1500 YILLIK RAHİP HEYKELİ MÜZE BAHÇESİNDEN ÇALINDI

Yalvaç Adliyesi ile Hükümet Konağı'nın ortasında bulunan, etrafı yaklaşık 1 metre istinat duvarı ve 2 metrelik demir korkuluklarla çevrili Müze Müdürlüğü bahçesinde yer alan MS 6'ncı yüzyıldan kalma 70 santim boyundaki rahip heykeli, kimliği belirsiz kişi ya da kişilerce çalındı. Bu Sabah mesai için gelen müze görevlileri tarafından fark edilen hırsızlık olayı polise bildirildi. Olay yerine gelen polis ekipleri yaptıkları incelemede istinat duvarındaki demir korkulukların kesildiği ve tarihi eserin bu şekilde çıkarıldığını belirledi. Polis olayla ilgili soruşturma başlattı.

Tarihi rahip heykeli 31 Aralık 2010 tarihinde Nevşehir'den Yalvaç'a tarihi eser satmaya geldiği belirlenen 4 kişinin Eğirler Köyü yakınlarında durdurulmasıyla ele geçirilmişti. Polis, hırsızlığı o dönem yakalanan şüphelilerin gerçekleştirmiş olabileceği ihtimali üzerinde duruyor.

Milliyet, Haber: Nurettin Arkan, 07.06.2017

İTÜ, Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemlerinde yazılan, mühendislik kaynaklarını dijital ortamda da araştırmacılara açıyor.

İTÜ rektörü Prof.Dr. Mehmet Karaca 17'inci, 18'inci, 19'uncu ve 20'inci yüzyıllara ait yaklaşık 6000 kitabı ve süreli yayını barındıran nadide eserler arşivinin, büyük emeklerin ardından sonunda dijital ortama aktarılmaya başlandığını belirtti. Koleksiyondan yakında araştırmacıların da yararlanabileceğini belirten Karaca bu sürecin tamamlanmasıyla birlikte, bugün internette ve ansiklopedilerinde bulunmayan pek çok bilginin Türkiye'nin mühendislik hafızasını ortaya çıkaracağını söyledi.

Türkiye'nin mühendislik birikimini yansıtan eserler
Üniversitenin sadece teknik bir okul değil, aynı zamanda Türk dünyasının mühendislik hafızası anlamına da geldiğine dikkat çeken Karaca, araştırmacılara açılacak bu akademik mirasın yeni eserlerin yazılmasına kaynaklık edeceğini, bunun yanında, aktarılan kaynakların oldukça geniş bir çeşitliliğe sahip olduğunu ifade ederek koleksiyonda; Osmanlı İmparatorluğu'nda üretilen mühendislik, tarih, edebiyat, sosyoloji ve sanat metinleri ile mühendislik öğrencilerinin çıkardığı mizah dergisi, dönemin ders notları, Osmanlı İmparatorluğu döneminde hayata geçen demiryolları, elektrik, tramvay gibi altyapı projelerine ilişkin sözleşmeler, planlar, projeler ve haritaların da bulunduğunu sözlerine ekledi.

Genç kuşağın günümüzde tüm araştırmalarını dijital platformlar üzerinden yaptığına dikkat çeken Karaca düşüncelerini: "Bugün, Türkiye'de mühendisliğin başhocası olarak bilinen Hoca İshak Efendi'ye dair internette çok az bilgi vardır. Aynı şekilde, üniversitemize tam 43 yıl hizmet veren Ord. Prof. Fikri Santur'a ait yayınlara ve eserlere dair bilgiler de düşük düzeydedir. Aralarında Şişli Camii'nin de bulunduğu pek çok yapının dayanıklılık (mukavemet) hesaplarını da yapan Santur, ülkemizin mühendislik birikimine 30'un üzerinde telif ve çeviri eser kazandırmıştır. Türkiye'nin ilk kadın mühendislerinin de yetiştiği üniversitemizdeki dijital arşivimiz bu sayede, sosyal ve kültürel tarihimize de ışık tutacak." sözleriyle paylaştı.

Fotoğraflar, mizah dergileri, benzersiz nota kayıtları
Dijital ortama aktarılacak İTÜ Nadide Eserler Koleksiyonu'nda, 1793'te, III. Selim'in emriyle kurulan kütüphanenin koleksiyonunda bulunan; askeri teknoloji ve fen bilimleriyle ilgili kaynaklar, teknik kitaplar, ansiklopediler, sözlükler, tarih, coğrafya ve dil eğitimi üzerine verilen nadide eserlerin yanında, haritalardan ve coğrafi materyallerden müzik arşivlerine dek uzanan geniş bir yelpazede, toplam 7363 parça referans kaynak yer alıyor. Astronom ve matematikçi Ali Kuşçu'nun Farsça kaleme aldığı "Menazil" adlı astronomi kitabının 1515 tarihli Edirne'de yazılmış el yazması bir kopyası da eserler arasında bulunuyor.

