MİMARLAR, YILDIZ SARAYI'NI 2051 YILINA KADAR GERİ ALDI



İstanbul’da, Yıldız Sarayı Dış Karakol Binası’nın asma katı ile bodrum katı, 1995 yılında yapılan protokol ile Kültür Bakanlığı tarafından 10 yıllığına Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’ne tahsis edilmişti. Oda, binayı İstanbul şubesi olarak kullanmaya başlamıştı.

2002 yılında yenilenen protokol ile tahsis süresi imza tarihinden itibaren 49 yıl olarak belirlendi. Yani bina 2051 yılına kadar odaya verildi. Ancak 8 Kasım 2015’te 42 yapı ile birlikte Yıldız Sarayı kompleksi Cumhurbaşkanlığı’na tahsis edildi. Kültür Bakanlığı da 7 Aralık 2015’te sarayın dış karakol binasını kullanan odanın protokolünü tek taraflı olarak feshetti.

MAHKEME, HUKUKA UYGUN BULMADI
Mimarlar Odası da fesih işleminin yürütmesinin durdurulması istemi ile dava açtı. İstanbul 12. İdare Mahkemesi, taraflar arasında imzalanan protokole göre kurallara uyulduğu sürece odanın binada kullanım süresi dolmadan, mekanın bir başka kuruma tahsis edilemeyeceğini ya da boşaltılamayacağını kaydetti. Kararda, bu nedenle 2002 yılında 49 yıllığına imzalanan protokolün öngörülen süre dolmadan ve yükümlülüklerin ihlal edildiğine ilişkin herhangi bir tespit yapılmadan fesh edilmesinde hukuka uygunluk bulunmadığına dikkat çekildi.

Osmanlı’nın ana sarayı
Yıldız Sarayı, Beşiktaş Yıldız tepesinde Osmanlı saray mimarisinin son dönemini yansıtan çeşitli üsluplarda (barok, art nouveau, neo-klasik vb.) inşa edilmiş yapılardan oluşmakta. Kanuni Sultan Süleyman döneminden beri padişahlar tarafından av sahası olarak kullanılan Hazine-i Hassa’ya kayıtlı bu araziye ilk kasrı, Sultan I.Ahmed (1603-1617) yaptırmış.18. yüzyıl sonunda Sultan 3. Selim (1789-1807) burada, Mihrişah Valide Sultan için bir kasır ile babası III. Mustafa adına günümüze kadar gelen 4 cepheli rokoko tarzında bir çeşme inşa ettirdi. Yıldız Sarayı, 2. Abdülhamit döneminde Osmanlı Devleti’nin ana sarayı olarak kullanılmıştı. Bu dış karakol binası da sarayın, imparatorluk sarayı olduğu dönemde yapılmış. Günümüzde Mimarlar Odası İstanbul Şubesi olarak kullanılıyor.
Sözcü, Haber: Özlem Güvemli, 29.04.2016

BALİNA DERİSİNE YAZILI 600 YILLIK TEVRAT ELE GEÇİRİLDİ



İstanbul Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şubesi ekipleri, bir internet sitesi üzerinden balina derisine işlenmiş yaklaşık 600 yıllık Tevrat’ı 5 milyon dolara satmak isteyen Suriye uyruklu bir kişiyi yakaladı. Topkapı Sarayı Müzesi görevlileri, tarihi Tevrat’ta yaptığı ilk incelemede orijinal olduğunu tespit etti.

İstanbul Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şubesi ekipleri, bir internet sitesi üzerinden balina derisine işlenmiş yaklaşık 600 yıllık Tevrat’ı satmak isteyen Suriye uyruklu bir kişiyi tespit ederek çalışma başlattı. Polis ekipleri, müşteri gibi davranarak, Suriye uyruklu satıcı avukat Osama Ali Taha ile irtibata geçti.

5 MİLYON DOLARLIK TARİHİ TEVRAT’IN FOTOĞRAFLARINI POLİSLERE YOLLADI
Müşteri kılığındaki polisler eseri görmek istediklerini belirtince, satıcı Osama Ali Taha, yaklaşık 600 yıllık Tevrat’a ait fotoğraf ve video görüntülerini polis ekiplerine yollayarak, 5 milyon dolar istedi. Polis ekipleri, verilen fiyatı uygun bulduklarını belirterek, Osama Ali Taha ile randevulaştı. Taha, Sultanahmet’te bir otelde müşteri kılığındaki Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleriyle buluşunca, yakalanarak gözaltına alındı.

Osama Ali Taha, sağlık kontrolünden geçirildikten sonra, sorgulanmak üzere Vatan Caddesi’nde bulunan Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü’ne götürüldü.

KAÇAK YOLLARDAN TÜRKİYE’YE SOKMUŞ
Zanlının, emniyetteki ilk ifadesinde, yaklaşık 600 yıllık Tevrat’ın ailesine ait olduğunu öne sürerek, Suriye’den Türkiye’ye kaçak yollardan getirdiğini söylediği öğrenildi.

İLK İNCELEMEDE ORİJİNAL OLDUĞU TESPİT EDİLDİ
Kaçakçılık Suçlarıyla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, ele geçirilen tarihi Tevrat’ın incelenmesi için Topkapı Sarayı Müzesi görevlilerine bilgi verdi. Uzman ekipler, yaptıkları ilk incelemede, tarihi Tevrat’ın 78×48 cm ebatlarında, yaklaşık 600 yıllık olduğunu, balina derisine işlendiğini ve orijinal olduğunu tespit etti. Uzmanlar, tarihi Tevrat’ı detaylı bir şekilde incelenmesi için Topkapı Sarayı Müzesi’ne gönderdi.

ŞÜPHELİ, YURTDIŞINA ÇIKIŞ YASAĞI KONULARAK SERBEST BIRAKILDI
Suriyeli şüpheli Osama Ali Taha hakkında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nca işlem başlatıldı. Zanlı, emniyetteki işlemlerinin ardından, yurtdışına çıkış yasağı konularak serbest bırakıldı.
Sözcü, 28.04.2016

SUR'DA ABLUKA VAR, SURP GİRAGOS ÖDÜLÜNE KAVUŞAMIYOR

Restorasyonuyla Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü Europa Nostra 2015'e layık Diyarbakır Surp Giragos Kilisesi, ödülünü Sur'daki sokağa çıkma yasağı nedeniyle kendi mekanında alamıyor. Ödül töreni 5 Mayıs'ta İstanbul'da yapılacak.

Surp Giragos Ermeni Kilisesi, yıllar boyunca kaderine terk edildikten sonra 2010 yılında Ermeni toplumunun büyük çabaları sonucunda restore edilmişti. Kilisenin restorasyonu, Avrupa’nın kültürel miras alanında en prestijli ödülü olan Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü / Europa Nostra 2015 ödülüne layık görülmüştü .263 kişi ve organizasyonun başvurusu sonrasında 28 proje ödül almıştı. Ödüle Türkiye’den Diyarbakır Surp Giragos Ermeni Kilisesi layık görülmüştü.

Tören İstanbul’da
Ödül için bu yıl Diyarbakır Surp Giragos Kilisesi’nde tören düzenlenerek ödül plaketinin kiliseye çakılması planlanıyordu. Ancak Sur İlçesi'nde kilisenin bulunduğu bölgeye girişlerin yasak olması nedeniyle ödül töreni İstanbul’da yapılacak.

Tören, 5 Mayıs Perşembe günü Türkiye Ermenileri Patrikhanesi’nde yapılacak. Saat 17.00’deb aşlayacak törende Europa Nostra Türkiye Başkanı Nuran Zeren Gülersoy, Başepiskopos Aram Ateşyan ve Diyarbakır Surp Giragos Ermeni Kilisesi Vakfı Başkanı Ergun Ayık hazır bulunacak.

Törende kilisenin restorasyon projesini yürüten Yrd. Doç. Meral Halifeoğlu da restorasyon sürecine ilişkin sunum yapacak.

Avrupa Birliği Kültürel Miras Ödülü, koruma, araştırma ve sayısallaştırma, özel hizmet ve öğretimle farkındalıkarttırma olmak üzere dört farklı kategoride kültürel miras özelliği olan eserlere ve projelere veriliyor.

Ödülün gerekçesi
Ödül komitesi, ödülün Surp Giragos’a verilme gerekçesi olarak, kilise restorasyonunda yerel yönetim, yöre halkı ve Ermeni cemaatinin katkısını göstermişti: "Bu bölgede Ermenilerin ana kilisesinin cemaatinin buradan gitmesinden sonra restore edilmesi için harcanan çaba, kent ve kentliler için önemli bir uzlaştırma hareketi olmuştur. Proje, çatı, çan kulesi ve iç döşeme malzemeleri başta olmak üzere, kayıp elemanlarının yeniden inşa edilmesi için eski belgeler üzerinde yapılan geniş bir araştırma sonucunda geliştirilmiştir. Ermeni Cemaati’nin eserin restorasyona katılımı da yöre halkı arasında barış ve toplumsal bütünleşmenin gelişmesinde çok büyük bir katkı sağlamıştır ve tüm dünyadan Ermeni ziyaretçileri buraya çekmektedir.” 

17. yüzyılda inşa edilmiş olan Surp Giragos Kilisesi’nin çan kulesi 1914 yılında top atışıyla yıkılmış;1915 sonrasında metruk bir hale gelmişti. 2010 yılında başlayan restorasyon çalışmalarına Surp Giragos Kilise Vakfı, sivil toplum grupları, ilgi gösteren bireylerin çabaları sayesinde devam etmiş, daha sonraki aşamalarda yerel yönetimin katkısı ve desteği sayesinde, çalışmalar genişletilerek, papazevi, şapel ve alandaki diğer binalar da onarılmıştı.
Agos, Haber: Uygar Gültekin, Fotoğraf: Berge Arabian, 28.04.2016

OSMANLI ARŞİVİNİN YARISI TASNİF EDİLDİ

Devlet Arşivleri Genel Müdürü Doç.Dr. Uğur Ünal, İstanbul'daki Osmanlı arşivinde 95 milyon belge, 400 bin defter bulunduğunu, bugüne dek bunların yarısının tasnifinin tamamlandığını bildirdi.

Devlet Arşivleri Genel Müdürü Doç.Dr. Uğur Ünal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü'nün 2 temel arşivden oluştuğunu ve bunların İstanbul'daki Osmanlı ve Ankara'daki Cumhuriyet arşivi olduğunu söyledi.

Bunun dışında kamuda da devletin arşivine evrak vermek durumunda olmayan bazı istisna arşivlerin bulunduğunu anlatan Ünal, şöyle konuştu:

"Osmanlı dönemi' denildiğinde işin önemli kısmı İstanbul'daki Osmanlı arşivimizde. İstanbul'daki Osmanlı arşivimizde 95 milyon belge, 400 bin de defter var. Bunların hepsi resmi evraklar ve kayıtlardır. Bugün tasnifi tamamlanmış bütün arşivimize araştırmacılarımız ulaşabilirler. Tasnifin önemli bir kısmı tamamlanmış durumda. İnternet sitemize girdiklerinde araştırmacılarımız istedikleri taramayı yapabilirler. Bugün itibariyle Osmanlı arşivinin yarısı tasnif edilmiş durumdadır. 45-50 milyon arası bir rakam tasnif edilmiştir. Ancak bu, şu anlama gelmesin; 'geriye kalan evrak maliye evrakıdır ve Osmanlı tarihinin aydınlatılmasında en önemli belgeler zaten araştırılmaya açılmış durumdadır.' Geriye kalan bir fondur. Bu fonda önümüzde onlarca yıl alacaktır."

Restorasyon ve dijitalleşme çalışmaları
Arşiv işinin sadece tasnif olmadığına işaret eden Ünal, "Bunun dışındaki restorasyon ve dijitalleşme çalışmalarını da hızla yürütüyoruz. Bütün hedefimiz araştırmaya açılan evrakı hızlı bir şekilde dijital ortamda araştırmacıyla buluşturabilmek." dedi.

Ünal, Cumhuriyet dönemi arşivinde de 40 milyona yakın evrakın bulunduğunu, bunların da hızlı bir şekilde dijitalleştirildiğini ve araştırmaya açıldığını kaydetti.

Kamuoyunda arşivlerin kapalı olduğuna dair haberlerin ortaya çıktığını aktaran Ünal, şöyle devam etti: "Böyle bir şey söz konusu değil. Arşivde tasnifi tamamlanan evrak araştırmaya hızlı bir şekilde açılır. Hele bunlar tarihi evraksa. Özellikle sosyal medyada da resmi hesaplarımızdan gündeme ait birçok belgeyi paylaşıyoruz. Hiçbir şekilde personel eksikliğimiz söz konusu değil. "
Akşam, 27.04.2016

ZARRAB'A KELEPÇE, KAÇAK KÖŞKÜNE KEPÇE

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 17 Aralık’ın kilit ismi Reza Zarrab’ın Kandilli’deki kaçak yapılarına 14 ay boyunca dokunamadı. Zarrab geçtiğimiz ay ABD’de tutuklandı, kepçeler dün kaçak binaları yıkmaya başladı. İlk kepçe 3 katlı binaya vuruldu.

17 Aralık yolsuzluk soruşturmasının kilit ismi Reza Zarrab, 25 milyon dolar ödeyerek satın aldığı Kandilli’deki tarihi köşkü yıkıp yenisini inşa etti. Bahçedeki ağaçları kestirdi, üç katlı betonarme bir yapı dikti. SÖZCÜ, ‘Korunması gereken kültür varlığı” olarak 1986’da tescillenen köşkteki hukuksuzluğu kamuoyunun gündemine getirdikten sonra 13 Şubat 2015’te inşaat mühürlendi.

ÖNCE ÜÇ KATLI BİNAYI YIKTILAR 
Üzerinden neredeyse 1 yıl geçti. Boğaziçi İmar Müdürlüğü, AKP iktidarının ‘hayırsever işadamı’ Zarrab’ın kaçak yapılarını yıkmadı, yıkamadı. Ta ki Reza Zarrab, kara para aklama ve ABD’yi dolandırmak suçundan 21 Mart günü Miami’de tutuklanana kadar. Kandilli’deki köşk arazisindeki kaçak yapılaşmayla ilgili savcılığa 14 ay önce “yıkım işlemleri başladı” diye yazı yazan İstanbul Büyükşehir Belediyesi Boğaziçi İmar Müdürlüğü dün köşke kepçelerle girdi.

Kepçeler önce köşkün arka cephesinde bulunan 61 metre genişliğindeki üç katlı yapıyı yıkmaya başladı. Ardından ön cephede bulunan 24 metre genişliğinde tek katlı kaçak yapılar yıkılacak.
Bütün bunların ardından, kat yükseklikleri değiştirilen, cephesi genişletilen, bodrum katları büyütülen, zeminiyle çatısına ilaveler yapılan tarihi köşk bir kez daha yıkılarak yeniden aslına uygun olarak inşa edilecek. Yıkım ve yapım masrafları tutuklu işadamı Reza Zarrab’ın şirketi Royal Holding’den tahsil edilecek.

YARGILANMA DEVAM EDECEK
Kaçak inşaatla ilgili hem Boğaziçi İmar Müdürlüğü hem de İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, köşkün sahibi ve fenni sorumlular hakkında geçtiğimiz yıl Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunmuştu. Zarrab ve diğer sorumlular tescilli kültür varlığında izne aykırı tadilat ve inşaat yaptıkları için 6 aydan 3 yıla kadar hapis veya adli para cezası istemiyle yargılanıyor.

TARİHİ BÖYLE YERLE BİR ETTİ
Zarrab’ın şantiyesini denetime giden İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu üyelerinin ‘onaylı projeye ve yasalara aykırı’ uygulamalarla ilgili hazırladığı raporda şu tespitler yapılmıştı:
- Ruhsatlı eski eser yapıda döşemeler kaydırılarak kat yükseklikleri değiştirildi, ikinci bodrum kat büyütüldü ve birinci bodrum kat ile birleştirildi.
- Çatı mahyası yüksek kuruldu, zemin kat seviyesinde arka cephede 1.50×5.90 metre ebatlarına ilave yapıldı. Arka cephe konturu 1.60 metre büyütüldü, bodrum kat seviyesinde ön cephede 5.00 x 17.20 metre ebatlarında büyüme yapıldı.
- Kaçak binanın arka cephesinde yaklaşık 61 metre genişliğinde üç katlı, ön cephesinde ise 24 metre genişliğinde tek katlı yeni yapılar inşa edildi.

Kaçağın peşini bırakmadık
SÖZCÜ, çivi çakılması dahi yasak olan tarihi yapılara yönelik yasadışılığı, ısrarlı haberleriyle sık sık kamuoyunun gündemine getirdi. Onlardan biri 22 Haziran 2015 günkü nüshamızın manşeti.

KİLİT SORUYU SORDUK
“Boğaz’da Reza’nın önüne yatan kim?” başlığıyla çıkan SÖZCÜ, Kandilli’deki hukuksuzluğu okurlarına hatırlatıp “Belediye yıkım kararını neden uygulamıyor” diye sormuştu. SÖZCÜ’nün 2015’in ilk aylarında kamuoyuna duyurduğu yasadışılığın üzerinden 14 ay geçtikten sonra belediye yasaları uygulamaya başladı.

Sırada yalılar var

Kandilli’deki kaçak ve yasadışı yapılaşma işadamı Reza Zarrab’ın tek vukuatı değil. SÖZCÜ, 31 Mayıs 2015 günü Zarrab’ın Kanlıca’da 40 milyon dolara satın aldığı ‘Mehmet Arif Bey Yalıları’nı da yasalara aykırı olarak restore ettirdiğini duyurdu. Osmanlı döneminde inşa edilen ve 1970 yılında ikinci derece tarihi eser olarak tescil edilen yalılardan birine kaçak kat çıkıldığı, toplam 770 metrekare büyüklüğündeki yalıların arasına asansör yapıldığı, yan duvarların kırılarak tüp geçitle birbirine bağlandığı ortaya çıktı. SÖZCÜ’nün haberinin ardından İstanbul 6 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, 1 Temmuz’da yalıların ve köşkün projelerine uygun hale getirilerek kaçak yapıların yıkılmasına karar verdi.

EBRU GÜNDEŞ: REZA YAPTI
Boğaziçi İmar Müdürlüğü’ne işlemin gerçekleştirilmesi için yazı yazan Kurul’un suç duyurusu üzerine, Gündeş ve Zarrab hakkında dava açıldı. İlk duruşmada, Zarrab’ın hiçbir izin almadan kendi yalısında tadilat yaptığı ortaya çıktı. Gündeş de savunmasında tüm sorumluluğu eşine attı. Davanın ikinci duruşması 24 Haziran günü yapılacak. Kandilli’deki köşkün kaçaklarını yıkmaya başlayan Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün önümüzdeki günlerde Kanlıca’daki iki tarihi yalıyı da orijinal haline getirmesi bekleniyor.
Sözc, Haber: İsmail Aydın, 27.04.2016

ATATÜRK KÜLTÜR MERKEZİ TARTIŞMALARI YENİDEN BAŞLADI



Başbakan Ahmet Davutoğlu, geçtiğimiz hafta Kültürel Kalkınma Programı toplantısında gazetecilerin sorularını yanıtlarken Atatürk Kültür Merkezi’nin (AKM) restorasyonu hakkında, “AKM hem statik, hem de hukuki sorunlar yaşanan bir konu. Oraya İstanbul’un ihtiyacı olan büyük bir sanat merkezi yapılmasını konuşmak durumundayız” dedi. Restorasyonu üstlenen Taca İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Tayyar Akkurt’un fotoğraflar eşliğinde son yaptığı açıklamada da “Binanın restore edilemeyecek kadar kötü durumda olduğu ve binanın yıkılıp yeniden yapılması gerektiği” vurgulandı. Bu açıklamaların ardından “AKM yıkılmalı mı, restore mi edilmeli?” tartışması yeniden gündeme geldi. Konunun ilgililerinden, AKM’nin tescilli bir eser olduğu için yıkılamayacağını dile getirenlerin yanında, binanın tarihi eser sayılamayacağını öne sürenler de oldu.

Prof.Dr. Afife Batur İTÜ Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi:
‘ONARILMAYACAK BİNA YOKTUR’
O bina restore edilebilir bir binaydı. Restorasyon projesi hazırdı, kuruldan onaylıydı. Buna rağmen yapılmamış olmasının arkasında art niyet olduğunu düşünüyorum. Tescil edilen yapıların hepsi bundan 100 sene önce yapılmış olmak zorunda değil. Bu binaya ‘Tarihi değildir’ demek çok büyük cehalet veya kötü niyettir. Binanın Taksim Meydanı’na verdiği cephe, nadir rastlanan incelikte ve mimari özelliklere sahiptir. Başka hiçbir operada, toplantı salonları açık mekanlar değildir. Bina şeffaf ve dışarıyla bütünleşmiş bir konsepte sahiptir. Mimari açıdan simge bir yapıdır. Onarılmayacak bina yoktur.”

Yrd. Doç.Dr. Hasan Fırat Diker Mimar:
‘SİMGESEL ÖZELLİĞİ VAR’
“Tescilli bir eserin ihya edilmesi ekonomik ömrüyle ilişkilendirilemez. Çünkü tescil ve restorasyon konusu bir kültür varlığı meselesidir. AKM değil, başka bir modern bina da dış etkilere bu kadar açık bırakılsaydı sonuç pek farklı olmazdı. Modern mimarlık antolojimizde AKM’nin önemli bir simgesel özelliği var. Bu bina, elimizde çok fazla iyi örneği bulunmayan Cumhuriyet dönemi modern mimarlık eserlerinden bir tanesi. Yıkıp yerine yenisini yapmaktansa, AKM iyileştirilerek güncellenmelidir.”

Sinan Genim Mimar:
‘KORKULARIMIZ NEDENİYLE ÇÖZÜM BULAMIYORUZ’
“Bu bina raşitik bir bina. Orasına burasına bir şey eklenmiş. Restorasyon projesinin müteahhitliğini üstlenen Naci Bey’e (Mehmet Naci Topsakal), ‘Bu binayı toparlayamazsın’ dedim. Hakikaten de öyle oldu. Bazı kolonlarının altında temellerinin olmadığı, üst kattaki kolonun alt katta devam etmemesi gibi yapısal sorunlar ortaya çıktı. Bence tescilli olması da lüzumsuz. Tescil edilecek anıtsal ve mimari bir özelliği yok. Özgün bir mimarisi yok. Dolayısıyla bir proje yarışması açılmalı, halkın bilgisine sunulmalı ve yerine çağdaş, İstanbul’a yakışır yeni bir bina yapılmalıdır. Herkesin ‘Yıkılırsa buraya cami yapılacak, AVM yapılacak’ diye bir korkusu var. Biz korkularımız nedeniyle bu işe bir çözüm bulamıyoruz.”

Ali Hacıalioğlu Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi Sekreteri:
‘TESCİLLİ YAPIDIR, YIKILAMAZ’
“AKM, tescilli bir yapıdır ve yıkılması mümkün değildir. Estetik ve tarihsel değeri bilimsel kuruluşların ve yargının verdiği kararlarda belirlenmiştir. Tescilli bir yapıya ilişkin o yapının nasıl restore edileceği de, ilgili uzman kuruluşların karar verdiği bir konudur. AKM’nin restorasyonu ve güçlendirmesi yapılıp aslına ve fonksiyonuna uygun bir şekilde yaşatılması mümkündür. ”

Haldun Hürel MSGSÜ Öğretim Görevlisi, İstanbul yazarı:
‘TAKSİM’İ GÖLGELİYOR’
“Onarım yapılamayacağı konusunda teknik bilgiye sahip değilim. Ancak o binanın tarihi bir eser olduğunu düşünmüyorum. Çirkin bir yapı olarak görüyorum. Taksim’in mimari ve tarihi hüviyetine uygun bir yapı olmadığı gibi Taksim’deki meydanımsı boşluğun çirkinliğine de katkıda bulunuyor. Yıkılıp geleneksel Türk mimari örgüsüne uygun şekilde, temelden, yeniden dizayn edilmesi lazım.”

AKM RESTORASYON SÜRECİ
1997 “1. Grup Korunması Gereken Kültür Varlığı” olarak tescil edildi.

2005 Dönemin Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, binanın ekonomik ömrünü tamamlamış olduğu gerekçesiyle yıkılmasını ve yeni bina yapılmasını önerdi.

2008 AKM tadilat gerekçesiyle kapatıldı. İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın üstlendiği AKM yenileme projesi üzerinde STK ve meslek odaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı’yla uzlaştı.

2009 Restorasyon koşullarını içeren bir protokol imzalandı.

2010 Bakanlık, yeni projeyi onaylayarak 5 Mayıs’ta İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’na gönderdi. Ancak ajans süresinin sona ereceği 31 Aralık 2010 tarihine kadar ödenek sağlanmadı.

2012 Şubat ayında Sabancı Holding ile Kültür ve Turizm Bakanlığı arasında AKM restore işlemlerine dair protokol imzalandı.

2013 AKM’de bina statiğindeki sorunlardan kaynaklanacak can ve mal güvenliği nedeniyle 24 Mayıs’ta çalışmalar durduruldu. Aradan geçen 3 yıllık süreçte hiçbir işlem yapılmadı.
Habertürk, Haber: Serkan Akkoç, 27.04.2016

13 Mayıs-26 Kasım 2017 tarihlerinde gerçekleştirilecek Venedik Bienali 57. Uluslararası Sanat Sergisi’nin Türkiye Pavyonu’nda sanatçı Cevdet Erek’in projesi sergilenecek.

ANTALYA NEKROPOL ALANI MODERN SANATLAR MÜZESİ YARIŞMAYLA YAPILIYOR

2005 yılında düzenlenen bir ulusal yarışma ile elde edilen Doğu Garajı ve Halk Pazarı projesinin uygulama kazıları sırasında Antalya kent tarihini bilinenden daha eskiye taşıyan bir Nekropol alanı keşfedilmişti.

2005 yılında düzenlenen "Antalya Kent Merkezi Doğu Garajı ve Halk Pazarı Alanı Düzenlenmesi Mimari Proje Yarışması"nda 1. ödülü Erkal Mimarlık (Ozan Erkal - Emre Erkal) kazanmıştı. 

Projenin müelliflerinden Emre Erkal'dan aldığımız bilgiye göre, yarışmada elde edilen projenin inşaatı sırasında nekropol çıkınca, proje de yeni duruma adapte olmuş. Antalya Müzesi'nin sorumluluğunda arkeolojik çalışmalar yapılmış, arsalar ikiye bölünmüş. 

Antalya Büyükşehir Belediyesi'nin internet sitesinde "Nekropol alanı nakış gibi işleniyor" başlığıyla yer alan habere göre, projenin inşaatına 10 sene aradan sonra başlandı.

     

Nekropol alanı nakış gibi işleniyor
Nekropol Alanı projesinde, tarihi mezarlık alanını dış etkenlerden koruyacak üst yapının taşıyıcı ayakların montesine başlandı. Büyükşehir Belediyesi'nin en prestijli projelerinden Doğu Garajı Kültür Merkezi ve Nekropol alanında çalışmalar hızla sürüyor. Tarihi 3 bin yıl öncesine dayanan nekropol alanını turistik bir cazibe merkezi haline getirecek proje adım adım ilerliyor. Tarihi mezarların zarar görmemesi için aylardır nakış gibi işlenen alanda büyük bir titizlikle devam eden çalışmada projenin üst yapı ayakları yükselmeye başladı. Nekropol alanını dış etkenlerden koruyacak üst yapıyı taşıyacak çelik konstrüksiyonlar büyük bir özenle montaj ediliyor. Dev çelik ayakların yerleştirilmesi ile proje yavaş yavaş şekillenmeye başlayacak.

DEV AYAKLAR YERLEŞTİRİLİYOR
Alana yerleştirilmeye başlanan 61 çelik kolondan en büyüğü 914 mm çapında ve 11 metre yüksekliğinde. Bu dev çelik ayaklar Nekropol alanındaki arkeolojik buluntuları güneş ve yağmur gibi dış etmenlerden koruyacak hafif malzemeli üst örtüyü taşıyacak. Nekropol Alanı Projesi yaklaşık 15 milyon liraya mal olacak.

ÇAĞDAŞ KENT MÜZESİ
'Çağdaş Kent Müzesi' konseptiyle düzenlenen Nekropol alanında teşhir, canlandırma ve bilgilendirme unsurları yer alacak. Alan süreli ve yıl boyu devam eden sergilere ev sahipliği yapacak. Arkeolojik kazıların ortaya çıkardığı zemin, bir dizi platform sayesinde çevresindeki sokak kotlarına uyumlu olacak. Böylece yarı-açık sergileme alanları oluşturulacak. Alt kotlarda mezarlara yakın gezinti güzergahı ahşap, cam ve çelik elemanlar ile tasarlanacak.

Çalışmalar, Büyükşehir Belediyesi arkeologlarının ve teknik kontrol ekibinin de dahil olduğu kontrol teşkilatı denetiminde ve Antalya Müze Müdürlüğü gözetiminde, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun kararları çerçevesinde yürütülüyor.

  

ÇARŞI VE KÜLTÜR MERKEZİ'NDE ÇALIŞMALAR BAŞLADI
Öte yandan, 'Nekropol Alanı' ile ilişkilendirilerek tasarlanan ve ihalesi yapılan Doğu Garajı Kültür ve Ticaret Merkezi'nde de hafriyat çalışmaları başladı. Kentsel bir kompleks olarak planlanan proje, teknik ve lojistik üniteleri de içeriyor. Geleneksel çarşı kültürünü Doğu Garajı'nda nekropolün etrafında yaşatacak proje, kent merkezindeki ticaretin artırılmasına da katkı sağlayacak. Proje, kültür merkezi olarak da işlev görecek. Projede 700 araçlık bölgenin en büyük yer altı otoparkı olacak. 25 otobüs kapasiteli park da bu alanın içinde yer alacak. Pazar yeri ve Festival çarşısı esnafı için dükkanlar olacak. Geleneksel halk pazarı kültürünün de yaşatılacağı proje içinde mağazalar restoranlar da söz konusu. Ayrıca Büyükşehir Konservatuvarı yaşam canlılığı sağlaması adına çarşının en üst katına taşınacak. Bina içinde 700 kişilik konser ve tiyatro salonu hizmet verecek. Bu proje de yaklaşık 70 milyon liraya mal olacak.
Arkitera, Haber: Emine Merdim Yılmaz, 25.04.2016

Arman Tekstil’in 2000’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nden kiralayarak restore ettiği Ajia adlı butik otele dönüştürdüğü Kanlıca’daki tarihi Ahmet Rasim Paşa Yalısı’na kaçak kat çıkıldığı tespit edildi. 10 Ekim 1970 tarihinde tescilli kültür varlığı olarak koruma altına alınan yalının eski ve yeni fotoğrafları karşılaştırıldığında orijinal çatının bozulduğu ve pencereler açıldığı görülüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Türkiye’deki tarihi eserleri bir araya getirerek oluşturduğu envanter.gov.tr adlı internet sitesinde yer alan bilgilere göre bakanlık kaçak kattan haberdar. Ahmet Rasim Paşa Yalısı ile ilgili hazırlanan sayfadaki gözlem bölümünde “Çatı terası ve çatı eğimindeki değişiklik yapının bütünselliğini bozmuştur” ifadesi yer alıyor.

SUÇ DUYURUSUNDA BULUNACAK
Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu ve Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün tarihi yapılardaki kaçak yapılaşmaya göz yumarak suç işlediğini belirten Büyükşehir Belediye Meclisi’nin CHP’li üyesi Hüseyin Sağ, hem bu kuruluşlar hakkında hem de yalıyı kiralayan Arman Tekstil’in o dönemki ortakları Serdar Bilgili ve Alişan Arıkan hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını kaydetti.

“Kendisine emanet edilen tarihi eserleri korumayan Boğaziçi İmar Müdürü nerede” diye soran Sağ: “Bir vatandaş çatısında kiremit oynatsa elli tane zabıta gidiyor. Eğer adamına göre muamele yapılıyorsa ki öyle gözüküyor; bu kamu vicdanını yaralar” dedi. Kadir Topbaş’a bağlı Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün görevini ihmal etmesiyle ilgili olarak İBB Meclisi’ndeki soru önergelerine bir yıldır cevap verilmediğini bildiren Sağ, “Topbaş bizzat kendisi bu bürokratları koruyor. Sorulara da sessiz kalarak suç işliyor” diye konuştu.

27 yıllığına kiralandı
Osmanlı Devleti’nin son dönemlerinde bir süre İstanbul Şehremini (Belediye Başkanı) görevini yapan Ahmet Rasim Paşa’nın adını taşıyan yalı 1897 yılında yandı. Bir yıl sonra yerine eskisinin yarısı büyüklüğünde üç katlı yalı yapıldı. 1915 yılında Ahmet Rasim Paşa’nın varisleri yalıyı İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne (İBB) sattı.

Uzun yıllar ilkokul olarak kullanılan yalı, 1970 yılında korunması gereken kültür varlığı olarak tescil edildi. Kullanılamaz hale geldiği için 1974 yılında boşaltılan ve uzun yıllar atıl kalan Ahmet Rasim Paşa yalısı, 1 Ekim 2000 tarihinde 27 yıllığına o tarihte Serdar Bilgili ve ailesinin ortak olduğu Arman Tekstil şirketine kiralandı. Yalı, mimar Reşit Soley tarafından restore edildikten sonra 2004 yılında Ajia adlı butik otel olarak hizmete açıldı.

Hapis cezası da var
2960 sayılı Boğaziçi İmar Kanunu’nda yıkımın yanı sıra inşaat ruhsatı ile eklerine ve imar mevzuatına aykırı yapılan yapıların aykırı kısım ve bölümleri için hapis cezası öngörülüyor. Yasanın 18’inci maddesinde, yapı sahipleri, fenni mesulleri ve müteahhitleri bir aydan altı aya kadar hapis ve 200 bin liradan 500 bin liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılacağı yazıyor. Yasada, kanunla verilen görevleri belirtilen süre içinde yapmayanlar veya görevini kötüye kullanan kamu yetkililerinin de bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağı belirtiliyor.
Sözcü, Haber: İsmail Şahin, 25.04.2016

PERU'DAKİ ANTİK KANALLARIN SIRRI UZAYDAN ÇÖZÜLDÜ

Peru’nun güneyindeki kurak vadilerde bulunan su kanalları üzerindeki şekiller bir zamanlar buralarda gelişmiş bir toplumun yaşadığına işaret ediyor.

Dünyanın en kurak bölgelerinden birinde spiral şeklinde açılmış delikler yukarıdan bakıldığında ilginç bir görüntü oluşturuyor. Bu deliklerin ne amaçla açıldığının sırrı ancak uzaydan çekilen fotoğraflar sayesinde çözülebildi.

Bu spiral huni şeklindeki bu delikler Peru’nun Nazca bölgesinde bulunuyor. Burası Nazca çizgileri olarak bilinen ve toprağa işlenmiş dev geometrik şekilleriyle de ünlü olan bir bölge.

SU KANALIYLA TARIM
Nazca’da yaşayan antik toplumların yıllarca süren kuraklığa rağmen nasıl ayakta kaldığı merak ediliyordu.

İtalya’daki Çevre Analizi Metodoloji Enstitüsü’nden Rosa Lasaponara, spiral şeklindeki bu yapıların yeraltı sularını çıkarmak için yapılmış gelişkin bir hidrolik sistem olduğunu söylüyor. Bu yapılar sayesinde bu kurak bölge büyük bir dönüşüm geçirdi.

Lasaponara ve ekibi spiral yapıların uydu yoluyla çekilmiş görüntülerini ve Nazca bölgesindeki dağılımını ve yakınlarındaki eski yerleşim alanlarını inceledi.

Spiral huni şeklindeki yapılar rüzgarın yeraltı kanallarına girmesini sağlıyordu.

Bunun üzerine Lasaponara şu sonuca vardıklarını belirtiyor:

“Bu yapılar bugün bizim gördüğümüz halinden çok daha gelişkin yapılardı. Bunlar sayesinde yıllar boyunca yeraltı suları kullanılarak dünyanın en kurak yerlerinden biri olan bu vadide yoğun tarım yapmak mümkün olmuştu.

RÜZGARLA SU AKIŞI
Yeraltında birikmiş sular bir dizi kanalla ihtiyaç duyulan yerlere taşınıyor, artan kısmı ise rezervuarlarda saklanıyordu. Su akışını sağlamak için kanalların üzerinde spiral huni şeklinde bacalar inşa edilmişti. Bu huniler sayesinde kanala rüzgar giriyor ve böylece su akışı sağlanıyordu.

Bu suların tarımda sulama amaçlı kullanımının yanı sıra evdeki ihtiyaçları karşılamak için de kullanıldığı belirtiliyor. Lasaponara, uydu görüntülerini inceleyerek vardığı sonuçları daha sonra yayınlayacak.

Araştırmacılar uzun süre bu spiral hunilerin sırrını çözememişti. Karbon yoluyla tarih saptama yöntemi bu kanallarda kullanılamıyordu. Nazca’daki yerleşim bölgesinde bunların kaynağıyla ilgili herhangi bir bilgi de yoktu. Zira Güney Amerika’daki birçok medeniyet yazı kullanmamıştı.

Spiral hunilerin varlığı, MÖ 1000 ila MS 750 yılları arasında Nazca bölgesinde yaşayan toplumların oldukça gelişkin olduğunu gösteriyor.

Nazca çizgilerinin de suyla bağlantılı olduğu sanılıyor

Hunilerin inşası özel bir teknoloji gerektiriyordu. Bu işi yapanlar hem bölgenin jeolojik yapısı, hem de suyun hangi dönemlerde azalıp çoğaldığı konusunda bilgi sahibi olmalıydı. Zira bu bölge tektonik fay hatları üzerinde bulunuyordu.

TOPLUMSAL ÖRGÜTLENME
Bu bilgi sayesinde kurak bir bölgenin yüzyıllar boyunca su sorunu çözülmüştü.

Lasaponara, ünlü Nazca çizgilerinin yapılması gibi huni ve kanalların bakımının da iyi bir toplumsal örgütlenme gerektirdiğini söylüyor. Bu çizgilerin de suyla bağlantılı olduğu sanılıyor. Hunilerin öyle kaliteli inşa edilmiş ki bazıları bugün bile kullanılıyor.

Bu spiral huniler, Nazca bölgesinde yaşayan yerlilerin oldukça örgütlü olduğunu, aynı zamanda toplumun hiyerarşik bir yapısı olduğunu gösteriyor. Lasaponara, spiral hunilerin “iktidardaki kişilerin kendi etkileri altında olan topluluklar arasında su dağıtımını kontrol etme” konusunda önemli bir işlev gördüğüne inanıyor.

Zira yeryüzünün en kurak bölgelerinden birine su taşıma bilgisi, yaşam kaynağının anahtarını elinde tuttuğunuz anlamına geliyor.
Hürriyet, 25.04.2016

Hedefe odaklı ve mükemmeliyetçi bir işkadını Oya Eczacıbaşı. 17 yıllık mücadelenin sonunda 2004’te Türkiye’nin hayalini kurduğu çağdaş sanat müzesine bizleri kavuşturdu.

12 yılda müze o kadar hızlı gelişti ve öyle güzel sergilere ev sahipliği yaptı ki 11 yılda 115 sergiyle ziyaretçi sayısı 6 milyonu çoktan aştı. Sosyal medyada takipçi sayısı New York Metropolitan Müzesi’nden sonra 11’inci. Şimdi sırada acayip bir sergi daha var.

İstanbul Modern Yönetim Kurulu Başkanı Oya Eczacıbaşı röportaj vermeyi pek sevmez ama biz kendisini uzun uğraşlar sonunda ikna ettik. İşte liseye kadar Fransa’da yaşayan, o yıllarda hayalini kurduğu müzeciliğin eğitimini alan, ata binmeyi çok seven Eczacıbaşı’nın İstanbul Modern’e dair yeni planları ve özel hayatından kesitler.

“Müzecilik sizin misyonunuz” diyebilir miyiz?
Bu soruyla çok karşılaşıyorum. Babamın Strasbourg Üniversitesi’nde görev aldığı yıllarda, 3 yaşından 18’ime kadar Fransa’da yaşadım. Yuvadan itibaren liseyi de orada okudum. O dönemde yurtdışında müzeleri gezerken, ülkemin çağdaş sanat alanındaki eksikliklerini görme imkanım oldu. Ailemin bu konudaki yorumları da beni etkilemiş olabilir tabii. Hep bu alanda bir şeyler yapmak istedim. O yüzden lisansüstü eğitimimi müze işletmeciliği üzerine İngiltere’de tamamladım.

Türkiye’de ekol olabilecek bir projeye imza attınız ve İstanbul Modern’i kurdunuz. Bu fikir, o yıllarda kafanızda var mıydı?
İstanbul’da bir modern sanat müzesi kurma fikri, 30 yıl önce ortaya çıktı. 1987’de ilk kez düzenlenen Uluslararası İstanbul Bienali sırasında şehrimizin modern bir müzeye olan ihtiyacı görülmüştü. Başta İKSV Başkanı rahmetli Nejat F. Eczacıbaşı olmak üzere pek çok sanatsever, bu ihtiyacın giderilmesi için o dönemde harekete geçti. Ben de başından beri bu projede yer almak ve bu hayali gerçeğe dönüştürmek için elimden geleni yapmak istedim. Fikir aşamasının gerçeğe dönüşmesi 2004’ü buldu.

Zor oldu mu peki?
Hem de nasıl! Sonuçta 17 yıllık bir mücadeleydi. 2003’te şu oturduğumuz yer, tamamen örümcek ağlarıyla doluydu. Film seti olarak kullanılan bir antrepoydu burası. Düşünün ki gümrüklü alan olduğu için balkona çıkmak bile yasaktı. Şu anda Boğaz’ı ve çağdaş sanatı buluşturan bir yer haline geldi.

İstanbul Modern çatısı altında neyi hedeflemiştiniz?
Modern ve çağdaş sanat farkındalığını artırmak ilk hedefimizdi. Bu alanda öncü olduk. Tabii ki en büyük amacımız müze ziyaretini bir alışkanlık haline getirmek ve ilgiyi sürekli kılmaktı. Tate, MoMA, Centre Georges Pompidou gibi yurtdışındaki örneklere baktığımızda, bu müzeler birbirlerinden farklı yapılara sahip. Ama ortak noktası hayatın içinde yer alan mekanlar olmaları. Biz de İstanbul Modern’de en başından beri bunu hedefledik. Bağışlarla her geçen gün güçlenen koleksiyonumuzu sergiliyor ve süreli güncel sergilerimizi düzenliyoruz. Ayrıca her yaşa uygun eğitim programları, sinema, kütüphane, dolu dolu etkinlik programları, tasarım ürünlerinin bulunduğu mağaza, restoran ve kafemizle sürekli yaşayan ve yaşatan bir müze olmayı başardık.

‘MÜZEYE GİREN İLK YAPIT ÜNLÜ RESSAM ZEID’DEN OLDU’
Müzeye gelen ilk parça neydi, hatırlıyor musunuz?
Unutmam mümkün değil! İstanbul Modern daha fikir aşamasındayken dünya çapında ünlü sanatçımız Fahrelnissa Zeid’in “Cehennemim” adlı başyapıtını, ailesi armağan etmişti. Müzeye giren ilk yapıt da o oldu.

İstanbul Modern’de şu ana kadar kaç sergi yaptınız? En önemlileri, akılda kalanlar hangileri?
11 yılda 115 sergi düzenledik. Küratöryel ekibimizin büyük bir özen ve yoğun çalışmaları sonucu hazırlanan sergilerimizin her biri ayrı önem ve değere sahip. Ama elbette Fikret Mualla’nın en kapsamlı retrospektifinin yeri her zaman ayrı. Mualla’nın özgün dünyasını tematik ve tarihsel olarak bütün boyutlarıyla yansıtmasının dışında, İstanbul Modern’de düzenlenen ilk retrospektif olması itibarıyla da bizim için önemli bir sergiydi.

6 MİLYON ZİYARETÇİ
Yılda yaklaşık kaç kişi müzeyi ziyaret ediyor?
Kuruluşumuzdan bu yana 6 milyonu aşan bir izleyici kitlesine ulaştık. Her yıl ortalama 650 bin ziyaretçimiz oluyor. Eğitim programlarımızdan yararlanan çocuk ve genç sayısı ise 650 bini aştı.

Peki günlük kaç kişi?
Son dönemde İstanbul’a gelen turist sayısında düşme olduğu için bu bize de yansıdı. Ancak yine de İstanbul’a gelen turistin Topkapı, Sultanahmet gibi Tarihi Yarımada’yı gezdikten sonra ziyaret listesinde ilk sıradayız. Ortalama günlük 2 bin, 2 bin 500 ziyaretçimiz oluyor.

İstanbul Modern’in yabancı ziyaretçisi çok. Bu durumun Türkiye’nin tanıtımına büyük katkısı var.
Kesinlikle haklısınız. Ziyaretçi sayılarına baktığımızda yüzde 40 ile 50 arasında yabancıların olduğunu görüyoruz. Her geçen yıl bu sayının artması bize İstanbul Modern’in uluslararası çağdaş sanatın izlendiği bir çekim alanı haline geldiğini gösteriyor. Kuruluş amaçlarımızdan biri Türkiye’nin sanatsal yaratıcılığını yurtdışına tanıtmak ve taşımaktı. Daha yolun başındayız ama doğru yolda olduğumuzu bilmek bizi motive ediyor.

İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth de müzeyi ziyaret etmişti değil mi?
Evet. Yaklaşık 8 sene önce ziyaret etti. Tasarım sergimizi gezip geçtiğimiz haftalarda hayatını kaybeden ünlü mimar Zaha Hadid’in kısa bir sunumunu dinledi. Atölyelerimize katılan çocuklarla birlikte vakit geçirerek, onlarla sohbet etti. Çok etkilendiğini söyleyebilirim.

Zaha Hadid’le röportaj yapma fırsatım oldu, dünya için çok büyük bir kayıp...
Evet gerçekten de çok erken bir kayıp oldu. Tasarım dünyasının duayeniydi. Kraliçe II. Elizabeth’le de müzemizde tanışmıştı.

Şu ana kadar pek çok ödül de aldı İstanbul Modern, hangi ödüllerdi?
Farklı kategori ve özelliklerde 20’nin üzerinde ödül aldık. Avrupa Müzeler Forumu Özel Ödülü ile Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Özel Ödülü son aldığımız ödüller.

Paris’teki “Centre Georges Pompidou” ile Genç İstanbul Modern arasında ne tarz bir işbirliği var?
Paris’teki Centre Pompidou ile 9 yıldır devam eden bir eğitim işbirliğimiz var. Eğitim sponsorumuz Garanti Bankası. Onların katkılarıyla Genç İstanbul Modern eğitim programını başlattık. Centre Pompidou yılda 2 defa okul öncesi, okul çağı çocuklar ve ailelerine yönelik özel olarak hazırlanan yaratıcı programları bizimle paylaşıyor. Bu işbirliği çerçevesinde birkaç hafta önce çocuklara yönelik “Eğlenceli Fikirler Merkezi” adlı bir atölye başlattık.

Yeni Zelandalı sanatçı Peter Robinson’ın çocuklar için tasarladığı bu atölye, biçimlerin keşfedilmesini ve yeni oyunlar yaratılmasını sağlıyor.

DESTEĞİN SÜREKLİLİĞİ ÖNEMLİ
Genç sanatçılara nasıl bir katkı sağlıyorsunuz?
Aidatlarından sağlanan gelirle İstanbul Modern Sanat Müzesi Koleksiyonu’na genç sanatçıların yapıtlarının katılması için kaynak oluşturuyoruz. 2013-2014 yıllarında Genç Modern üyelerinin katkılarıyla oluşturulan Genç Modern Fonu ile Fikret Atay’ın “Tinica” adlı videosu, Vahap Avşar’ın “Kara Albüm” serisinden iki çalışması, Ferhat Özgür’ün “Şarkı Söyleyebilirim” adlı videosu ve Vahit Tuna’nın “Sunshine” adlı yerleştirmesi İstanbul Modern koleksiyonuna kazandırıldı.

Türkiye’de kültür-sanat denildiğinde ilk akla gelen isimlerinden birisiniz. İş dünyasının sanata bakışını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kültür-sanat organizasyonları ve kurumlarıyla yan yana duran şirketlerin önemli bir prestij ve ayrıcalık kazandığına inanıyorum. Ancak bu alan, kısa vadeli bir destek alanı değil. O yüzden şirketlere olan kalıcı etkisi de ancak sürekliliği olması durumunda gerçekleşiyor. Destekçilerimizin sürekli olduğunu görmek bizleri umutlandırıyor.

Sosyal sorumluluk projelerinde yer alıyor musunuz?
Topluma fayda sağlayacak projelerde elimden geldiğince yer almaya çalışıyorum. Bizim için en büyük sosyal sorumluluk projesinin İstanbul Modern çatısı altında gerçekleştirdiğimiz, toplumun her kesimine hitap eden eğitim programları olduğunu düşünüyorum.

Bu eğitim programları nedir?
Dezavantajlı sosyal gruplarla bedensel ve zihinsel engelli çocuk, genç ve yetişkinler için özel eğitim programları tasarlayıp uyguluyoruz. Görme engelli çocuklar için düzenlediğimiz “Dokunduğum Renk”, uzman eşliğinde sergi gezilerini, atölyede gerçekleştirilen uygulamaları ve sesli betimlemeli film gösterimlerini kapsıyor. Ayrıca özel öğrenme gereksinimli çocuklar için fiziksel, sosyal ve zihinsel bağlamda farklı deneyim alanları yaratan “Buluşma” projesini de gerçekleştiriyoruz. Bu projede özel öğrenme gereksinimi olan çocukları liseli gençlerle bir araya getirererek kaynaşmalarını sağlıyoruz. Böylece gönüllü gençlerin, kültürel yaşamda sosyal sorumluluklar üstlenmesine de aracı oluyoruz. 23 Nisan haftasında da binlerce çocuğumuzu her yıl farklı temaların işlendiği bir şenlikte müzemizde ağırlayarak, sanatla buluşmalarını sağlıyoruz.

'KAYBOLMAKTA OLAN ZANAAT VE EL SANATLARINI ÜNLÜ SANATÇI VE TASARIMCILARLA BULUŞTURUYORUZ'
Yeni projeler neler?
İstanbul Modern Zanaat, Sanat ve Tasarım Platformu’nun ilk projesini tamamlamak üzereyiz. İstanbul Kalkınma Ajansı desteğiyle gerçekleştiriyoruz. Yeni projeyle kaybolmakta olan zanaat ve el sanatlarını ünlü sanatçı ve tasarımcılarla buluşturuyoruz. Bakır, ahşap, cam, kemik ve sedefle geleneksel üretim tekniklerini yeniden yorumlayarak tasarıma dönüştüren bir proje. Bu projeye 5 sanatçı/tasarımcı, 4 zanaatkar katıldı.

Bu muhteşem bir proje. Hangi sanatçı ve tasarımcılar katılıyor?
Atilla Kuzu bakır, Hatice Gökçe kemik, Adnan Serbest ahşap, Ekrem Yalçındağ sedef ve Seyhun Topuz’un cam için yorumladığı tasarımlar, çok değerli zanaatkarların dokunuşuyla yeni ürünler olarak ortaya çıktı. Haziran ayında yeni sergilerimiz olacak. İnci Eviner’in retrospektifi bunlardan biri. Şu anda yoğun bir şekilde yeni sergilere hazırlanıyoruz.

Bu kadar büyük bir organizasyonun finansı, işletmesi zor olmuyor mu?
İstanbul Modern’de bir ilki gerçekleştirdik. Özel sektör, kamu ve yerel yönetimin desteklediği bir sinerji oluşturduk. Toplumsal sorumluluk taşıyan kuruluşlar, İstanbul Modern’de gerçekleşen değişik etkinlikler ve sergileri destekliyor. Eğitim bölümümüzün ana sponsoru 11 yıldır Garanti Bankası. Sosyal projeler alanında ise Şekerbank ve BASF’den destek alıyoruz. Ücretsiz girişin sağlandığı “Sizin Perşembeniz” gününün sponsoru Ülker mesela. Turkcell’in teknoloji sponsorluğu da bizim için çok değerli. Son olarak Turkcell ile birlikte dünyadaki çok önemli müzelerde dahi bulunmayan Beacon teknolojisini hayata geçirdik. Bu teknolojiyle ziyaretçilerimiz yapıtlarla ilgili yazılı ve görsel bilgiye akıllı telefonlarından ulaşabiliyor. Öte yandan çok sayıda kuruluş ve Eğitim Dostları’nın desteğiyle kaynaklarımızı güçlendiriyoruz.

‘BİR MÜZEYİ DESTEKLEMEK ÜLKEMİZDE ÇOK YENİ BİR KAVRAM’
Gala Modern’i de kastediyorsunuz değil mi?
Gala Modern gecesini müzemizin eğitim programlarını desteklemek amacıyla 2009’dan beri gerçekleştiriyoruz. Bir müzeyi desteklemek ülkemizde çok yeni bir kavram. İstanbul Modern Kültür Elçilerimiz, yurtiçi ve yurtdışından sanatçıların verdiği destekle geceden elde edilen geliri, çocuk ve gençlerin eğitim programlarını çoğaltmak ve zenginleştirmek için değerlendiriyoruz.

Bir üyelik programınız var. Bir müzeye üye olmak ne demek, nasıl üye olunur?
Sanatın iyileştirici ve dönüştürücü gücüne inanıyorum. Müzemize üye olan destekçilerimiz de buna inanan sanatseverlerden oluşuyor. Kurumsal ve bireysel üyelik programlarımız mevcut. Çok yeni olarak “Yaşa, Paylaş, Keşfet, İzle” kampanyasını başlattık.

Amacı nedir bu kampanyanın?
Müzenin yaşanması gereken bir mekan olduğunu anlatmak istiyoruz. Şu anda 6 farklı üye kategorisinde 2 bini aşan üye sayımız var. Üye profilimiz oldukça farklılık gösteriyor.

Üyeleriniz kimlerden oluşuyor?
Üyelerimiz sadece sanatla iç içe olan bir kesimden değil, hemen hemen her sektörden. Bireysel, aile ve indirimli üyeliklerimize ek olarak Genç Modern, gümüş ve altın üyelerimize hem müze içi hem de müze dışında çok özel sanat etkinliklerine katılma imkanı sunuyoruz.

Bu çok güzel bir teşvik...
Üyelerimizin modern sanatın Türkiye ve dünyadaki gelişimini takip etmesine ve ülkemizin kültür-sanat hayatının gelişimine katkıda bulunmalarına aracılık ediyoruz. Üyelerimiz müzedeki etkinliklerin dışında, galeri ve sanatçı atölyelerine yapılan ziyaretler, koleksiyoner buluşmaları, küratör eşliğinde rehberli turlar, sergi açılışları, film öngösterimleri, yurtdışı gezi programları gibi çok çeşitli sanatsal aktivitelere katılıyor.

'KIZIM GENÇ MODERN'İN KURUCULUĞUNU ÜSTLENDİ'
Bülent Bey projelerinizde size destek olur mu?
Tabii ki. Sanata ve özellikle modern sanata olan ilgisi sebebiyle her zaman destek oluyor.

Eşiniz Bülent Eczacıbaşı da siz de hedefe odaklısınız? “İkinizin de mükemmelliyetçi bir tarafı var” diyebilir miyiz?
Hedefe odaklı olduğumuzu söyleyebilirim. Sanırım biraz var...

Çocuklarınızın sanata merakı var mı?
Emre de Esra da çocukluklarından beri sanatla iç içe. Çeşitli ilgi alanları var elbette. Esra, 21-40 yaş arası üyelik programımız olan Genç Modern’in kuruculuğunu üstlendi. Onların iyi bir eğitim alıp kendilerine heyecan veren amaçların peşinden gitmeleri ve dünyaya açık insanlar olmaları bizim için en önemli değer. Sanatı da hayatlarının bir parçası haline getirmelerinden son derece mutluyum.

Gününüz müzede mi geçiyor?
Zamanımın çoğunu İstanbul Modern’de geçirmeye çalışıyorum. Müzedeki ekip arkadaşlarımla birlikte yoğun bir çalışma temposu içindeyiz. Küratöryel, eğitim, pazarlama, sinema, sponsorluk, üyelik ve etkinlik departmanlarındaki arkadaşlarla birlikte müzemizin yeni projeleri üzerinde hiç durmadan, heyecanla çalışıyoruz.

Sosyal medya ile aranız nasıl?
Kişisel olarak değil ama müze olarak sosyal medyada başarılı olduğumuzu söyleyebilirim. Twitter’da 1 milyon takipçiyi aştık, dünyadaki en önemli müzelerle karşılaştırdığımızda 11’inci sıradayız. New York Metropolitan Müzesi’nden sonra biz geliyoruz.

İstanbul Modern’in tarihçesini ve başarı hikayesini bir kitapta buluşturmayı düşünüyor musunuz?
Keşke. Umarım gelecekte bir gün kuruluş hikayemizi bir kitapta toplayabiliriz.

Galataport projesi İstanbul Modern’i nasıl etkileyecek?
Şu anda proje süreci devam ediyor. Biz de süreci takip ediyoruz. İstanbul Modern’i yenilemek amacıyla projelerimiz olacak.
Habertürk, Haber: Dilek Birgen, 24.04.2016

TARLADA ROMALILARDAN KALMA ODA MEZARI BULUNDU

Bursa'nın İznik İlçesi'nde Roma dönemine ait olduğu sanılan oda mezarı bulundu.

Hisardere yolu Bayırdibi mevkiinde Hasan Kaya adlı vatandaşa ait tarlada ortaya çıkan tarihi mezar için müze yetkilileri seferber oldu. Uzun süre önce defineciler tarafından kazıldığı ve üzeri tahta ile kapatılıp toprak ile örtüldüğü anlaşılan mezar, tarla sahibi Kaya’nın çift sürdüğü sırada ortaya çıktı. Kaya, ortaya çıkan dehlizi müze yetkililerine bildirdi. Roma dönemi oda mezara ulaşmak isteyen arkeologlar, sondaj çalışması yürütüyor. 

Yine aynı noktada başka bir tarla sahibine ait arazide geçen yıl lahit mezar bulunmuştu. Hisardere yolu Bayırdibi mevkiinde ki tarım alanının Roma döneminde şehir mezarlığı (akropol) olduğu sanılıyor.
Akşam, 23.04.2016

Bir göktaşı 66 milyon yıl önce dünyaya çarpıp da herşeyi yakar ve dinozorların çoğunun soyunu tüketirken, çağdaş kuşların ataları bu felakette yok olmaktan nasıl kurtuldu?

Uzmanlara göre, gagalarının yardımıyla tohumları yiyebilmeleri sayesinde.

Göktaşının dünyaya çarpmasıyla birlikte dünyanın iklimi değişti ve ortalığı kaplayan bulutlar güneş ışıklarını perdeledi.

Nükleer felakete benzer bu koşullarda güneş ışığının kesilmesi fotosentezi engelleyince önce bütün bitkiler yok oldu.

Bu durumda da önce otobur dinozorlar, sonra da onları yiyerek beslenen etobur dinozor türleri hızla yokoldular.

Fakat gagalı dinozorlar yani bugünkü kuşların ataları bu felaketten kurtulmayı başardı.

Çünkü toprakta bitip tükenmez birikmiş bir tohum hazinesi vardı, tabii gagası olana...

Dişsiz kuşlar
Yapılan bir araştırma dişsiz ama gagalı, kuşa benzer dinozorların, göktaşının dünyaya çarpışını izleyen felaket dönemini, beslenme biçimleri sayesinde atlatmış olabileceklerini ortaya koyuyor.

Toprağa karışmış tohumlar, yeryüzü yeniden yeşerene ve bitki türleri gelişene kadar kuş soyunu ayakta tutmuş görünüyor.

Current Biology adlı dergide yayımlanan araştırmaya göre bu durum, günümüzdeki hiç bir kuşun gagasında neden diş bulunmadığını da açıklıyor.

Araştırmacılar Maniraptoranlar diye adlandırılan, kuş benzeri dinozorlara ait 3 binden fazla diş fosilini inceledi.

Bu dinozorlar günümüzdeki kuşların en yakın akrabaları arasında.

Bugünkü kuşlar olmazdı
Fakat Mesozoik dönemin sonunda dişleri olan kuşların da içinde bulunduğu birçok kuş benzeri dinozor da yok oldu.

Araştırma ekibi kalanların, yani günümüz kuşlarının atalarının ise beslenme biçimleri sayesinde kurtulduklarını ve bugünün kuşlarına evrildiklerini düşündü ve incelemelerini bu varsayım üzerine kurdu.

Sağ kalabilmek için kuşların atalarının, tohumları kırıp içini yiyebilecek kuvvette muhtemelen kısa gagaları olan dinozorlar olması ya da buna evrilmesi gerektiği sonucuna vardılar.

Araştırma ekibinin başkanı Toronto Üniversitesi'nden Derek Larson, "Eğer bu tohum yiyen kuşsu dinozorlar bu felaketi atlatamasaydı bugün çevremizde gördüğümüz kuş türlerinin önemli bir kısmı da olmayacaktı, dünya çok daha farklı bir yer olacaktı" diyor.

Larson bunun bir istisnasının belki böcek yiyerek sağ kalabilen bir kaç kuş türü olabileceğini ekliyor.
Hürriyet, 23.04.2016

TALAN EDİLEN ATİKHİSAR TÜMÜLÜSÜ SİT ALANI İLAN EDİLDİ

Çanakkale’de Atikhisar Barajı’na 1,5 kilometre mesafede bulunan ve define avcılarının adeta talan ettiği Atikhisar Tümülüsü’nün bulunduğu bölge Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü’nün aldığı karar ile 1. Derecede Sit Alanı ilan edildi.

Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü’nün 2016 yılının Mart ayında yaptığı toplantısında Arkeologlar Ali Güçlü ile Hakan Başyeğit’in raporu ele alındı. Arkeologlar yazdıkları raporda söz konusu Tümülüs mezarın il merkezine bağlı Saraycık Köyü sınırları içerisinde, Çanakkale-Çan yolunun kenarına yakın kısımda Atikhisar Kalesi ve barajına 1,5 kilometre mesafede yer aldığını belirterek, “Tümülüs tarım arazileri ortasında yer alan doğal bir tepe üzerinde yer almakta olup, küçük kazılar sonucu buluntular etrafa saçılmıştır. Etrafa yayılan buluntuların büyük çoğunluğunu antik dönem mezarlarında kullanılan kapak kiremit parçaları oluşturmaktadır. Kaçak kazı çukurlarında herhangi bir mimari buluntuya rastlanmamış olup, mezar kiremitlerinin yoğunluğu göz önüne bulundurulduğunda alanda kısmen tahrip edilmiş Geç Roma veya Bizans Dönemine tarihlendirilecek bir mezar olduğu düşünüldüğünden burasının tescil edilerek koruma altına alınması gerekmektedir” dediler.

Rapor doğrultusunda bölgede incelemelerde bulunan Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü uzmanları da yaptıkları araştırmalarda bu yerin 1. Derecede Arkeolojik Sit Alanı olmasına karar vererek bunu onayladı.

Alınan kararla 1. Derecede Sit Alanı ilan edilen bu bölgede kaçak kazılar ve yapılaşma ile tarımsal faaliyetlerin de önüne geçilmiş oldu. Bu bölgede ileriki yıllarda kazıların yapılması ile yeni bulgulara ulaşılması bekleniyor.
Çanakkale Travel, Haber: Ayhan Öncü, 22.04.2016

ANTAKYA'DA 'NEŞELİ OL, HAYATINI YAŞA' YAZILI MOZAİK BULUNDU

Antakya’da yürütülen kazı çalışmalarında üzerinde Grekçe "Neşeli ol hayatını yaşa" yazılı mozaik bulundu. Hatay Arkeoloji Müzesi Arkeoloğu Demet Kara bulunan mozaikle ilgili olarak, "Türkiye'de eşi olmayan bir mozaik. İtalya'da buna benzer bir mozaik var. Ama bu daha geniş kapsamlı. Milattan önce 3. yüzyıla ait olması açısından önemli" dedi.

Kentte 2012 yılında teleferik projesinin yapımı sırasında tarihi kalıntıların bulunması üzerine İplik Pazarı mevkisinde başlatılan kurtarma kazısında, yeni kalıntılar tespit edildi.  Hatay Arkeoloji Müzesi Arkeoloğu Demet Kara, bölgede 2012 yılında çalışma yapmaya başladıklarını, 2013'te devam ettiklerini, bu yıl da Kültür ve Turizm Bakanlığının izniyle çalışmaları yürüttüklerini söyledi.  Şu an kazı yapılan alanın Roma döneminde Antiocheia olarak adlandırılan antik kentin bir mahallesinde bulunduğunu ifade eden Kara, bölgenin Orta Çağ'dan Roma Hellenistik döneme kadar inen bir katmana sahip olduğunu kaydetti.

Antiocheia'nın Roma döneminde dünyanın üçüncü büyük şehri olduğuna dikkati çeken Kara, şöyle konuştu:

“Antiocheia, çok önemli zengin bir şehirdir. O dönemde kentte mozaik okulları ve Antiocheia'ya özgü darphaneler var. Gaziantep'teki Zeugma, burada yetişen ustaların yetiştirdiği kişiler tarafından yapılmış bile olabilir. Antiocheia mozaikleri dünya çapında önemli mozaikler. Kazı alanındaki taş döşeli cadde, Kurtuluş Caddesi'nden gelen Antik Roma yoluna paralel olarak uzanmakta. Bu konuda bilimsel danışmanımız olan Mustafa Kemal Üniversitesinden Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç.Dr. Hatice Pamir'in Antiocheia Kenti üzerine bilimsel çalışmaları var."

Dünyada eşi olmayan mozaiklerden birinin Hatay'da bulunduğunu ve üzerinde Grekçe, 'neşeli ol hayatını yaşa' yazdığını ifade eden Kara, şu bilgileri verdi:

"Doç.Dr. Pamir, onu 'iskelet mozaik' olarak adlandırdı ve mozaik üzerinde yaptığı bilimsel çalışma sonucunda, milattan önce 3. yüzyılda bir evin yemek salonuna ait mozaik olduğunu tespit etti. Mozaik üzerinde üç sahne var. Siyah tessara üzerine yapılmış cam mozaikler. Roma döneminde elit sınıfın arasında sosyal etkinlik olarak iki şey çok önemli. Biri hamam olayı ikincisi ise akşam yemeği. Birinci sahnede bir zenci, kürekle ateş atıyor. Bu hamamı simgeliyor. Orta sahnede ise güneş saati ve ona koşan giysili bir genç ve arkasında çıplak kafalı bir uşağı var. Güneş saati 9 ile 10 arasında. Saat 9.00 Romalılarda hamam saati. Saat 10.00'da ise akşam yemeğine yetişmek zorunda. Eğer yetişmezse çok ayıp karşılanıyor. Orta sahnede böyle bir anlatım var. Sahne üzerinde yemeğe geç kaldığını belirten bir yazı var. Diğerinde de zaman kavramını anlatan bir yazı yer alıyor. Son sahnede ise ehli keyif bir iskelet. Elinde içki kasesi yanında bir ekmek ve şarap testisi. Onun üzerindeki yazıda da Grekçe 'Neşeli ol hayatını yaşa' yazıyor. Türkiye'de eşi olmayan bir mozaik. İtalya'da buna benzer bir mozaik var. Ama bu daha geniş kapsamlı. Bu sahne üzerinde tek olması açısından ve milattan önce 3. yüzyıla ait olması açısından önemli."

Kara, şu an Hatay Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle bölgede çalışmalara devam ettiklerini kaydetti.
Cnn Türk, 22.04.2016

Cumhuriyet Mahallesi 517. Sokak'ta bir inşaatın temel kazısı sırasında tarihi taşlar olduğunu fark eden işçiler, çalışmaları durdurarak ilgililere haber verdi. Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesinden gelen arkeologlar gözetiminde çıkarılan sütun ve blok taşlar incelendi.

Roma dönemine ait olduğu tahmin edilen sütun ve blok taşların Samsun Arkeoloji ve Etnografya Müzesine götürüleceği öğrenildi.
Haber 7, 20.04.2016

Mimar Sinan’ın İstanbul’daki en önemli eserlerinden biri olan ve Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı Mihrimah Sultan için Mimar Sinan’ın Üsküdar’da yaptığı Mihrimah Sultan Külliyesi’nin önüne yaklaşık 4 metre yüksekliğinde inşa edilmeye başlanan prefabrik bir yapı Üsküdarlıların tepkisini çekti.

Şikayetler üzerine yapımı durdurulduğu öğrenilen yapının ‘Kan Merkezi’ olarak kullanılacağı ortaya çıktı. Sahilde halen bir otobüs mobil olarak kan merkezi hizmeti veriyor. Yapıyla hizmetin, sabit hale gelmesinin amaçlandığı belirtildi.

‘SİLUETİ BOZAR’
Üsküdarlılar, yapının tarihi dokuya zarar verdiğini savunarak başka bir yere inşa edilmesini istedi. Mihrimah Sultan Camii’ne bitişik yapılan yapının akıbetine ilişkin, Üsküdar bölgesinden sorumlu 6 No’lu Koruma Kurulu’ndan bilgi isteyen Mimarlar Odası, “Kurul kurallarına aykırı, izinsiz bir uygulama var ise ivedilikle durdurulması konusunda” Üsküdar Belediye Başkanlığı ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na bildirimde bulunulduğu yanıtını aldı.

Mimarlar Odası Anadolu I. Büyükkent Bölge Temsilciliği Yönetim Kurulu üyesi Aysel Can Ekşi, uygulamanın bir kent suçu olduğunu ve acilen kaldırılması gerektiğini savundu. Ekşi, “Caminin önünde o silueti, dokuyu bozan, eserin niteliğini ortadan kaldıran her türlü yapı kaldırılmalıdır” şeklinde konuştu.

‘YAPI GEÇİCİ’
Tepki çeken prefabrik yapı ile ilgili Üsküdar Belediyesi’nden bir yetkili, yapının daha hijyenik koşullarda kan alınması için Kızılay Kan Merkezi olarak kullanılacağını ve geçici olacağını, Üsküdar Meydan düzenlemesinin ardından da sabit bir alana alınacağını söyledi. Yüksekliğinin de 3 metreye indirileceği bildirildi.
Habertürk, 21.04.2016

TARİHİ MEZARLIKTA DEFİNECİLERE KAMERALI ÖNLEM

Manisa'da Hüsrevağa Külliyesi içinde yer alan, bahçesinde 600 yıllık mezarların ve Paşa Kızı Türbesi'nin bulunduğu tarihi mezarlık defineciler tarafından birçok kez tahrip edildi. Define avcıları tarafından mezarlar üç kez talan edilince Hüsrevağa Camisi Koruma ve Yaşatma Derneği Başkanı Kamil Tatlıcılar'ın girişimi ile Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından önlem alındı. Hüsrevağa Camisi Koruma ve Yaşatma Derneği Başkanı Kamil Tatlıcılar, 16 yıldır dernek başkanlığı yaptığını belirterek, 2015'te üç kez definecilerin mezarlara zarar verdiğini söyledi.

Müslüman mezarlığında define olmasının mümkün olmadığını anlatan Tatlıcılar, bu olaylardan sonra tarihi mezarlıkta önlemleri artırdıklarını ve alarm kurdurduklarını açıkladı. Tatlıcılar, "Burada Osmanlı zamanında yaşamış yaklaşık 200 kişinin mezarı var. Bu bir tarih mirastır. Definecilerden bıkınca buraya Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından ihale ile kamera taktırdık. Mezarlığı gören alanda 9 kamera var ve 9 alarm yer alıyor. Alarmlar direk polis merkezine bağlı, burada kuş uçsa orada alarm veriyor ve direk bizi arıyorlar" diye konuştu.

Tarihi mezarlıkta kimlerin yattığının araştırılması için çalışma yapıldığını da kaydeden Tatlıcılar, 22 gün boyunca uzman bir ekip tarafından mezar taşlarının okunduğunu belirterek, "Bu tarihi mirası kitap haline getirecekler. O dönemde şehrin ileri gelenlerinin mezarlarının burada yer aldığını düşünüyorlar. Burada bir düzenleme yapılacak" dedi.
bursa.com, 21.04.2016

Musa Peygamber’in Firavun Akheton olduğunu daha önce öne süren yazar Ahmet Osman son kitabında bu kez Musa’nın akrabalarının hikayesini yazdı.

Ahmed Osman, Mısır kökenli İngiliz yazar. Gençliğinde bir “Müslüman Kardeşler” militanı olan Osman merakının peşinden giderek Antik Mısır tarihinde uzmanlaştı. Say Yayınları daha önce yazarın “Musa ve Akhenaton” adlı kitabını yayınlamıştı. Osman “Kayıp Şehir: Mısır’dan Çıkış’ın Ardındaki Arkeolojik Kanıtlar” kitabında Musa ile Firavun Akhenaton arasında bağlantı kuruyor, Musa’nın aslında Firavun Akhenaton olduğunu ileri sürüyordu. Bu tez yazara başka borçlar yükledi. Eğer Musa Firavun Akhenaton ise Musa’nın akrabaları da Akhenaton’un çevresinden olması gerekti. “Yusuf ve Yuya” eşleşmesi tezi de böyle ortaya çıktı.

Ama bütün bunların gerçekleştiği tarihsel arena tarihten silinmiş gibiydi. Kutsal Kitap’da sözü edilen “Çıkış” ve ona sahne olan şehrin izleri kaybolmuştu. “Kayıp Şehir”de Ahmed Osman işte o şehrin izlerini sürüyor.

ÇIKIŞ YANLIŞ YERDE Mİ ARANIYOR
Uzmanlar Tevrat’taki İbranilerin Mısır’dan “Çıkış”ı için kanıtları yanlış tarihsel zaman ve yerde aramakta ısrar ettikleri için sadece olumsuz kanıtlar bulmakta başarılı oldular. Son yüzyılda Kitabı Mukaddes’in söz ettiği diğer yerler kadar Mısır ve İsrail’de de birçok arkeolojik kazı yapıldı. Ancak tüm bu çabaların sonucunda kayda değer hiçbir kanıt elde edilemedi.

Bu başarısızlıktan dolayı ana akım tarih ve arkeoloji anlayışı “Çıkış”ı hiç olmamış gibi ve Kitabı Mukaddes hikâyesini de bütünüyle kurgusal metinler olarak telakki etmeye başladı. Mısırbilimciler ve arkeologlar ise artık “Çıkış”ın gerçekliğini reddediyorlar.

Bunun nedeni Çıkış’ın yanlış zamanda aranması ve bu nedenle arkeologların da yanlış yerlere bakmaları olabilir mi?,

“BİLİM CEMAATİ” KARŞI ÇIKTI
Bu sorunun izinden giden Ahmed Osman araştırmaları sırasında pek çok engellemeyle karşılaşmış. Bu engellerin en önemlisi ise bizzat “bilim cemaati”… Şöyle yazıyor Osman: “…araştırma yıllarımda, sonuçları sadece inançlarıyla uyum göstermediği için nesnel sonuçları reddetmeye hazır birçok bilim insanıyla karşılaştım. Yusuf ile ilgili kitabımı yayınlamadan önce Edinburg’dan İskoç Mısırbilimci Cyril Aldred ile bağlantı kurdum. Aldred, Akhenaton ile ilgili kitabında ‘Yuya’nın mumyası onun Semitik kökenli bir yabancı olduğunu gösteriyor’ diye yazmıştı; Ona ‘Ne dersiniz, bunun Yusuf olduğunu söyleyebilir miyim?’ diye sordum. Aldred, bu kimlik belirlemeyi reddetmekle kalmadı aynı zamanda daha sonraki baskısında Yuya’nın Semitik kökenli olabileceğine ilişkin yorumunu da kitabından çıkardı.

Kitabımın yayınlanmasının ardından ‘Kayıplar ve Bulunanlar’ adıyla bir program yapan Birleşik Devletler NBC TV’den biri benimle temasa geçti. Benden programında savlarımı savunacak ABD’de yaşayan birini önermemi istedi. Uluslararası Mısırbilimciler Kongresinde tanıştığım ve Yuya‘nın Yusuf ile aynı zamana denk geldiğini savunan Amerikalı Mısırbilimci James K. Hoffmeir’den bu konudaki düşündüklerimi televizyonda savunmasını istedim. Ancak Hoffmeir’in bu önerimi reddetmesi beni çok şaşırttı. Ona, ‘Neden, nasıl olsa benimle aynı görüşü paylaşıyorsun’ dedim. Bana, ‘Bu dinime aykırıdır’ diye yanıt verdi.

Yine benim gibi Mısır’dan İsraillilerin çıkışıyla ilgili Kitabı Mukaddes’teki yazılanları onaylamak için tarihsel belgeleri toplamaya çalışan Liverpool Üniversitesi’nden Kenneth Kitchen da araştırmalarımın tek bir noktasını bile kabul etmedi. Bir Mısırlı olarak bir süredir Musa ve Çıkış üzerine tarihsel gerçeği ortaya çıkarmaya çalışıyordum. Bir Hıristiyan olarak Kitchen da edebi anlamıyla Kitabı Mukaddes’in anlatısının tarihsel gerçekliğini doğrulamak istiyordu. Bir keresinde bana, ‘Bir Mısır metni İncil’le çelişirse, ben İncil’de yazılanları tercih ederim’ demişti.”

MUMYA SEMİTİK ÇIKARSA İSRAİL’LE KRİZ ÇIKAR
Mısırbilimin vaziyeti böyle; bu bilim Avrupamerkezci bakış açısını zarara uğratmayacak kadar emin ellerde. Doğu’da durum daha vahim. Mısır Kültür Bakanı o kadar duyarlı ki, “incelenecek mumyanın Semitik olduğu ortaya çıkarsa İsrail ile siyasi sorun çıkar” diye mumya üzerinde DNA testi yapılmasını reddedebiliyor. ZahiHawass gibi popüler bilim şahsiyetlerinin at koşturduğu ve bilim adamından çok bir diplomat gibi davrandığı tekinsiz bir alanda yürütüyor Ahmed Osman araştırmalarını.

Aslında aranan “kayıp” kent Ramses’in kenti. Osman, 1987 yılında “Krallar Vadisindeki Yabancı” adlı kitabımda Ramses’inKantarahbölgesinde olduğu tezini ileri sürmüştü. Başka hiçbir yerden bunu çürütecek bir kanıt ortaya çıkmadı.

Bu bölgede yapılan kazıların başında bulunan Mısır Antik Eserler Bölümünden Muhammed Abül Maksud bulgularını şöyle açıkladı: “Kuzey Sina Kantarah Bölgesinde Tell Hebua’da üç yıl çalıştıktan sonra Mısırın Doğu Kapısı olarak bilinen bu bölgede en geniş müstahkem kenti buldum. Bu kent en geniş ve en uzun zamandır ikamet edilen kentti. Ve Kuzey Sina’nın en antik yerleşimiydi.”

KAYIP KENT BULUNACAK MI
Maksud, ayrıca bulduğu kentin en azından kendisinden önceki iki kentin üzerine inşa edilmiş olduğunu da rapor ediyordu. Tell Hebua diye bilinen iki ayrı yer vardı. Kendisinin ki Kantara’nın yaklaşık 4 kilometre kadar kuzeydoğusundaydı. Ve diğeri de Kantara yakınlarındaydı. Ayrıca Maksud Hiksoslar döneminde duvarların sağlamlaştırılmasından önce burada bir Asya kökenli topluluğun yaşadığının kanıtlarının buldu. Bu da Doğu Deltasında Hiksoslardan önce 13. Hanedan Döneminde yerleşim biriminin bir Semitik toplum tarafından kullanıldığını göstermekteydi.

Muhammed Abdül Maksud araştırmalarını ilerlettikçe yerleşim biriminde daha ilginç kalıntılara ulaştı. Araştırmalar ve bulgular artık “Çıkış”ın kayıp kentini işaret etmekteydi…

Omega Yayınlarının Türkçeye kazandırdığı “Musa ve Akhenaton” adlı ilk kitabında bir firavunu kurucu peygambere dönüştüren süreci açığa çıkaran ve Çıkış’ın gerçekleştiği zamanı yeniden tanımlayan Ahmet Osman, bu kez Tevrat’ın “Çıkış” bölümündeki olayların sahnelendiği “kayıp” şehrin peşinde.

“Kayıp Şehir”in ardından “Vezir Yuya ve Yusuf Peygamber” ile Tevrat bulmacası çözüme ulaştırılmış olacak.
Oda Tv, 20.04.2016

Rusya Kültür ve Tarih Mirası Ajansı’ndan yapılan açıklamaya göre, inşat alanında hafriyat çalışmaları sırasında 24 metre yerin dibinde yaklaşık 2 metre uzunluğunda mamut dişi ve bazı kemikleri bulundu.

Uzmanlara göre mamut, 20-22 bin yıl önce o bölgede bulunan gölün açılmasıyla meydana gelen su baskını altında kaldı.

Daha önce Altay’da 3 farklı mamutun kemikleri bulunmuştu.
Sözcü, 20.04.2016

Avusturya’da Viyana Üniversitesi, İncil'de geçen ve '666' olarak bilinen şeytan sayısının ne anlama geldiğini çözdüklerini iddia etti.

Araştırmaya göre 666'nın geçmişi, 53 ila 117 yılları arasında yaşamış Roma İmparatoru Trajan’a dayanıyor. Daha önce antik kent Efes’te üzerinde “Numara ‘865’i seviyorum” notu yazan bir mektup bulan bilim insanları her rakamın bir sözcüğü simgelediği sonucuna varmıştı. Bilim insanları, 666'nın ise tapınağı İzmir’e bağlı Bergama İlçesi'nde bulunan Roma İmparatoru Trajan’ı işaret ettiği sonucuna vardı.  
Akşam, 20.04.2016

HIRSIZ ÇALDI, DEVLET EL YAZMASI ESERLERİN PEŞİNİ BIRAKMADI



Devlet, Konya’daki Yusuf Ağa Yazma Eser Kütüphanesi’nde 2000 yılında ortaya çıkan Cumhuriyet tarihinin en büyük tarihi el yazması eser soygununun peşini bırakmadı. Hırsızlığın ortaya çıktığı tarihten bu yana 16 yıldır tarihi eserlerin peşini bırakmayan devlet, dünyanın her tarafında yaptığı araştırmalar sonucunda, kaybolan 110 el yazması eser ve Selçuklu dönemine ait 64 yazma eserin cilt kapaklarından 6’sını bularak Türkiye’ye getirmeyi başardı. Paha biçilmez diğer eserler hala aranırken, kütüphane memuru S.Ç. hakkında verilen 20 milyon dolarlık tazminat kararının Yargıtay tarafından onanmasıyla yüzyılın soygunu yeniden gündeme geldi.

4’Ü İNGİLTERE’DE 2’Sİ ABD’DE BULUNDU
Türkiye’nin en büyük el yazması merkezlerinden Konya’daki Yusuf Ağa Kütüphanesi’nde çalışan S.Ç. adlı memurun 2000 yılında emeklilik başvurusu sırasında, tarihi eserlerin sayımı yapılınca, yüzyılın tarihi eser kaçakçılığı da ortaya çıktı. Sayımda, 110 adet el yazması eser ile Selçuklu dönemine ait 64 adet yazma eserin cilt kapağının yerinde olmadığı, bunların başka kitaplarla değiştirildiği tespit edildi. Bunun üzerine kütüphane memuru S.Ç. hakkında dava açıldı. S.Ç. 5 yıl 2 ay 15 gün hapis cezasına çarptırılırken, devlet, soygunun peşini bırakmadı.

Kültür ve Turizm Bakanlığı görevlileri ile Türk diplomatlar dünya çapında hafiye gibi araştırmaya girişti. Dünyanın sayılı müzayede kuruluşlarında ve koleksiyonlarda yapılan araştırmalar sonucunda paha biçilmez el yazması eserlerin 4’ü İngiltere’de, 2’si Amerika’da bulundu.

İbn-i Arabi’nin Kitabu’l Ba, Kitabu’l Hutbe ile Hilyetu’l Ebdal adlı eserleri ile Kadı-Zade Rumi Selahaddin Musa b. Muhammed’e ait Kitabu’l Hey’e isimli eser İngiltere’de müzayede salonunda satışa çıkarılınca Türkiye’nin girişimleri sonucu ülkeye getirilerek Yusuf Ağa Kütüphanesi’ne teslim edildi. Eserlerden 2’si de ABD’deki Pennsylvania Üniversitesi Yazma ve Nadir Eserler Kütüphanesi Lawrence J. Schoeberg Koleksiyonu’ndan çıktı. Bunların, Ebu Ali Hüseyin b. Abdi’llah’a ait El-İşarat ve’t-Tenbihat fi’l-Mantık isimli eserine Razi’nin yazmış olduğu şerh ve Ebu Ya’küb es-Sekkaki’nin Miftahü’l-Ulum isimli eserler olduğu tespit edildi. Bu iki eser de ABD’den alınarak, kütüphanedeki yerine tekrar konuldu.

CEZAYI FAİZİYLE ÖDEYECEK
Devlet bir yandan, tamamına yakınının yurtdışına çıkarıldığı düşünülen tarihi eserleri aramaya devam ederken, bir yandan da kütüphane memuru S.Ç. hakkında tazminat davası açtı. Dava 5 Mart 2016 tarihinde Yargıtay’da karara bağlandı. Yargıtay, S.Ç.’nin, devlete 20 milyon dolar tazminat ödemesine dair yerel mahkeme kararını onadı. S.Ç. 20 milyon doların, emekliye ayrıldığı 24 Nisan 2000 tarihinden bu yana gerçekleşen yasal faizini de ödeyecek. Bu da, cumhuriyet tarihinin en büyük tazminat cezalarından biri olarak tarihe geçti. HABERTÜRK’ün kendisine ulaşmaya çalıştığı S.Ç.’nin avukatı Ali Özerdem, “Ben de kendisine ulaşamıyorum. Telefonu yok, nerede olduğunu ve şu an ne iş yaptığını bilmiyorum” dedi.

ARANAN ESERLER
Yusuf Ağa Kütüphanesi’den çalınan ve halen aranan, birçoğu bin yıllık eserlerden bazıları şöyle:

-Sadreddin Muhammed b. İshak el-Konevi: Miftahu’l- Gayb, Kitabün-Nefahat el-İlahiyye, Fazlu’s-Saadeti’t-Tevhid.

-Muhyiddin Arabi: Risaleti Ruhul Kudüs fi Menazıratün Nefs, Aklat al-Mustavfirat, Kitabu Tacut Teracim fi İşareti’l-İlm, Kitabu’ş-Şevahid, Kitabu’l-Celale, Kitabu’l-Ezel, Divan-ı Şeyhü’l

-İbni Baytar Ziyaeddin Abdullah b. Ahmed el-Maliki: Tezkiratü İbn Baytar fi’t-Tıb.

-Fahreddin Muhammed b. Ömer er-Razi: Şerh el-Kanun fi’t-Tıb.

-Ebu’l-Fevz b. Abdü’l-Halik el Mısri: 536 H. (1141 M.) tarihinde Kufi hat ile yazılan Kuran-ı Kerim.

-Tabib el-A’yün b.A’yün al-Mısri: el-Kanunu fi’t-Tıp.

-Ekber.
Habertürk, Haber: Aykut Yılmaz, 20.04.2016

MANİSA'DA TARİHİ ESERLER BAKIMSIZ

Manisa'da yüzlerce yıla meydan okuyan tarihi eserler, bakımsızlık ve zarar veren kişiler yüzünden tahribata uğradı. Bazı eserlerin duvarları sprey boyalarla tahrip edilirken, bazıları da evsizlerin mekanı oldu.

Şehzadeler'deki Ulucami'nin yanında bulunan, Saruhanoğulları dönemine ait, Anadolu Türk mimarisinde benzer bir örneği daha bulunmayan yaklaşık 700 yıllık darphane, çöplüğe dönmüş haliyle dikkati çekti. 2013'te Manisa Belediyesi tarafından restore edilen bina, korunmaması nedeniyle yine tahrip edildi. Bu kez Büyükşehir Belediyesi tarafından kapılar demir korkuluklarla çevrildi. Ancak bu da tarihi esere zarar verilmesine engel olmadı.

Darphane binasının çevresinde oturan vatandaşlar da, tarihi esere sahip çıkılmamasından yakındı. Vatandaşlar, gece saatlerinde birçok kişinin buraya geldiğini kendilerinin de tedirgin olduğunu anlattı. Camları kırılan ve içerisi çöplük haline dönen tarihi bina, tekrar hayat bulmayı bekliyor.

5 ASIRLIK CAMİ DUVARINA SPREY BOYAYLA YAZI
Manisa'da 476 yıldır kubbe ve minarelerinden şifalı mesir macunu saçılan tarihi Sultan Camii'nin duvarlarındaki yazılar da dikkat çekti. 500 yıllık caminin duvarları sprey boyalarla yazılan isimlerle doldu. 5 asırlık cami duvarındaki yazılar, kireçle kapatılmaya çalışılsa da kötü görüntünün önüne geçilemedi. 24 Nisan'daki 476'ncı Mesir Macunu Festivali'ne günler kala tarihi cami duvarlarındaki sprey boyaların kapatılması bekleniyor.
Gerçek Gündem, Haber: Nermin Uçtu, 19.04.2016

GAZİKÖY HELLENİSTİK DÖNEME GERİ DÖNÜYOR



Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi ‘Miras Atölyesi 2 Projesi’ kapsamında bulunan Gaziköy Mahallesi, Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından arkeolojik sit alanı olarak kabul edildi. Kentsel sit alanı olarak belirlenen köydeki 41 eser tescillendi. Burada restorasyon çalışmasına start verilecek. Osmanlı, Bizans ve Rumlar’ın yaşamlarına tanıklık eden köy böylece eski doğal haline dönüştürülecek. Evlerine çivi dahi çakmayan köylüler bu kararla birlikte eserlerin aslına uygun olarak restore edebilecekler.

KÖYÜ TERK ETMEDİLER
Gaziköy halkı arkeolojik sit kısıtına rağmen kentte yaşamaya devam etti. Mahallede bulunan 41 adet taşınmazın tescil fişi arkeoloji müzesiyle Tekirdağ Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanarak Edirne Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’ne sunuldu. Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Albayrak, “Şarköy İlçesi’nin kültür mirasını en fazla yansıtan mahallelerinde biri de Gaziköy. Biz bu bölgenin kalkınması ve kültür varlıklarının onarılıp korunarak gelecek kuşaklara aktarılabilmesini istiyoruz. Alınan bu kararla tescillenen yapıların restorasyon çalışmaları yapılmaya başlanacak. Bu kararın alınmasında İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanı Dilşad Ergin başta olmak üzere emeği geçen tüm personelimi tebrik eder bölgemize hayırlı olmasını dilerim ” dedi. 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa göre Gaziköy’de bulunan tarihi yapılar ve evlerde basit onarım dahi yapılamazken, karar sonrası vatandaşlar belirlenen tescilli binalar üzerinde aslına sadık kalarak onarım ve mevcut eski temellerin üzerine yöresel mimari ve malzemeler ile yapı yapma hakkına sahip olacak.
Milliyet, 19.04.2016

NADİR OSMANLI ESERLERİ LONDRA'DA SATILACAK



Dünyanın önde gelen uluslararası müzayede evlerinden Sotheby’s Müzayede Evi’nin bu hafta İngiltere’nin başkenti Londra’da düzenleyeceği açık artırmalarda, Genç Osman olarak bilinen Sultan II. Osman’ın tahta çıkışının resmedildiği tablo başta olmak üzere, Osmanlı dönemine ait birçok eser alıcıların önüne çıkacak. Sotheby’s tarafından her yıl düzenlenen Oryantalist ve Ortadoğu Sanat Haftası çerçevesinde bugün yapılacak “Oryantalist” ile yarın gerçekleşecek “İslam Dünyası Sanatı” başlıklı müzayedelerde 250’den fazla eser satışa çıkarılacak. “Oryantalist” başlıklı müzayedede yer alacak 40 eserin, 20 bin ile 1 milyon Euro fiyat aralığında alıcı bulması bekleniyor. Müzayedede Türk ressam Şevket Dağ’ın da eseri bulunuyor. Dağ’ın Ayasofya’nın batı girişini resmettiği tablonun 155 bin-232 bin Euro aralığında alıcı bulması öngörülüyor.

GENÇ OSMAN’IN TAHTA ÇIKIŞI
Yarın düzenlenecek “İslam Dünyası Sanatı” başlıklı müzayedede yer alacak Genç Osman’ın tahta çıkışının resmedildiği tablo, yoğun ilgi gören eserler arasında yer alıyor. Avusturya Büyükelçisi Baron Hans Mollard von Reinek ile seyahat eden Avrupalı bir sanatçı tarafından yapıldığı tahmin edilen tablonun 150 bin ile 200 bin sterlin (190 bin-254 bin Euro) arasında alıcı bulacağı tahmin ediliyor. Satışa sunulacak Osmanlı dönemine ait diğer eserler arasında, padişahların kavuğuna iliştirilen, zümrütten yapılmış etrafı elmaslarla çevrili, 17. yüzyıl sonu ya da 18. yüzyıl başına ait olduğu düşünülen bir sorguç da var. Bir diğer eser ise 16. yüzyıla ait, kaplumbağa kabuğu ve sedef kullanılarak tasarlanmış bir katip kutusu. Bunun, 19. yüzyılda bir dönem Türkiye topraklarında görevli, Avrupalı bir elçi tarafından kullanıldığı düşünülüyor. Son olarak da lavanta mavisi renkli, 16. yüzyılın sonlarında üretilmiş, İznik işi, seramik bir su matarası var.
Habertürk, 19.04.2016

Bu haberi ilk kez Odatv’den okuyacaksınız.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Atatürk’ün tarihi yatı Savarona’ya “kaçak kat” çıktı.

Savarona’nın üst güvertesinin açık platformu kapatıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İslam Zirvesi'ne katılan devlet ve hükümet başkanlarını dün Atatürk'ün yadigar yatı Savarona'da ağırlamıştı. Anıtkabir’e gitmeyen Suudi Arabistan gibi İslam ülkeleri liderleri, Atatürk’ün mirası Savarona’nın “kaçak katında” toplandı.

Ve Erdoğan liderlerle buluşmasını üstü kapatılan ve oluşturulan bu yeni bölümde gerçekleştirdi.

85 yıllık tarihi yat Savarona, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla 2013’ün sonlarında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nca kiralandığı işadamı Kahraman Sadıkoğlu’ndan devralınmış ve “restore” edilmişti.

Odatv’nin görüştüğü kaynaklar, bu skandalı doğruladı ve yaşananın kritik değerdeki tarihi yata “gecekondu yapmakla” eşdeğer olduğunu belirtti.  

İŞTE SAVARONA’NIN KAPATILAN PLATFORMUNUN ESKİ VE YENİ HALİ  

Oda Tv, 15.04.2016


******


BİZİMKİLER SAVARONA'YA KAÇAK KAT ÇIKARKEN İNGİLİZLER BAKIN NE YAPTI?

Değerli sınıf arkadaşım Cem Gürdeniz, Odatv’de yayınlanan “Sadece Savarona Değil, O Tarihi Gemileri de Koruyamadık” başlıklı yazısında; “Kurtuluşa, kuruluşa ve Cumhuriyete mal olmuş gemilere sahip çıkamadık. Bandırma, Nusret, Alemdar, Ertuğrul, Söğütlü, Yavuz, Sakarya ve daha niceleri” demiş. Yerden göğe kadar haklı!

Gürdeniz, yazısının sonunda bunu; deniz ve denizcilik kültürünün eksikliğine bağlamış.  Yazdıklarına katılıyorum ama, sanki durum bunun daha ötesinde gibime geliyor. Eskiye ve tarihe mal olmuş şeylere sahibiyet eksikliğimiz, sadece deniz ve denizcilik ile sınırlı değil ki!

PORTOBELLO’YA NUR YAĞIYOR
“Eskiye rağbet olsa, bitpazarına nur yağardı”; kültürümüzün bir özdeyişi ama, doğru bir söz değil. Londra’da, Portobello’da dünyanın en büyük bitpazarı var ama nur yağıyor. Ne İngiltere’de ne de Avrupa’da, eskiyi kötülemek için söylenmiş böyle bir söz yok. Hatta; eskiye, hem de çok eskiye ve tarihi şeylere karşı ilgi ve alaka çok yüksek.

İngiltere’de; bir kızın evlenirken ninesinin gelinliğini giymesi, bir genç erkeğin dedesinin, hatta büyük dedesinin kol saatini takıyor olması bir onur vesilesi. Bir çevrenize bakın; babasının bile kol saatini takan kaç kişi var? Hele ekonomik durumu iyi olanlarda, rastlayamazsınız bile!

HMS BELFAST
2000’li yılların başında, Londra’da, bir İngiliz’in evine ailece yemeğe davetleydik. Ev sahibi, evini bana gururla gezdirdi; “Türker bu masa Victoria döneminden kalma”, “Türker bu etajer 250 yıllık” diyerek anlattı. İngilizler; eskiyi ve tarihi şeyleri korumayı, kültürlerinin bir parçası haline getirmişler.

İşte bu nedenle; tarihi binalara kimse elini süremez İngiltere’de. Bu iş, iktidarların boyunu aşar. İşte bu nedenle, müzeleri çok. İşte bu nedenle 1936’da yapımına başlanan, II. Dünya Savaşı’na katılan hafif kruvazör HMS Belfast; hurdaya çıkarılıp satılmamış, jilet yapılmamış, müze haline getirilerek, Thames nehrinin üzerinde ziyaretçilerini bekliyor.

KÜLTÜR NEDİR?
Küçük yaşta babamı kaybettim. Öldüğünde; elbiselerini vermek istediler, ayakkabısını kapının dışına koydular. Kıyameti kopardım! Gelenek olduğunu söylediler ve bana anlatmaya çalıştılar. Ama ikna edemediler! İnsan aklının sorgulamasından geçmeyen gelenek, çağdaş değildir.

Geleneklerin hepsi doğru mu sanıyorsunuz? Berdel de, başlık da gelenekti, hatta bazı yerlerde hala var. Ama bugün bunlar savunulabilir mi?

Sözlükler, kültürü; “Tarih içerisinde yaratılan, bir anlam ve önem sistemidir. Bir grup insanın; bireysel ve toplu yaşamlarını anlamada, düzenlemede ve yapılandırmada kullandıkları inançlar ve adetler sistemidir” diye tanımlıyor.

KÖKSÜZ DEVŞİRMELER
Kültürümüzün içinde, korunması gerekli çok iyi şeyler var. Ama iyi olmayan şeyler de var. Bunlardan bir tanesi; eskinin, geçmişin ve geçmişe ait değerlerin korunması ve muhafazası. Bu iyi olmayan kültürel miras; bir bölümüyle İslami kültürden, bir bölümüyle Türk olmayan, devşirme ve köksüz Osmanlı bürokratlarından geliyor.

İslami kültürün bir bölümünde; kendinden öncesini suçlamak, aşağılamak ve yok saymak var. Bu kültür nedeniyle; Suudi Arabistan, Osmanlı izlerini kutsal topraklardan siliyor. Bu kültür nedeniyle; radikal İslami örgütler, İslam öncesi uygarlıklara ait eserleri tahrip ediyorlar.

ATATÜRK HİTİTLER’İN PEŞİNE DÜŞÜYOR
Batı; kök bulabilmek için, kendini Eski Yunan’a ve Mezopotamya kültürüne bağlıyor. Bu nedenle, bu kültürün izleri olan eserlerine de sahip çıkıyor. Zaman içinde eskiye sahip çıkma, kültürünün bir parçası oluyor.

Aynı bilinç, Atatürk’te de var. Anadolu’daki bütün uygarlıklara sahip çıkıyor. Anadolu’da 4 bin yıl önce uygarlık kuran Hititler’in peşine düşüyor, Alacahöyük’te kazı yaptırıyor.

16. yüzyıldan sonra, Türkmen kültürünü iyice kaybeden Osmanlılar ise; Anadolu Uygarlıklarının eserlerinin yağmalanmasına seyirci kalıyor, hatta bunları, fermanlarla yabancılara hediye ediyorlar. Bunlardan bazıları; Milet Agora Kuzey Kapısı - Berlin Müzesi’nde, Zeus Sunağı - Berlin Müzesi’nde, Nereidler Anıtı - Londra Britanya Müzesi’ndedir.

YAPMAMIZ GEREKEN NEDİR?
“Bir vatana sahip olmanın yolu; o topraklarda yaşanmış tarihi olayları bilmek, doğmuş uygarlıkları tanımak ve sahip olmaktan geçer” diyor Atatürk. Yine Atatürk, Hatay sorunu ile ilgili olarak Fransızlarla mücadele ederken; “40 asırlık Türk yurdu düşman elinde esir kalamaz” diyor.

Tarihi anlamı olan gemilerimiz dahil, geçmişimizin ve köklerimizin izlerine sahip çıkabilmek ve bunu kültürümüzün bir parçası haline getirmek için yapmamız gereken; Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün açtığı yolda ilerlemektir.

YAPILAN DÜŞMANLIKTIR
Bu günden itibaren; İngiltere ADD’nin davetlisi olarak, Londra’dayım. Yarın (22 Nisan 2016) Grand Palace, Banqueting Suite, 242 High Road, London N22 8JX adresinde; “Dünyada Antiemperyalist Mücadelenin İlk Kalesi Olan TBMM’nin Açılışının 96. Yılında Ülkemize, Bölgemize ve Dünyaya Bakış” konusunu anlatacağız.

Ertesi gün; Londra’da yaşayan Türklerle, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını Kutlayacağız.

Ulusal Bayramlarımızın, Türkiye’de türlü bahaneler ile kutlanmasının yasaklanması; Türkiye Cumhuriyetine ve onun kurucu ideolojisine açıktan saldırı ve düşmanlıktır.

Saygılar sunarım.

Türker Ertürk

Oda Tv, 21.04.2016

ÇANAKKALE'DE 70 BİN YILLIK İNSAN İZLERİ BULUNDU

Çanakkale’nin Ayvacık İlçesi'ne bağlı Çamkabalak Köyü’nün güneydoğusunda köy girişinde bulunan küçük kayalıklarla kaplı alanda 70 bin yıl öncesine ait insan izlerine rastlandı. Orta Paleolitik döneme ait taş aletler, yonga parçaları ve çekirdeklerin bulunduğu bu alan Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 1. Derecede Sit Alanı ilan edildi.

Edinilen bilgiye göre 2 yıl önce Ayvacık İlçesi'ne bağlı Çambakalak Köyü girişinde yer alan yerel taş ustaları tarafından taş alım yeri olarak kullanılan bölgede araştırma yapan arkeologlar normal taşların dışında ilginç taş örneklerine rastladı. Bunun üzerine taşlar üzerinde geniş kapsamlı bir araştırma başlatan arkeologlar bunların binlerce yıl öncesine ait olduğunu belirledi. Diskoid ve yarım ay biçimli aletler ile tek veya çift kenarlı kazıyıcılar, çontuklu düzeltili ve dişli alet sayısının bu bölgede çok fazla olduğunu gören Arkeologlar bu yerin Orta Paleolitik yerleşim alanı olduğunu tespit etti.

Bulunan taş aletlerin çıkarım tipleri, yongalama biçimleri konusunda önemli veriler sunan çekirdeklerin söz konusu alanın en yoğun kültür varlığı olduğunu belirleyen arkeologlar Çamkabalak Köyü girişindeki bu yerde bulunan aletlerin genelde Neanderthal popülasyonları ile ilişkilendirilmesine rağmen bazen diğer Arkaik insan türleri olan Homo Heidelbergensis veya Homo Erectus, hatta Homo Sapiens ile bile ilişkilendirileceğini; bu bakımdan buradaki yerleşimin Orta Paleolitik dönemin son bölümüne denk düşen ve tahmini 70.00 ile 30.000 tarihleri arasında burada bir çeşit açık yerleşimin olduğunun söylenebileceğini ifade ettiler.

BÖLGE 1. DERECE SİT ALANI İLAN EDİLDİ
Öte yandan tarihi açıdan önemli bir buluşun ortaya çıkmasının ardından Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu da 14 Mart 2016 tarihinde aldığı karar ile Çambakalak Köyü girişindeki bu yeri Orta Paleolitik Dönem Açık Hava Yerleşimi alanı olarak belirleyip 1. Dereceden Arkeolojik Sit Alanı ilan etti. Bu alanın 1. derece Sit Alanı ilan edilmesinin ardından söz konusu alan koruma altına alınırken, yerel taş ustaları tarafından da bu bölgeden taş alımı yasaklanmış oldu.

BÖLGEDE GENİŞ ÇAPLI BİR KAZI ÇALIŞMASI YAPILABİLİR
Bu arada 70 bin yıllık insan izlerine rastlanan Çanakkale’nin Ayvacık İlçesi'ne bağlı Çamkabalak Köyü girişindeki bu bölgede geniş çaplı bir kazı çalışmasının yapılması ile çok önemli tarihi eserlere rastlanabileceğini belirten vatandaşlar, en kısa sürede çalışmalara başlanmasını istediler. 70 bin yıl önce insanların yaşadığı bu bölgede daha geniş kapsamlı bir araştırmanın yapılabilmesi için sponsor firmalara ihtiyaç bulunduğunu da belirten vatandaşlar, bunun sağlanması halinde çalışmaların daha hızlı ilerleyebileceğini ve bu bölgenin Çanakkale’deki diğer tarihi ve turistik yerler gibi önemli bir turizm bölgesi olabileceğini ifade ettiler.
Çanakkale Travel, Haber: Ayhan Öncü, 14.04.2016

MISIR'DAKİ ARKEOLOJİK KAZIDA BULUNAN DAVUD'UN YILDIZI TARTIŞMA YARATTI

Mısır Antika Eserler Bakanlığı yetkililerinden Mahmut Afifi, Aswan bölgesindeki eski Roma tapınağındaki bir taş üstünde iki adet 6 köşeli Davud’un Yıldızı sembolüne rastladığını duyurdu.

Ülkenin güneyindeki Aswan bölgesinde Nil Nehri üzerinde bulunan Elefantin adasında MÖ 3. yüzyıldan kaldığı düşünülen Roma tapınağında bulunan söz konusu semboller büyük tartışma yarattı.

Afifi, sembollerin tapınağın restorasyonunda çalışan Alman arkeologlar tarafından sonradan eklendiğini iddia etti. Mahmut Afifi, söz konusu arkeologlara üzerinde Davud’un Yıldızı olan taşın tapınaktan çıkarılması talimatını verirken bu tür müdahalelere karşı yasal yaptırım uygulamakla da tehdit etti. 

Konu hakkında haber yapan Mısırlı Suezbalabady web sitesi de Afifi’nin belirttiği şekilde tapınakta bulunan Davud’un Yıldızı’nın Alman arkeoloji ekibinin Yahudi bir mensubu tarafından çizildiğini, amaçlarının Mısır kültürünü yağmalamak ve Mısırlıları kışkırtmak olduğunu iddia etti.

Yeni atanan ve Afifi’nin üstü olan Mısır Antik Eserler Bakanı Halid Anani de olaylar üzerine söz konusu tapınağı ziyaret ederek ardından bir basın açıklaması yaptı. Anani, Mısırlı ve Almanlardan oluşan bir arkeoloji ekibinin tapınağın ilk bulunduğu zamandan kalma resimlerini inceleyeceğini, üzerinde Davud’un Yıldızı bulunan taşın üzerinde sembol olmayan halinin arkeolojik anlamı ve değerinin araştırılacağını söyledi. Anani ayrıca bir İslami antik eserler uzmanına danışılarak 6 köşeli yıldızın tapınağın yapıldığı erken dönemde yaygın olup olmadığının araştırılacağını belirtti. 
salom.com.tr, 13.04.2016

Ukraynalı heykeltıraş tarafından 5 yıl önce yapılıp Bursa’da bir kütüphanenin bahçesine dikilen Adem-Havva heykeli müstehcen olduğu gerekçesiyle tartışmaya sebep oldu. Farklı görüşlerdeki iki farklı grup aynı heykelin önünde basın açıklaması yaparken, vatandaşlar duruma tepki gösterdi.

Ukrayna devlet sanatçısı 56 yaşındaki heykeltıraş Gutyrya Vyacheslav'ın 5 yıl önce Adem ile Havva'yı tasvir ederek yaptığı nü heykel 5 yıl sonra düzenlenen bir heykel sempozyumunda ödül almaya hak kazanınca, Nilüfer Üçevler Kütüphanesi'nin bahçesinde bulunan heykelin önüne bir tabela çakıldı. Ukraynalı heykeltıraşın ismi ile Adem Havva yazılı tabelayı gören mahalle halkı, nü heykelin kaldırılması için harekete geçildi. Ancak mahallenin bu isteğine belediyeden olumlu cevap gelmedi. Bunun üzerine mahallede heykel tartışması başladı.

HEYKEL ÖNÜNDE FARKLI GÖRÜŞLÜ İKİ GRUP BASIN AÇIKLAMASI YAPTI
Bugün öğle saatlerinde heykelin bulunduğu parkta farklı görüşten iki ayrı grup basın açıklaması yaptı. AKP Nilüfer İlçe Başkanı Celil Çolak ile birlikte heykel önünde toplanan bir gurup, heykelin bir an önce kaldırılmasını talep etti. Celil Çolak, "Bizleri manevi açıdan yaralayan böyle bir heykel belki Ukrayna'da tepki görmez, ama Türkiye'de fazlasıyla görür. Bunu düşünmeyen bir belediye başkanına da açıkçası söyleyecek söz bulamıyorum. Heykel parktan kaldırılana kadar protestolarımız devam edecek" dedi.

"İNANCIMIZA KÜLLİYEN HAKARET"
Heykelin önüne tabelalar konana kadar geçen 5 yılda vatandaşların bu heykelin neyi tasvir ettiğini anlamadığını belirten Çolak, "Bu yazıyı buraya koymasalar belki bu heykel bir şey ifade etmeyecek. Ancak siz buraya Adem Havva yazarsanız, bu bizim inanç davamıza külliyen hakaret eden bir davranış olur. Biz bunu şimdi fark ettik, ama zaman geçmiş değil. Çağrıda bulunuyorum, gelsin belediye başkanı, lütfen bunu buradan kaldırsın" diye konuştu.

"DİNİMİZDE PEYGAMBER RESMEDİLMEZ"
Bir gazetecinin, "Sizce bu heykel müstehcen mi?" diye sorması üzerine Çolak, "Müstehcenlikten ziyade, bizim dinimizde peygamberler resmedilmez. Resme, heykele dökülemez. Bizim yetiştiğimiz kültür bunu söylüyor" dedi.

Basın açıklaması yapıldığı sırada heykelin diğer cephesinde toplanan Nilüfer Kent Konseyi üyesi bir grup kadın da, heykelin kaldırılmak istenmesini protesto etti. Nilüfer Kent Konseyi Kadın Meclisi Başkan Yardımcısı Şükran Kılıç, "Biz aşktan, özgürlükten, demokrasiden ve sanattan yanayız. Bu heykel yeni bir heykel değildir. 2011 yılında yerleştirilmiştir. Bu zihniyeti anlamıyoruz" diye konuştu.

Bu sırada Kılıç'ın konuşmasını yarıda kesen mahalleli bir kadın, "Neyin aşkından bahsediyorsun sen? Adem ile Havva aşkı diye bir şey mi var? Daha yazdığını bile okuyamıyorsun" diyerek tepki gösterdi. Bazı vatandaşların tepkisi üzerine her iki gurup da dağılmak zorunda kaldı.
Sabah, 15.04.2016

İtalyan ressam Caravaggio'nun 17'nci yüzyılda yaptığı "Judith'in Holofernes'i Katli" tablosu, ortadan yok olmasından 150 yıl sonra Fransa'nın Toulouse kentinde bir tavan arasında bulundu. 120 milyon Euro değerindeki tablonun bulunması, akla diğer kayıp tabloları getirdi. İşte o tablolardan bazıları...

BULANA VERİLECEK ÖDÜLÜ BELLİ OLANLAR

Tablo adı / Ressam: Francis Bacon / Lucian Freud
1988 yılında Almanya, Berlin'de çalındı. Bulana 150 bin Euro ödül verilecek.

CHAUVET MAĞARASI SANILAN 10.000 YIL ESKİ ÇIKTI

Güneydoğu Fransa’da bulunan tarihöncesi Paleolitik mağara sanatının en iyi temsil edildiği mağaralardan biri olan Chauvet mağarasının sanılandan 10.000 sene önceye tarihlendiği ve mağarada iki ayrı yerleşim evresi yaşandığı düşünülüyor.

Mağara’daki kırmızı ve siyah boyalar üzerine yapılan radyokarbon çalışmaları Amerika merkezli Ulusal Bilimler Akademisi Dergisi’nde (PNAS) yayınlandı. Rapora göre çizimlerin çoğu 30.000 yıl öncesine tarihleniyor.

Güney Fransa’daki Ardèche bölgesinde bulunan Chauvet-Pont d’Arc, dünya çapındaki bilinen en erken insanlar tarafından süslenen mağara olmasıyla ünlendi. İlk olarak 1994’te keşfedilen UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndeki mağaranın duvarlarında el baskıları ve mağara ayısı, tüylü mamut, ve birkaç farklı çeşit büyük kediler olmak üzere 14 farklı tür hayvan çizimleri bulunuyor.

Yıllardır bu mağara resimlerinin günümüzden yaklaşık 24.000 – 20.000 yıl önce yapıldığı düşünülüyordu. Şimdi ise mağaranın daha eski ve karmaşık bir tarih olduğu ortaya çıktı.

Araştırmada mağaranın duvarlarından ve zemininden alınan kömür örnekleri üzerinde radyokarbon analizi yapıldı. Bu analiz, mağarada iki yerleşim evresi olduğunu ortaya çıkardı.

Yapılan detaylı çalışmalara göre mağaradaki ilk insan izleri günümüzden 37.000 ila 33.500 yıl öncesine denk geliyor. Bu yerleşim ya da kullanım döneminin mağaranın girişine düşen bir kaya nedeniyle sonlandığı düşünülüyor.

İkinci insan yerleşimi ise günümüzden 31.000 ila 28.000 yıl öncesinde gerçekleşti. Bu ikinci insan faaliyeti döneminin de ilkinde olduğu gibi, yaklaşık 29.400 yıl önce düşen ve mağaranın girişini kısmen kapayan bir kaya nedeniyle bittiği düşünülüyor.

Araştırmada ayrıca, mağara içinde bulunan hayvan kemiklerinin insanlarla ilişkili olmadığı bu kemiklerin büyük çoğunluğunun mağara ayılarına ait olduğu anlaşıldı.

Buna ek olarak mağara içinde insana ait kemik kalıntılarına da rastlanmamış. Araştırmacılar bunun, insanlar bu mağarada yaşamadığı, fakat dönem dönem ziyaret ettiği için olduğunu düşünüyor.

Çalışmanın başındaki isim olan Jean Michel Geneste araştırmanın aslında 18 yıllık bir sürecin sonucu olduğunu söylüyor. Geneste, kömür ve kemik örneklerinden yaklaşık 250’den fazla tarih elde edildiğini ve bunların istatiksel bir model oluşturmak için kullanıldığını belirtiyor. Tarihlendirme, bu istatiksel model sayesinde yapıldı.

Geneste bu durumun büyük bir yenilik olduğunu, ve bu yeni yöntemlerin başka yerlerde başka dönemleri incelemek için de kullanılabileceğini söyledi.

Geneste “Artık günümüzden 36.000 yıl önce, yani modern aletlerin, sanatın ve takı yapımının ortaya çıktığı Üst Paleolitik dönemde, oldukça gelişmiş ve başarılı bir sanatın varolduğunu kanıtlayabiliyoruz. Bu sanat çoktan, Batı Avrupa’daki uzun süren bir kültürel geleneğin ve hatıranın nesnesi haline gelmişti” diyor.

Jean Michel bu durumla ilgili şu yorumu yapıyor: “Daha önce bu sadece bir hipotezdi. Şimdi birçok radyokarbon tarihimiz olduğu için bir kesinlik var.”
arkeofili.com, Kaynak: Rfi.fr, Çeviri: Tolunay Bayram, 13.04.2016

KÜTAHYA'DA 2 BİN YILLIK MEZAR ODASI BULUNDU

Kazı çalışması yapılan alanın aynı zamanda Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescilli olduğunu anlatan Türktüzün, şunları kaydetti:

"Üst kısmındaki açıklıktan toprak, moloz, çöp ve bunun gibi maddelerle doldurulmuş mezarın içini temizliyoruz. Mezarın iç kısmında görülen giriş kapısının dıştan açılması için çalışmalar sürdürülüyor. İç kısımda mezarda yatanlara ait kemikler bulundu. O döneme ait aile mezarlığı bulunma ihtimali var"

Türktüzün, kazı çalışmalarının tamamlanmasının ardından bu alanın arkeolojik park olarak düzenleneceğini de sözlerine ekledi.
Hürriyet, 12.04.2016

PARION'DA ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR

     

Güney Marmara Kalkınma Ajansı’nın 2015 Yılı Küçük Ölçekli Altyapı Mali Destek Programı kapsamından desteklediği “Bir Medeniyet Uyanıyor: Parion”  projesinde çalışmalar tamamlanmak üzere. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün ana destekleriyle ve İÇDAŞ A.Ş.’nin sponsorluğunda yürütülen çalışmalarda büyük ilerlemeler kaydedildi.





Biga Kaymakamlığı, İÇDAŞ A.Ş.  ve Güney Marmara Kalkınma Ajansının yürüttüğü projede son olarak Kemer Köyünde yürütülen kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan Roma Hamamı’nın üzerinin kapanması çalışmaları tamamlandı. Projede kazı alanının korunması ve ışıklandırılması çalışmalarının yanında Parion antik kentini tanıtımına yönelik broşür, stand, bilgilendirme levhaları, tanıtım CD’leri, kiosk, maket sunumu gibi çalışmalar yer alıyor. Toplam bütçesi 633 bin TL olan ve GMKA’dan 475 bin TL destek almaya hak kazanan proje ile tarihi kentin ve ortaya çıkarılan kültürel değerlerinin gelecek kuşaklara aktarılması, bölge halkında tarihi ve kültürel değerlere sahip çıklması noktasında bilinç oluşturulması, antik kentin tanıtımı yoluyla ziyaretçi sayısının artırılması ve önemli bir kültürel değerinin turizme kazandırılması amaçlanıyor. Ayrıca antik kentlerde yaşanan en önemli sorunlardan biri olan kazı sonrası ortaya çıkan eserlerin doğa ve insan tahribatına karşı korunması sorununa da proje kapsamında çözüm üretilmesi hedefleniyor.

Güney Marmara’nın Yeni Kültür Turizmi Noktası: Parion

Batman'ın tarihi ilçesi Hasankeyf'in yeni yolunda büyük toprak kütleleri birbirinden ayrıldı. jeoloji yüksek mühendisi Ümit Işık ,Hasankeyf'i Mardin'e bağlayan yol üzerinde meydana gelen heyelanı, yağışlarla birlikte toprağın suya doymasına bağladı.

Meydana gelen toprak kayması Yeni Hasankeyf Köprüsü’ne 800 metre uzaklıkta yaşandı. Jeoloji mühendisi Ümit Işık, “Uydu fotoğraflarını incelediğimde heyelan öncesinde taraçalandırma yapıldığını tespit ettik. Bu taraçalandırmanın heyelanı önleyemediği aşikardır.

Heyelan olan Şev’in zemininin yamaç molozu tabir edilen killi, siltli, kumlu, çakıllı ve yer yer kireçtaşı blokları karışımından oluşan gevşek malzemeli bir yapıda olduğu gözlemlenmiştir. Başta Şev topuğunun alınması, yağışlarla birlikte yeraltı su seviyesinin artması yani zeminin suya doygun hale gelmesi ve bununla birlikte boşluk suyu basıncının artması, buna benzer birçok sebep heyelana neden olmaktadır. Buranın gevşek zemin malzemesine sahip olması heyelana kapı açmıştır” dedi.
Gerçek Gündem, 12.04.2016

YAPICI: SUR TARİH OLMASIN!

Yaklaşık 4 ay süren çatışmaların ardından ağır tahribata uğrayan Diyarbakır’ın Sur İlçesi için Bakanlar Kurulu’nun 25 Mart 2016 günü ‘acela kamulaştırma’ kararına ilişkin tartışmalar devam ediyor. Sur için ‘acele kamulaştırma’ kararının ardından ilçede inceleme ve tespitlerde bulunan Mimarlar Odası Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Dayanışma Kurulu Başkanı Mücella Yapıcı BirGün’e konuştu.

Sit alanı yıktılar
“Sur tarih olmasın” diyen Yapıcı, ilçedeki gözlemlerini şöyle anlattı: “Esas tespitlerde bulunmak istediğimiz Dört Ayaklı Minare’nin olduğu noktaya sokulmadık. O noktada çok sayıda tahkimat vardı. Bizi rahatsız eden ve hayrete düşüren husus asker, tank ve zırhlı araçlara çok sayıda moloz kamyonunun eklenmiş olmasıydı. Bu moloz kamyonları yıkılan evlerden sürekli bir şeyler boşaltıyorlardı. Bu bizi çok rahatsız etti çünkü operasyonların bittiği söylenmesine rağmen halk mahallelerine dönemezken bir yandan da evleri yıkılıyor ve eşyaları başka bir bölgeye atılıyordu. Tarihi bir sit alanı yıkılıp içindeki eşyalarla birlikte bir yerlere dökülüyor. Bir de Dört Ayaklı Minare’nin yan tarafından güvenlik güçlerinin araçlarının geçebileceği genişlikte bir yolun açılmış olduğunu tespit ettik. Sur’un tarihi dokusu Koruma İmar Planı’nda da dikkate alınmıştır ancak şimdi bu planda olmayan bir yolun açıldığı görülüyor. Dünya kültür mirası güvenlik politikalarıyla güvenli kılınamaz. Sur’da şu anda yürütülen her faaliyet 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yasası’na aykırı.“

Aynı mantık
Sur için ‘acele kamulaştırma’nın İstanbul Sulukule ve Tarlabaşı yıkımlarıyla aynı mantığı taşıdığını kaydeden Yapıcı şöyle devam etti: “Kentin yoksulları, çalışanları, işçi sınıfı, ötekileri bu kent merkezlerinde istenmiyor. Bu bir bakıma bir kültürel kıyım. Sulukule’de Romanlar binlerce yıllık mahallelerinden atıldılar. Zorla mı atıldılar? Hayır, insanlar korkutuldu ve acele kamulaştırma adı altında kentlerin çok uzağına sürüldüler. Mülkleri varken, mülksüzleştirildiler. Sulukule’deki yerleşimlere Suriyeli zenginler yerleşti. Şimdi aynı yöntemle Sur’u da boşaltmaya çalışacaklar. Bu anlamda Sur’da bir yandan ekonomik rant gayesi var, diğer yandan da en önemlisi bir nüfus ve mülkiyet dönüşümü amaçlanıyor. Bugün mesela Başbakan Davutoğlu’nun eşi Sare Hanım Sur’da bir ev istediğini söylüyor. İşte Sur’da artık ancak Davutoğlu’nun eşi gibi zengin insanlar ev isteyebilir. Dünyada emperyalist kapitalist savaşların en büyük sonucu budur.”
Birgün, Haber: Zeynep Kuray, 12.04.2016

Oryantalizm çok kullandığımız, gerek edebiyatta gerekse plastik sanatlardaki tezahürlerine rastgeldiğimizde çokça tartıştığımız, gündeme aldığımız bir kavram...

Asla tek bir amaca ve bakış açısına alınmaması gereken bir kavram aynı zamanda.

Ben Türkiyeli ressam ve yazarların oryantalist bir anlayışla bizi anlatan eserler yaratmasında bir beis görmüyorum.

Aksine ona farklı bir lezzet de katabileceği inancındayım.

Artam Galeri’de 15 Ocak-15 Şubat tarihleri arasında gerçekleştirilen Oryantalizm Sergisi* için hazırlanan katalog vesilesiyle oryantalizm ve hakkında gerçekleşen tartışmalar üzerine düşündüm.

Oryantalizm kataloğunun başında Zeynep İnankur’un “Oryantalistlerin İstanbul’u” yazısını okudum.

Önemli bir tespitte bulunuyor girişte: “İstanbul kentinin doğal güzellikleri ve tarihi anıtları oryantalist sanatçıların en çok resmettiği konuların başında gelir, fotoğrafın ve Türk yağlıboya resminin ortaya çıkmasına kadar İstanbul kentini biz bu resimler sayesinde tanırız.”

İnankur’a göre ise İstanbul iki ayrı kent görünümündeydi: biri Türk ve Müslüman İstanbul, diğeri de Avrupalı...

Oryantalist ressamlar Galata ve Pera gibi kendi ülkelerindekine benzeyen semtlere pek iltifat etmemişler, Boğaz manzaralarının ve Türk-İslam mahallelerinin resmini yapmışlardır.

Karaköy-Eminönü arasındaki köprü için Edmondo de Amicis’in saptaması, çeşitliliğe değiniyor: “Bu, durmadan ve bozulup değişen bir ırk ve din mozayikidir.”

İnankur, Amadeo Preziosi’nin suluboya Galata Köprüsü’nün bu görüşü doğruladığını belirtir.

Kimler vardır o resimde? Simitçi, hamal, süvari, derviş, şemsiyeli kadınlar ve sarıklı adamlar.

Oryantalistlerin izinde ya da etkisinde olduğu söylenen yazarlar ve sanatçılar için yapılan eleştiriler de bu noktada yoğunlaşmaktadır, bizim sadece Doğu tarafımızı gördükleri yönündedir, çünkü Batılılara değişik ve söz edilebilir gelen bu yanımızdır.

Zeynep İnankur’un yazısını okuduktan sonra, resimleri daha iyi değerlendirebilirsiniz.

***

Oryantalistler olmasa, o dönemi bu kadar iyi tanıyamayacak, yabancıların İstanbul’u nasıl değerlendiklerini, resme nasıl yansıttıklarını öğrenemeyecektik.

Hiç kuşkusuz, bu resimler kadar o dönemi anılarında yazanların kitaplarını, seyahatnamelerini de okumak gerekir.

Jean - Baptiste Van Mour Ekolü - Sultan III. Ahmed’in (1703-1730) Elçi Cornelis Calkoen’i Kabulü,

Jean - Leon Gerome - İstanbul Hanımefendisi,

Pierre Desire Guillemet - Sultan’ın Gözdesi.

Bunlara bir resim kadar bir belge, zamanın süsü, kıyafeti olarak da bakıyorum.

Giysi tarihinden makyaj anlayışına kadar çok şeyin bilgisini veriyor.

Kataloğun sonunda Antik AŞ’nin sergi açılışından fotoğraflar var.

Eserleri sergilenen, kataloglara konulan sanatçıların, kataloğun sonunda biyografilerini okuyabilirsiniz.

***

Oryantalizm konusunda örneklerle, yazısıyla sizi bilgilendirecek bir çalışma.

Tabii kavram ve konuyla ilgili diğer çalışmaları da okumak, görmek gerekliliğinden söz etmiyorum bile...
Hürriyet, Haber: Doğan Hızlan, 12.04.2016

NEANDERTALLERİN FİZİKSEL FARKLILIKLARINA YEDİKLERİ NEDEN OLDU

Yapılan yeni bir araştırmaya göre, Buzul Çağı Avrupasında Neandertallerin göğüs kafesi ve leğen kemiği, yüksek proteinli bir beslenme biçimine uyum sağlamak için genişledi.

Modern insanın atası Homo sapiens, 40.000 yıl öncesine kadar yeryüzünü Neandertallerle paylaştı. Zaman zaman Homo sapienslerle çiftleşen Neandertaller, Homo sapienslere de oldukça benziyordu fakat aynı zamanda onlardan bir bakıma farklıydılar. Neandertaller, Homo sapienslere göre daha kısa ve tıknazdı. Göğüs kafesleri ve pelvisleri ise daha genişti.

Peki bu farklılıklara neden olan neydi? Tel Aviv Üniversitesi tarafından yürütülen yeni bir araştırmaya göre, büyük hayvanlardan alınan yüksek proteinlerin yer aldığı Buzul Çağı diyeti, Neandertallerin daha büyük bir göğüs kafesi ve daha geniş bir pelvis gibi bazı fiziksel farklılıklara sahip olmasını sağladı.

Yapılan araştırmaya göre, Neandertal göğüs kafesi, yüksek miktardaki proteini enerjiye çevirebilecek daha büyük bir karaciğeri barındırabilmek için evrim geçirmek zorunda kaldı. Bu büyüyen metabolizma, aynı zamanda zehirli üreleri vücuttan atabilmek için geniş bir boşaltım sistemine de ihtiyaç duydu. Bu da muhtemelen pelvisin genişlemesine yol açtı.

Prof. Avi Gopher, “Neandertal ve Homo sapiens’in pelvisi ve göğüs kafesi arasındaki farkı yıllardır biliyoruz. Fakat şimdi konuya çok farklı bir açıdan bakıyoruz.” diyor.

Fiziksel Antropoloji Amerikan Dergisi’nde yayımlanan çalışmayı, Tel Aviv Üniversitesi, Arkeoloji ve Antik Yakındoğu Kültürleri Bölümü’nden Prof. Gopher, Prof. Ran Barkai and doktora öğrencisi Miki Ben-Dor yürüttü.

Ben-Dor: “Sert Buzul Çağı kışlarında karbonhidrat ve yağ kaynakları sınırlıydı. Fakat Neandertallerin sürekli avladığı büyük hayvanlar yaşamaya devam ediyordu. Bu durum, yüksek proteinli diyete olan evrimsel adaptasyonu tetikledi. Bu da genişlemiş karaciğer, genişlemiş böbrek sistemi ve bunlara karşılık gelen morfolojik belirtileri beraberinde getirdi. Tüm bunlar Neandertallerin evrim sürecine katkı yaptı.” dedi.

Homo erectus’un Levant bölgesinde yok oluşunu konu alan 2011 yılında yayımlanan bir araştırmada, diyetin insan evriminde önemli bir rol oynadığından bahsettiklerini söyleyen Prof. Barkai, “Şimdi ise bu yüksek yağ tüketiminin, insan evrimi tarafından sunulan çıkmazların en önemlilerinden biri olduğunu tartıştık. İnsanların enerjiye dönüştürebileceği protein miktarı sınırlıdır. Bu yüzden bunun çözümü, daha kolay elde edilebildiği mevsimlerde yağ ve karbonhidratları daha fazla tüketmekti.”

Bugüne kadar hayvanlar üzerinde yapılan birçok deneyin, yüksek proteinli diyetin daha büyük böbrek ve karaciğere neden olduğunu gösterdiğini söyleyen Ben-dor, “Arktik bölgelerde yaşamış olan ve genellikle etle beslenen erken insanların da büyük karaciğere sahip oldukları ve böbrek sistemlerini daha çok çalıştırmalarını sağlayan bol su içmeye eğilimli oldukları gözlemlendi.” dedi.

Araştırmacılara göre, Neandertallerin yağ ve protein ihtiyaçlarını karşıladıkları büyük hayvanlara olan bağlılığı, Neandertallerin yok oluşu için bir ipucu sunabilir. Arkeolojik kanıtlara göre Neandertallerin yok oluşu, Avrupa’da büyük hayvanların yok olmasından yani 50.000 yıl öncesinden hemen sonraya denk geliyor.
arkeofili.com, Kaynak: aftau.org, Çeviri: Erman Ertuğrul, 12.04.2016

1500 YAŞINDA TÜRK MUMYA

Moğolistan’da Altay Dağları’nda 6. yüzyılda yaşayan bir kişinin mumyası bulundu. Kadın olduğu tahmin edilen mumya, Orta Asya’da bütün halinde bulunan ilk örnek.

Arkeologlar, Moğolistan’da Altay Dağları’nda buz tutmuş Türk bir kadına ait olduğu sanılan bir mumya buldu. Şu ana kadar mumyanın sadece ayakları ve bir eli görünür hale gelecek kadar kazı çalışmaları yapıldı. Arkeologlar, bütün halinde bulunan mumyaya zarar vermemek için çalışmalarını çok hassas şekilde yürütüyor. 1500 yıl önce yaşadığı tahmin edilen Türk kadının ayakkabılarının modern görüntüsü dikkat çekti.

2 BİN 803 METREDE BULUNDU
Bu, Orta Asya’da bulunan tamamı korunmuş ilk Türk mumya. Mumya, 2 bin 803 metre yükseklikte tespit edildi. Araştırmacılar, bulunan mumyanın mezarında ok olmadığını ve buradan cesedin kadın olduğu tahmini yaptıklarını söyledi. Mezarda ayrıca, tahta bir kase, bir vazo, demir çaydanlık, yalak, eski kıyafetler, at kayışı, at, koyun ve keçi kalıntıları bulundu. Mumyanın elit kesimden değil halktan biri olduğu da ifade edildi.

Hürriyet, 11.04.2016

Beyoğlu İstiklal Caddesi’nde son günlerde çok tartışılan tarihi Narmanlı Han’ı restorasyon mimarı Sinan Genim ile gezdik. Ne yapmak istiyor? Tarihi yapıyı yıkıp yeniden mi yapacak? Koruma Kurulu ve müze izinleri var mı? Bu kadar yaygara neden koparıldı?

Tüm bu soruları Sinan Genim şantiyeyi gezerken cevapladı.

İstiklal Caddesi'nden tünele doğru giderken sağ tarafta dış görünümüyle insanı cezbeden o muhteşem yapıyı fark etmemek mümkün değildir. Narmanlı Han 1831 yılında inşa edilmiş, 1880 yılına kadar Rusya Büyükelçiliği ve ardından 1914'e kadar Rus hapishanesi olarak kullanılmıştı.

Sonraki yıllarda stüdyo ve konut olarak kullanılan ve o yıllarda Narmanlı Yurdu olarak da anılan bina, Aliye Berger, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Bedri Rahmi Eyüboğlu gibi birçok yazar ve sanatçıya ev sahipliği yaptı. Yılların verdiği tahribata dayanamayan Narmanlı Han gün geçtikçe çürüdü, eklentiler ve yersiz müdahaleler ile yıkılmanın eşiğine geldi.

Bir süredir Narmanlı Han gündemi meşgul ediyor. Beyoğlu Savunması yapılan restorasyonu soylulaştırma olarak nitelendirip, müdahalenin tarihi binanın ruhuna aykırı olduğunu ileri sürerek karşı çıkıyor. Restorasyonun mimarı Sinan Genim ile hem bu tartışmaları konuştuk hem de yapılan restorasyonu yerinde inceledik.

AMACIM YAPIYI AYAKTA TUTMAK
Herkesin aklında Emek, Demirören AVM, Majik ve benzerleri var. Siz de yıkıp yeniden mi yapacaksınız?
-70 yaşındayım. Bu yaştan sonra adımı kirletemem. Tescilli yapıyı yıkıp hapislerde çürümeye ise hiç niyetim yok. Para kazanacağım çok fazla proje teklifi var. Lakin ben bu tarihi binanın korunmasını istiyorum. Amacım yapıyı ayakta tutmak, aslına uygun restore etmek.

O halde insanlar neden itiraz ediyor?
-Onlara sormak lazım. Gelin konuşalım dedim. Kimse yanaşmadı konuşmaya. Dinlemeden karşı çıktılar. Ne yapılacağını bilmeden. Gitsinler Pera Müzesi'ne, Galatasaray Kültür Sanat Merkezi'ne, İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'ne baksınlar. Beyoğlu'nda ilk işim değil benim.

Siz gidip anlatsaydınız?
-Bakın biz önce Kültür Varlıkları Koruma Kurulu'na anlattık. Beyoğlu Belediyesi'ne anlattık. İzinleri alabilmek için zaten bunların hepsine anlatmamız gerekiyor. Onlar da gelip sorsaydılar onlara da anlatırdım.

Aslına uygun restore edeceğim diyorsunuz, sonra ne olarak kullanılacak?
-Evvela buradaki yapıyı güçlendirip gelecek kuşaklara taşınmasını sağlayacağız. Dış duvarları tamamen koruyoruz. İç duvarlarda sağlam olanları da koruyoruz. İçte birtakım değişiklikler yapacağız. Ama binanın ne yüksekliği değişecek, ne yeni eklenti katlar yapılacak, ne de dış görünümünü değiştireceğiz.

Soylulaştırma eleştirilerine ne diyorsunuz?
-Kamu malı değil adamın özel mülkü burası. Küçük dükkanlar yap, ucuza ver, buraya sadece belli gelir grupları gelsin diyemezsin. 7 dükkan, 2 restoran bir de kafeterya açacağız. Restoranların biri İstiklal Caddesi'ne bakan ikinci katta lüks olacak. Dükkanların ikisi İstiklal caddesine 5'i avluya bakacak. Avluya kafeterya yapıyoruz. İstiklal Caddesi ile Sofalı Sokak arasında bir bağlantı sokağı olacak. Yani ben buranın bahçesini sokak havasında yapacağım. Burayı kamusal alan dışına almayacağız. Ticarethaneler olacak. Neden halktan uzak bir yer yapayım ki? Her türlü insan gelecek.

MÜZELİK BİR ŞEY YOK
İş makinesi soktunuz. Herkes Narmanlı Han yıkılıyor endişesine kapıldı...
-Tescilli yapıyı göz göre göre yıkmanın cezasından kimsenin haberi yok sanırım. Dış duvarlar yıllar içinde oturmuş. Statik yapısı sağlam değil. Kaya gibi görünen temel toprak aslında suyu görünce un ufak oluyor. Binanın çevresine 150 kuyu açtık. İçini perde betonla doldurup yapıyı güçlendiriyoruz. Her kuyudan 7 kamyon hafriyat çıkıyor. İşte bu hafriyatı kamyona yüklemek için iş makinesi kullanıyoruz.

Çevre binaların temellerinden eski dönem mezarlar çıktı. Hafriyat için müzeden izin alındı mı?
-Mezarlık buralara kadar gelmiyor. Koruma Kurulu'nun da izni var. Şu ana kadar kuyulardan çıkan bir şey olmadı. Müzeye de şikayet olmuş. Geldiler kuyulara baktılar. Sorun yok dediler.
Arkitera, Haber: Nilüfer Karakoç, 11.04.2016

DÜNYA MİRASI HEVSEL BAHÇELERİ YENİDEN CANLANDI

UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'nde yer alan ve Güneydoğu'nun kuş cenneti olarak bilinen Diyarbakır'daki Hevsel Bahçeleri, terör örgütü PKK'ya yönelik Sur'da gerçekleştirilen operasyonun tamamlanmasının ardından tekrar eski canlılığına kavuştu.

Diyarbakır'ın Sur İlçesi sınırlarındaki 8 bin yıllık geçmişi bulunan ve 7 bin dönümlük alana sahip Hevsel Bahçeleri, PKK'lı teröristlere yönelik operasyonun başarıyla tamamlanmasının ardından yeniden canlandı. Diyarbakır'ın sebze ve meyve ambarı konumunda bulunan Hevsel Bahçeleri'ne aylar sonra giden vatandaşlar, bahçelerinde çalışıyor.

Tarımsal özelliğinin yanı sıra yabani hayatın da ön plana çıktığı Hevsel Bahçeleri, baharın gelişiyle farklı bitki ve hayvan türleriyle görsel bir şölen yaşatıyor. Hevsel Bahçeleri'ne gidenler yol kenarında dolaşan kirpiler ve cıvıl cıvıl öten kuşlar eşliğinde ürünlerini at ve katır üstünde taşıyan vatandaşları görüyor. 
Akşam (Kısaltarak), 10.04.2016

İlber Ortaylı, Topkapı Sarayı Müzesi'nin eski başkanı. Sarayın her köşesini avucunun içi gibi biliyor. Pazartesi günü Gülhane Parkı'nın saraya bitişik duvarı yıkılıp iki kişinin yaşamını yitirmesine neden olunca, kaza alanını beraberce ziyaret ettik. Sonra da Topkapı Sarayı'nın neden alarm verdiğini ondan dinledik.

Yıkılan bölüm Gülhane Parkı’nın içinde, Topkapı Sarayı’na da çok yakın. Tam olarak nereden bahsediyoruz? 
Gülhane Parkı, klasik devirde Topkapı Sarayı’nın has bahçesiydi. Bu, denizle Sirkeci arasındaki sahadır ve Sur-u Hümayun yani Emperyal Duvar denen bir koruma, çevirme arkasındadır. Bahçeye Sarayburnu tarafından girerseniz, demiryolu üzerinden aşarak tepede solunuzda bir kır kahvesinin bulunduğunu göreceksiniz. Bu kır kahvesi çok tanınır çünkü serbesttir. Buraya gelip otururlar, manzara seyrederler. Hemen üzerinde Topkapı’nın Mecidiye Köşkü vardır ve gene yanıbaşında da Topkapı sahası içindeki Konyalı Lokantası vardır.

Pazartesi günü çöken duvar, tam da burada, o kır kahvesinin altında. Siz bu duvarı iyi biliyorsunuz.
Duvarın bir tarafı, yani Saray duvarlarına yakın kısmı 25 metre yüksekliktedir. Allah’tan o yüksek bölümde bir çöküntü olmadı, daha fazla zarar verebilirdi. Ama maalesef bu çöküntü sonrasında manzarayı seyretmek için orada olan 2 gencimizi kaybettik; 6 kişi de yaralandı, umarım hızla iyileşirler... Olayın en tatsız tarafı bu. Tetkik ettiğiniz zaman duvarın bir istinat duvarı olduğunu yani arkadaki toprağı tutmak için yapıldığını görüyorsunuz; bahsettiğim 25 metrelik kısmı da diğer alçak kısım da moloz denilen yığma taşla yapılmıştır. Mesele evvela buradan çıkar.

BELEDİYE TASARRUFUNDA
Neden?
Kesme taşla yapılan ve birbirine raptedilen bir duvar değil bu; kalınlığı da hiçbir yerde 1-1.5 metreyi geçmez. Hakikaten yetersiz bir istinattır. Bunun arkası da yumuşak moloz toprakla dolu. Görünüşe göre, bir de burada ağaç yetiştirilmiştir; o ağaçlar çok kenarda olduğu için kökleri duvarları parçalamış. Yıkılan kısımda o çam ağaçlarını da gördük. Burada bir bakımsızlık söz konusudur.

Kimin bakması gerekiyor?
Belediyenin tasarrufunda Gülhane. