzünden yıpranıyor. Kazı Ekibi Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Ertekin Doksanaltı, güneş saatini, antik çağın en önemli bilginlerinden Eudoxos'un yaptığını belirterek, eserin tel ya da benzeri bir malzemeyle çevrilmesi gerektiğini söyledi.
Milliyet, 25.08.2005

HASANKEYF'TE HOCALAR İŞİ BIRAKTI

Hasankeyf'te kurtarma kazılarında görev yapan sekiz öğretim görevlisi, iki yıldır ödenek almadıkları gerekçesiyle kazı işini bıraktı. Kazı ekibinin başında bulunan Prof. Dr. Abdulselam Uluçam, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın söz konusu öğretim görevlilerine ödenek vermediğini, durumu defalarca Bakanlığa ilettiklerini belirterek, 'Bu yıl beş ayrı yerde çalıştığımız kazılarda görev alan bazı arkadaşların ayrılması bizi zor durumda bıraktı. En az altı ay süre gereken kazıyı, öğretim görevlisi sayısının yetersizliğinden kısa keseceğiz' dedi.
Prof. Dr. Uluçam, öğretim görevlilerinin büyük çoğunluğunun artık yabancı kazılarda görev almayı tercih ettiklerini ifade ederek, '1.5- 2 trilyonluk ödenek Hasankeyf'e geldiği halde, bunu bazı kalemlerde kullanamayınca, elimiz kolumuz bağlı kalıyor' dedi.
Hürriyet, 22.08.2005