1909-1928 yılları arasında mühendislik öğrencileri tarafından çıkartılan "Şaka" adlı mizah ve edebiyat dergisi ise koleksiyonun diğer önemli parçalarından biri olarak göze çarpıyor. Dergi, dönemin mühendislik eğitimi hakkında çok önemli ipuçları veriyor, son derece değerli karikatür ve çizimlere de yer veriyor. Topkapı Sarayı ve Hamidiye Kütüphanesi'nden devredilen kitaplar, 1910'da İstanbul'un elektrifikasyonu imtiyazını kazanan Ganz Elektrik Şirketi'nin hediye ettiği fotoğraf albümü gibi pek çok kıymetli esere de bu dijital arşivden ulaşılabilecek.

Proje kapsamında İTÜ Nadir Eserler Koleksiyonu dışında, dijital ortama aktarılacak diğer koleksiyonlar ise şöyle:

İTÜ Dijital Harita ve Coğrafi Materyaller Koleksiyonu: Çoğu, Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü öğretim üyemiz Prof.Dr. Celal Şengör'ün bağışladığı kaynaklardan oluşan koleksiyonda, jeolojiyle ilgili yaklaşık 5000 harita bulunuyor. Koleksiyon Türkçe, Çince, Rusça, İngilizce, Bulgarca, Arapça, Portekizce, Katalanca ve Macarca başta olmak üzere, İbraniceden Felemenkçeye uzanan farklı dillerde kaleme alınan haritalardan oluşuyor.

İTÜ TMDK Dijital Müzik Arşivi: Arşiv, İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuarı (İTÜ TMDK) kurucularından kemençe üstadı Cüneyd Orhon'a ait nota koleksiyonunu barındırıyor. Orhon'un ailesi tarafından 2014 yılında, İTÜ TMDK Ercümend Berker Kütüphanesi'ne bağışlanmış bu özel koleksiyonda, tekrarlar çıkarıldığında 748 sözlü eser ve 524 saz eserinden oluşuyor. Orhon'un, kullanıldığı kaynaklar hakkında her eserin arka sayfasına, el yazısıyla düştüğü notlar ise koleksiyonun bir diğer önemli özelliği olarak öne çıkıyor.
Arkitera, Haber: Nilüfer Karakoç, Kaynak, İTÜ, 07.06.2017

FAS'TA İNSAN TÜRÜNE AİT EN ESKİ İSKELET BULUNDU

Fas’ta 300 bin yıllık insan iskeleti bulundu. Kalıntıların şimdiye kadar keşfedilen en eski insan kalıntıları olduğu ifade edildi.

Jandarma ekipleri tarafından düzenlenen tarihi eser operasyonunda 2 kişi suçüstü yakalandı.

Alınan bilgiye göre Çiçekdağı İlçesi Hacıhasanlı Köyünde kaçak kazı ihbarı sonrası yapılan operasyonda B.Ç., ve O.A., yakalandı. Operasyonda 10 altın ve bronz sikke, 5 desenli obje, 2 kolye ucu, ile birlikte define aramakta kullanılan dedektör ele geçirildi.

Şüpheliler gözaltına alınırken tarihi eserle Kırşehir Müzesi'ne teslim edildi.
karamanca.net, 07.06.2017

Ordunun Altınordu İlçesi'nde, kentin yöresel türküsü olan Tabya başında 3 kız yan yana türküsünden esinlenilerek yapılıp açık havada sergilenen, daha önce de 2 kez tahrip edilen 3 kadın heykelinin bu kez ayakları kırıldı.

Altınordu İlçesi'nde Taşbaşı Mahallesi'nde seyir terası konumundaki açık alana 11 yıl önce kaide yapılıp buraya, kentin yöresel türküsü 'Tabya başında 3 kız yan yana' türküsünden esinlenerek 3 kadın heykeli yerleştirildi. Yerli ve yabancı ziyaretçilerin de büyük ilgisini çeken kadın heykeller, 6 ay önce, başı gövdesinden ayrılarak tahrip edildi. Büyükşehir Belediyesi tarafından onarılan heykeller tekrar aynı yere yerleştirildi. Daha önce 2 kez tahrip edilen heykellerin bu kez ayakları kırılarak zarar verildi. Belediye ekipleri tarafından bulunduğu yerden kaldırılan heykeller onarılmaya götürüldü. Heykellerin zarar görmemesi için caydırıcı amaçla koyulan güvenlik kamerasının da tahrip edildiği ve çalışmadığı belirtildi.

KADIN HEYKELLERİNİN YERİNİ DEĞİŞMİŞTİ
Daha önce dönemin Ordu Belediyesi tarafından düzenlenen Uluslararası Taş Heykel Sempozyumu'na katılan 8 heykeltraş tarafından yapılan 12 heykel, kentin merkezinde cadde ve parklarda sergileniyordu. Kadın heykeller sprey boyalarla tahrip edilince temizlenip tekrar bulundukları kaidelere yerleştirilmişti. 

12 heykelden kadın olan 5'i parklardan alınarak, Taşbaşı Kültür Merkezi  bahçesine yerleştirildi. Kadın heykellerinin yerinin değiştirilmesiyle tepki toplayan Büyükşehir Belediye Başkanı Ak Partili Enver Yılmaz, Bu heykelerden 5 tanesinin toplumun genel algısı, örfümüz, adetimiz ve ahlaki duyarlılığımızı da dikkate almak suretiyle başka bir alana taşımayı planladık açıklaması yapmıştı.
Milliyet, Haber: Nedim Kovan, 06.06.2017

GÖBEKLİTEPE'NİN SEMBOLÜ KURUYOR!

Alman Arkeolog Prof.Dr. Klaus Schmidt tarafından keşfedilen, Dünya'nın bilinen en eski tapınaklarının bulunduğu Göbeklitepe'de bulunan ve Göbeklitepe'nin sembolü olan dilek ağacı can suyu bekliyor.

Üst çatı projesinin yürütüldüğü ve ziyarete kapalı olan Göbeklitepe'deki karadut ağacı kurumaya ve böceklenmeye başladı. Konuya dair açıklama Prof.Dr. Klaus Schmidt'in eşi Çiğdem Köksal Schmidt'ten geldi.

Ağacın fotoğrafını paylaşan Köksal Schmidt, "Dilek ağacının da keyfi yok. Gövdede kuruma ve böceklenme başlamış. Belki Harran Üniversitesi Ziraat Bölümü bir bakabilir, tamamen kuruyup gitmeden ağaç bir şeyler yapılabilir. Sonuçta ovadan her açıdan görülebilen bu ağaç da Göbekli Tepe' nin bir sembolü" diyerek ağacın kurumasının önüne geçilmesini istedi.

Üzerine dilek tutarak rengarenk kumaşların bağlandığı ağaçta renkli kumaşların olmadığına da dikkat çeken Köksal Schmidt, "Üzerindeki rengarenk kumaş parçaları da yok artık, sadece Klaus'un her zaman kullandığı beyaz puşilerden biri hala bir dalında sarılı duruyor." yorumunda bulundu.

Şimdi konuya duyarlılık göstererek gündeme getiren Köksal Schmidt'in uyarısının dikkate alınarak ağaç için gerekli önlemlerin alınması bekleniyor.
Ajans Urfa, Haber: Özlem Koçhan, 06.06.2017

"OSMANLI, ROMA DÖNEMİ İNSANLARI GÜNÜMÜZE GÖRE DAHA KISA"

Sinop'taki Balatlar Kilisesi kazısından çıkarılan iskeletler üzerinde yapılan antropolojik incelemeler sonucunda, Roma dönemi iskeletleriyle geç Osmanlı dönemi iskeletlerinde boy farkı bulunmadığı ve o dönemlerde yaşayanların şimdiki ortalama insan boyundan kısa oldukları belirlendi.

İstanbul Üniversitesi (İÜ) Edebiyat Fakültesi Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. İzzet Duyar, bir program kapsamında geldiği Bursa'da, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Sinop'ta "Balatlar Kilisesi" olarak anılan bölgede, 2010'da başlayan arkeolojik kazının antropolojik çalışmaları kapsamında gün yüzüne çıkarılan mezarları ve bu mezarlardaki buluntuları, iskeletleri incelediklerini söyledi.

"Çok iri bir insan yapısı yok"
Anadolu'nun birçok yerinde 20-25 bin iskelet incelediğini belirten Duyar, şunları kaydetti:

"Osmanlı, Selçuklu dönemi ve daha eski dönemlerden iskeletler inceledim. Şunu görüyoruz ki çok iri bir insan yapısı yok. Hatta Osmanlı, Roma insanları günümüzdeki insanlara göre daha kısa. Eskiden 3-5 metre boyunda, bir adım attığında kaç metre ilerleyen insanlar olduğu, bir söylentiden ibaret. Bu, belki de ataları yüceltme yönünde yapılan bir inanış. Biz incelediğimiz iskeletlerde böyle bir şey görmüyoruz. Şu ana kadar 2 metre, hatta 1,90 boyunda bir insan iskeletiyle bile hiç karşılaşmadım."

"Kireçleme ve eklem bozulmaları azalmış"
Duyar, iskeletlerden yola çıkarak eklem hastalıklarını ve bu hastalıklardaki değişimi de gözlemlediklerini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"İlk veriler, bölgede, aynı topluluğun yaşamını sürdürdüğünü gösteriyor. Zorlanmayla ortaya çıkan, aşırı yüklenme, yük taşıma, çok fazla hareket etme ve periyodik, zorlu işler yapma sonucunda dizlerde, kalçada, dirsekte ve omuzda oluşan değişimleri de gözlemledik. Burada yaptığımız incelemelerde, 5-6. yüzyıl erken Roma döneminden, 18-19. yüzyıl geç Osmanlı dönemine, aradaki bin 200 yılık zaman diliminde insanların artrit ve eklem bozulmalarının azaldığını gördük. Demek ki zaman içinde insana binen yük giderek azalmış. Biz, bunu ortaya koyduk. Artritin göstergesi olan kişinin daha fazla yük altında kalmasının giderek azaldığı gözleniyor. Erken Roma döneminde yaşayanlar, daha fazla yüklenme altında kalıyor. 'Daha şanssızlar' diyebiliriz. Geç Osmanlı 18-19. yüzyıl insanları ise daha rahat. Bu verileri günümüz hastane verileriyle karşılaştırarak, daha da ilginç sonuçlar da elde edebiliriz. Böylece bir bölgede aynı toplumun zaman içinde nasıl değişim geçirdiğini anlayabiliriz."
Anadolu Ajansı, Haber: Büşra Nur Özcan, 05.06.2017

Hindistan'da bir süre önce tapınaktan çalınan 900 yıllık Buda heykeli bulundu.

Hindistan haber ajansı ANI, Arunaçal Pradeş eyaletindeki tapınaktan çalınan 12. yüzyıldan kalma Buda heykelinin, Delhi'nin Majnu Ka Tilla bölgesinde ele geçirildiğini duyurdu.

Delhi Suçla Mücadele Şube Müdürlüğü, heykeli satmaya çalışan 2 kişiyi gözaltına aldı.
Anadolu Ajansı, Haber: Zehra Ulucak, 05.06.2017

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan sayılı prehistorik yerleşim merkezlerinden biri olan Çatalhöyük’te kazı ekibi, Kuzey ve Güney Alanı’nda gerçekleştirdiği çalışmalarla bölgedeki en erken yapıları ortaya çıkarmaya biraz daha yaklaştı. Geçen yıl çok ilginç buluntular elde edildi, kazılar bu yıl da devam edecek. Yazın aşırı sıcakları bastırmadan Çatalhöyük’ü grömenin şu sıralar tam zamanı...

Çatalhöyük’te geçen yıl kazı bağlantı alanında bir topuz başı, şu ana kadar görülen en yüksek kalitede dört çift yüzlü obsidyen ok, Kuzey Alanı’nda kemik ve seramik objeler; Güney Alanı’nda ise çok sayıda gömü bulundu. ‘Bina 1’ olarak adlandırılan bölgede ise iki adet çakmaktaşı hançer ve bir deniz kabuğunun da içinde bulunduğu, bugüne kadar bulunan en değerli gömüye ulaşıldı. 
Çok detaylı bir çalışma yürütülen Kuzey Alanı’nda, ‘Bina 132’ bölgesinin dışında ise aktivite alanları, ateş yerleri ve çalışma alanları en ince detaylarına kadar belirlendi. Dış mekanların nasıl kullanıldığına dair bilgiler elde edildi.

Kazılarda son durum...
Bölgedeki kazılarda görevli arkeologlar, Çatalhöyük’te 1999 yılında Doğu Höyük’ün en alt katmanına ulaştıklarını ancak en erken yapıları bulamadıklarını hatırlatırken, kazı sezonu hakkında şu değerlendirmede bulundu:

“Doğu Höyük’te 1999’da yaptığımız çalışmalarda evler yerine çöp alanları ve ağıllar bulmuştuk. Geçtiğimiz sene en alt katmana ve en erken yapılara ulaşma hedefiyle 12 kazıcı, 15 laboratuvar ve destek uzmanından oluşan bir çekirdek ekiple çalışmalarımızı yürüttük. Ancak kazı sezonunun kısa sürmesinden dolayı kazıları 2017’de sürdürme kararı aldık. 2016 kazı sezonunda yine ilginç buluntular elde ettik. Doğu Höyük üzerinde iki kadın figürini bulduk. Yaptığımız değerlendirmede bunların toplumda prestij elde etmiş ve saygınlığı olan kadınlara ait olduğu sonucunu elde ettik. 2016’da Güney Alanı’nda en alt katmana ulaşmak amacıyla çalışmalarımız devam etti. 2017’de gerçekleştireceğimiz çalışmalarla da Çatalhöyük’ün en erken yapılarını ortaya çıkaracağımıza inanıyorum.”

Çatalhöyük dijitalleşiyor 
Yine geçen yıl Çatalhöyük’ün geniş kitlelerce bilinmesi amacıyla sosyal medyada da çalışmalar başlatıldı. Çatalhöyük ziyaretçileri için bir mobil uygulama geliştiriliyor. Ayrıca alanla ilgili video oyun dizayn ediliyor. Çatalhöyük’ün son kazı sezonuna özel olarak ayrıca bu sene 21 Haziran 2017’de Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde (ANAMED) bir sergi düzenlenecek. 

UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Çatalhöyük’ün hiç bilinmeyen tarafları, 25 yıl boyunca kazıların nasıl yapıldığına dair detayları güncel ve interaktif sergileme teknikleriyle ziyaretçilere aktarılacak. Çatalhöyük’ü bilinir kılan arkeologların verilere nasıl ulaştığı ve laboratuvarlardaki merak uyandıran bilimsel analizler deneyime dayalı sergileme yöntemleriyle ziyaretçilere sunulacak. Sergide, her bir katılımcıya MÖ 9000 yılına tarihlenen Çatalhöyük’teki kazı çalışmalarında adeta bir araştırmacı olma olanağı sağlamak amaçlanıyor.

Çatalhöyük Kronolojisi 

* MÖ 7400: Çatalhöyük’ün ilk kuruluş adımları atıldı.
* 1950’lerin sonu: Çatalhöyük keşfedildi.
* 1961-65: James Mellaart öncülüğünde arkeolojik kazılar yapıldı. 
* 1993: Prof. Ian Hodder’ın başkanlığında kazılar yeniden başladı. 
* 1993’ten sonra: 9 bin yıl öncesinin günlük yaşamı ve sanat unsurları keşfedildi.
* 2012: Çatalhöyük UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alındı.

Hürriyet, Haber: Melih Uslu, 04.06.2017

BUZ ADAM ÖTZİ'Yİ KİM ÖLDÜRDÜ?

Ötzi, İtalya'nın kuzeyinde bulunan Ötztal Alpleri'nin tepesinde bundan 5300 yıl önce sırtından okla vuruldu.

Okun atardamarına gelmesi nedeniyle, büyük ihtimalle birkaç dakika içinde kan kaybından öldü.

Bedeni buzulların altında donan adam, dünyanın en eski ve en iyi korunan mumyalarından biri olarak tarihe geçti.

Ötzi ilk defa 1991 yılında keşfedildi. Bilim insanları 10 yıl sonra da omzuna saplanmış olan taş ok başını buldular.

Ancak araştırmacılar birkaç ay önce üst düzey bir dedektifin yönettiği bir soruşturma sonucunda, Ötzi'nin nasıl vurulduğu sorusuna odaklanmaya başladı.

Bu bir cinayet miydi? Ötzi'yi kim öldürmüş olabilirdi?

5300 yıllık faili meçhul dava

Ötzi'nin bedeninin sergilendiği Güney Tirol Arkeoloji Müzesi'nin Direktörü Angelika Fleckinger, Münich Polis Departmanı'ndan Dedektif Alexander Horn'u soruşturma için çağırdı.

Horn'a daha önce "faili meçhul vakalara bakıp bakmadığı" soruldu:

"Daha önce baktığım faili meçhul davalar 20, bilemediniz 30 yıllıktı. Bu defa 5300 yıllık bir dosyaya bakmam isteniyordu."

Dedektif Horn, ilk başta cesedin kötü durumda olduğunu düşündü. Ancak o günlerde çalıştığı ölü bedenlerden çok daha iyi durumdaydı.

Alpler'in tepesinde bulunan olay yerini de ziyaret eden Horn, ceset üzerinde 25 yıldır devam eden araştırmayı derileştirerek yaraları ve mide içeriğini inceledi.

Araştırma sonuçları Horn'un teorisini destekliyordu:

"Bu, fazlasıyla bir cinayete benziyordu" diyen Horn, sözlerine şöyle devam ediyor:

"Ötzi büyük ihtimalle yaklaşık 30 metre mesafeden vuruldu, yani yakın temas cinayeti değildi."

Ötzi'nin elinde bıçak yarası

Horn, Ötzi'nin vurulmadan hemen önce buzulların üstünde habersizce dinleniyor olduğunu ve okuna davranamadığını tahmin ediyor.

Horn, "Ağır bir öğün yemek yiyordu; kaçtığı bir şey veya acelesi yok gibiydi" diyor.

Bir başka dikkat çekici kanıt, ölümünden iki gün önce elinden aldığı yaraydı. Ötzi, büyük ihtimalle bir kavgaya karışmıştı.

Bu, klasik bir aktif savunma yarasına benziyordu. Örneğin biri sizi bıçaklamaya çalıştığında bıçağı tutarak itmeye çalıştığınızda aldığınız yara gibi.

Ötzi'nin başka bir yarası olmadığı için, kavgadan galip çıktığı düşünülüyor.

Horn ve ekibi, buzulların üstündeki Ötzi cinayetinin bu kavganın bir devamı olduğunu, katilin Ötzi'yi Alpler'e kadar takip edip vurduğunu tahmin ediyor.

Ancak katil, Ötzi'nin bakır baltasını ya da başka bir değerli aletini çalmamıştı.

Nefret mi, kıskançlık mı, intikam mı?

Horn'a kalırsa bu, kişisel bir meseleydi.

İtalyan detektif, "Konu nefret, kıskançlık ya da intikamsa, bunu size biz söyleyemeyiz" diyor.

Arkeoloji Müzesi'nden Angelika Fleckinger, Ötzi'nin ölümüne ilişkin sır perdesinin aralanmasında gelinen noktadan memnun.

Horn ise, "Cinayeti çözememiş olduğumuz gerçeğinden hoşnut değilim" diyor.

Bu davayı günün birinde çözebileceklerine olan inancı düşük.

Buruk bir gülümsemeyle, "Katilin yanına kar kaldı. Bu da soruşturma yürütürken hoşuma giden bir şey değil" diye konuşuyor.
BBC Türkçe, 04.06.2017

İstanbul tarihin en eski kentlerinden biri.

Bütün uğraşımıza rağmen İstanbul’u tam olarak bozamıyoruz ve kent yaşayan bir müze olma halini korumak için gayret ediyor.

Ancak İstanbul’da kentin ihtişamına yakışır bir müze yok.

Topkapı Sarayı Müzesi müthiş bir yer ama müze olarak kullanılması zaten zor, ayakta duran yapıyı zorluyor.

Arkeoloji Müzesi en güzel müzelerimizden biri ama dar bir alana sığmak zorunda kalmış.

Beşiktaş sahilindeki Resim ve Heykel Müzesi ne yazık ki, yer itibarıyla sıkıntılı ve kötü durumda.

İstanbul Modern ise çok iyi niyetli bir girişim ama yeterli değil.

İstanbul’un New York’taki Metropolitan, St. Petersburg’daki Hermitage, Fransa’daki Louvre, Floransa’daki Uffizi, Londra’daki British Museum, Berlin’deki müzeler gibi bir müzesi ne yazık ki yok.

KENTSEL DÖNÜŞÜMDEN MÜZEYE
Ama size güzel bir haberim var. İstanbul müthiş bir müzeye kavuşmanın planlarını yapıyor.

İstanbul’un yeni müzesi için düşünülen yer Esenler.

Kentsel dönüşüm içindeki Esenler’de dönüşüm sonrasında yaklaşık 1 milyon 300 bin metrekarelik bir rekreasyon alanı ortaya çıkacak.

İşte yeni İstanbul Müzesi bu alandaki yaklaşık 300 bin metrekarelik bir bölüme inşaat edilecek ve 700 bin metrekarelik bir müze binası planlanıyor.

Müze için uluslararası bir proje yarışması yapılacak ve seçici kurulun belirleyeceği eserler arasından belirlenecek 3 projeden birine siyasi erk tarafından karar verilecek.

HERKESİN VAKFI
Müzenin yapılması ve sonrasında da sürekliliğinin sağlanması için bir vakıf kurulması düşünülüyor.

Vakfın içinde ilgili devlet kurumlarından da temsilciler olacak ama asıl ağırlığın “sivil” olmasına önem veriliyor.

İş dünyasının sanata gönül vermiş isimleri, sanatçılar, işadamları vakfın mütevelli heyetini oluşturacak.

Vakfın elinde güçlü bir fon oluşması isteniyor. Bunun için devlet çok ciddi miktarda kaynak koyacak, ancak mütevelli heyet üyeleri ve iş dünyası da vakfın fonu için elini cebine atacak. Gelir sürekliliği için, İstanbul özelinde çok cüzi bir vergi de düşünülüyor.

Bu son derece mantıklı. Çünkü müze İstanbul’a değer katacak.

Bu yüzden de İstanbul’da sadece bu amaca yönelik olarak çok çok düşük oranda ama toplamda ciddi bir rakam oluşturacak bir “minik” vergi, ticari işlemlere ya da en azından kimi ticari işlemlere koyulabilir. Bu konuda henüz net bir görüş yok.

HEM TÜRKİYE ENVANTERİ HEM ÖZEL KOLEKSİYONLAR
Müze binası tamamlanınca, İstanbul’da başta Topkapı olmak üzere pek çok müzede sergilenen ama bu müzelerin fiziki ortamı nedeniyle doğru düzgün sergilenemeyen ve bir bölümü depolarda kalan eserler bu müzeye taşınacak ve çok daha sağlıklı ortamlarda sergilenme fırsatı bulacaklar. Aynı zamanda şu anda müze olarak kullanılan sarayların da aşırı yıpranmasının önüne geçilecek. Buralarda sadece çok özel koleksiyonlar kalacak ve ancak sınırlı sayıda ve randevulu ziyaretçilere açık olacak.

Anadolu’dan da önemli eserler bu müzeye taşınacak ve Türkiye coğrafyasının tüm kültürel envanterinin önemli bir bölümü burada görülebilecek.

Müzede özel koleksiyon sahibi sanatseverler için de ayrı bölümler düşünülüyor.

Elinde çok zengin koleksiyonlar olan ama bunları sergileyemeyen ve özel müze açmak isteyen, bunun için devletten bina isteyen koleksiyonerlere de müze içinde özel bölümler verilecek. Koleksiyonerler bu bölümlerin inşaatını üstlenecekler ve buralarda kendi isimlerini taşıyan salonlarda kendi koleksiyonlarındaki sanat eserlerini sergileyecekler.

CARAVAGGIO BİLE GELEBİLİR
Müze yıllar içinde giderek büyüyen bir fona sahip olacak ve bu fon sayesinde uluslararası müzayedelere katılarak önemli sanatçıların eserlerini İstanbul Müzesi’ne kazandırmaya gayret edecek. Ancak bu noktada çok da hayalci olmamak lazım. Her biri on hatta yüz milyonlarca dolara el değiştiren, hatta bazıları satışa çıkması halinde milyar dolar edebilecek eserlerden çok fazla sayıda edinip bu müzeye koymak mümkün değil.

Ancak İstanbul Müzesi bu konuda farklı bir yol izlemeyi planlıyor.

Dünyanın büyük müzeleriyle karşılıklı işbirliğine gidilmesi ve dönemsel sergilerle eser değiş tokuşu yapılması planlanıyor.

Böylelikle Metropolitan’daki kimi koleksiyonları, Hermitage’daki bazı eşsiz eserleri, Uffizi’deki tabloları İstanbul’a getirmek, bunun karşılığında İstanbul’daki bazı eserleri oraya göndermek kültür alışverişi açısından da çok olumlu olacak.

Böylelikle İstanbullular bir Caravaggio, bir Rubens, bir Raphael sergisi görebilecekler.

KEŞKE ÖMER KOÇ OLSA
Müzenin ve vakfın profesyonel yönetimi için de güzel fikirler var.

Müzenin başına bu konuda uluslararası deneyim sahibi bir ismin getirilmesi planlanıyor. Tercihen daha önce dünyadaki büyük müzelerden birinde üst düzey yöneticilik ya da küratörlük yapmış bir ismin transfer edilerek bu müzenin başına geçirilmesi ve böylelikle müzenin uluslararası işbirliğine daha kolay ulaşması hesaplanıyor.

Açıkçası bu proje beni çok heyecanlandırdı.

Bu müzenin mütevelli heyetinin başına mesela Ömer Koç’un çok yakışacağını, Zafer Yıldırım gibi sanata gönül vermiş birinin onun yanında yer alacağını, Erdoğan Demirören, Demet Sabancı Çetindoğan gibi isimlerin bu işte yer almasının çok iyi olacağını düşünüyorum.

EN BÜYÜK ESER
Eğer bu proje hayata geçme aşamasına gelirse inşaatında gönüllü amelelik bile yaparım.

Bu projenin hayata geçirilmesi için büyük çaba sarf eden Mehmet Çebi’ye minnet duyuyorum.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da bu projeyi desteklediğini biliyorum.

Eğer bu iş olursa, Cumhurbaşkanı’nın en büyük eserlerinden biri olacaktır.

Böyle bir müze 3. köprüden de, 3. havalimanından da daha önemli bir eser olarak tarihe kalacaktır.
Habertürk, Yazı: Fatih Altaylı, 04.06.2017

Hat sanatı koleksiyoneri Mehmet Çebi ile bugün Cemal Reşit Rey’de açılan Hilye-i Şerif Sergisi’ni ve İstanbul’da açılması planlanan dünya sanatları müzesinin detaylarını Gazete Habertürk'te yer alan röportajda Kübra Par'a anlattı.

İzmir Körfezi'ni “70-80 yıl öncesine” döndürecek dünyanın en büyük ekolojik geri dönüşüm projelerinden birine imza atmaya hazırlanan İzmir Büyükşehir Belediyesi, Büyük Körfez Projesi çalışmaları sırasında, İzmir Körfezi ile ilgili önemli bulgulara da rastladı. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve TCDD işbirliği ile devam eden “İzmir Körfezi ve Limanı Rehabilitasyon Projesi” kapsamında alınan ÇED izninin ardından çalışmalarını hızlandıran İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Genel Müdürlüğü, proje kapsamında Çiğli açıklarında planlanan iki doğal yaşam adasının etüdü sırasında “batık gemi” keşfetti. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü tarafından yürütülen “doğal yaşam adalarının batimetrik, hidrografik ve oşinografik etüt işi” çalışmaları kapsamında, Çiğli açıklarında orta Körfez'de 1800'lü yılların sonunda batmış olabileceği düşünülen bir gemiye rastlandı.

Dokuz Eylül -3 gemisi ile birlikte İZSU projesi için Çiğli açıklarında bulunan Prof.Dr. Muhammet Duman, Doç.Dr. Hüsnü Eronat ve Araştırma Görevlisi Tarık İlhan, bilgisayar kayıtlarında bir farklılık hissedince “batık” olabileceğinden şüphelenerek sismik cihazla ve yanar taramalı sonar görüntüleri aldı. Bu görüntülerde 42 metre derinlikte, 78 metre boyunda ve 8 metre genişliğinde yan yatmış bir batık gemi tesbit edildi. Geminin 1800'lü yılların sonunda İstanbul'dan İzmir'e yük taşıyan ticari bir gemi olduğu ve ana iskelede herhangi bir deformasyon olmadığı için arızadan batmış olabileceği düşünülüyor.

KÖRFEZDEKİ 5. BATIK GEMİ
İzmir Körfezi'nin Yenikale açıklarında, yani İç Körfez'de çok daha önceki yıllarda tespit edilmiş 4 batık gemi daha bulunuyor. Orta Körfez'de tespit edilen bu yeni batık gemi ile birlikte bu sayı 5'e çıktı. Yenikale'de Körfez'in 19 metre derinliğinde 1950'li yıllarda çarpışma sonucu battığı düşünülen gemiden birisinin 120 metre uzunluğunda bir yük gemisi, diğerinin ise 80 metre uzunluğunda Karşıyaka -Göztepe arasında sefer yapan yolcu gemisi olduğu düşünülüyor. Bu gemiler Körfez'de ayrıca resif görevi de görüyor.

Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, yeni tespit edilen batık gemi ile ilgili daha detaylı bilgiler elde etmek amacıyla önümüzdeki günlerde deniz altından kameralı görüntü alacak. Açıkta ve 42 metre derinlikte olduğu için Körfez'deki su sirkülasyonunu etkilemeyen batık gemi, aynı zamanda resif görevi de görüyor.

“BÜYÜK HEYECAN DUYDUK”
1981 yılından bu yana Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü'nde görev yapan ve İZSU için gerçekleştirdikleri araştırma sırasında ekibiyle birlikte batık gemiyi keşfeden Prof.Dr. Muhammet Duman, büyük heyecan yaşadıklarını belirtti. İnsansız su altı kamerası ile çekim yapacaklarını ve batık gemi ile ilgili daha detaylı bilgiye ulaşma imkanına kavuşacaklarını dile getiren Duman, “Savaş sırasında İzmir'i terk eden Yunanlılar'ın İzmir Müzesi'ni boşalttıkları ve bu gemi ile kaçarlarken eski kahramanlarımızdan birinin gemiyi batırdığı söyleniyor. Ancak İstanbul'dan İzmir'e 1800'lü yılların sonunda yük taşıyan ticari gemilere de benziyor. Böyle bir deniz arkeolojisini ortaya çıkardığımız için mutluyuz. Arızadan mı, fırtınadan mı battığını bilmiyoruz ama görünür darbe izi yok. Yan yatmış olduğu için bir yırtıktan kaynaklanıyor olabilir. Önümüzdeki günlerde yeni batık gemi ile ilgili detaylı görüntüler aldığımızda daha net bilgilere ulaşacağız” dedi.
Yeni Çağ Gazetesi, 03.06.2017

TARİHİ HİTİT BARAJI GÜN SAYIYOR

Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Hitit Barajı ve çevresindeki düzenlemelerin yüzde 65'lik kısmının tamamlanmasına ilişkin, "İlklerin bakanlığı olarak, sadece Türkiye'nin değil dünya tarihi için de önemli mirasların gelecek nesillere aktarımı için çalışmalarımız sürecek." dedi.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı, çağının en büyük devleti olan Hitit İmparatorluğu'ndan kalan tarihi mirasın gelecek nesillere aktarımı için çalışmalarını sürdürüyor.

Hititlerin, Çorum-Alacahöyük'te bulunan başkentleri Hattuşaş'ın içme ve sulama suyu ihtiyacı için inşa ettiği ve Anadolu'nun ilk barajı olma özelliğine sahip Hitit Barajı koruma altına alınarak, vatandaşların ziyaretine açılacak.

YÜZDE 65'LİK KISMI TAMAMLANDI
Hititlerin, MÖ 13'üncü yüzyılda inşa ettiği Hitit Barajı mirası, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından Alacahöyük Sit Alanı dışında bir Arkeopark-Rekreasyon projesine dahil edildi.

2002'de kazılarla ortaya çıkan 2,5 metre yüksekliğinde 20 bin metreküp su hacmine sahip Hitit Barajı'nın yer aldığı 277 dekarlık Arkeopark-Rekreasyon alanında turistler için hizmet tesislerinin inşasına devam ediliyor.

Sosyal tesisler, Alacahöyük Kazıları Araştırma Merkezi, misafirhane, kütüphane, sergi ve konferans salonu, satış büfeleri, yürüyüş bantları, otopark, Hitit arabalarıyla yapılabilecek geziler için yollar, baraj ve kazı alanları için seyir terasları, doğal tarım alanları, laboratuvar, atölyeler ve çalışma ofisleri yapımında inşaatın yüzde 65'lik kısmı tamamlandı.

35 BİNDEN 70 BİNE ÇIKMASI HEDEFLENİYOR
Projenin tamamlanmasıyla ilk çağda Avrupa ve Ortadoğu'nun mitolojisini, dilini, dinini, siyasetini büyük ölçüde etkileyen Hititlerin başkenti Alacahöyük'ün ziyaretçi sayısının 35 binden 70 bine çıkması hedefleniyor.

Orman ve Su İşleri Bakanı Eroğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şunları kaydetti: "Bakanlık olarak tabiat ve tarih varlıklarını korumak görevimiz çünkü Türkiye'de tabiat ve tarih iç içe. Aynı Zeynel Bey Türbesi'nin Ilısu Baraj Gölü'nün altında kalmaması için iki kilometre taşımamızda olduğu gibi, Alacahöyük'teki Hitit Barajı'nı da koruyoruz. İlklerin bakanlığı olarak sadece Türkiye'nin değil dünya tarihi için de önemli mirasların gelecek nesillere aktarımı için çalışmalarımız sürecek."
Milliyet, 02.06.2017

Antoni Gaudí'nin Barselona'daki ilk konut çalışması olan Casa Vicens, kapsamlı bir restorasyon çalışmasının ardından bu yılın sonbahar döneminde kapılarını halka açacak.

Andorra'da özel bir banka olan MoraBanc tarafından, müze haline getirilmek amacıyla 2014 yılında satın alınan yapı, Gaudí'nin Art Nouveau tarzını ön plana çıkaran özgün eserlerinden biri. 1885 yılında tamamlanan Casa Vicens, Gaudi'nin ilk müşterilerinden komisyoncu Manel Vicens i Montaner için bir yazlık ev olarak tasarlandı.



Bu renkli yapı, 1899'da başka bir aile tarafından satın alındı ve 1925 yılında Gaudí'nin arkadaşı Joan Baptista Serra de Martínez'in talimatıyla üç katlı hale getirildi. Bu işlem sırasında yapı içinde yer alan orijinal merdivenlerden biri, yapıdan çıkarılmıştı.



Sagrada Familia, Casa Batlló ve Park Güell gibi ünlü eserler ile Katalan mimarisine büyük katkılarda bulunmuş Gaudí'nin ilk konut projesi olması özelliği ile öne çıkan Casa Vicens, 2005 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne girmişti.



Martínez Lapeña-Torres Arquitectes ve Daw Office tarafından yürütülen, ilk aşaması 2015 yılının Nisan ayında başlanan restorasyon projesinin başında José Antonio Martínez Lapeña, Elías Torres ve David García bulunuyor.


Arkitera, Kaynak: http://www.architectmagazine.com, Haber: Tülay Aydın, 02.06.2017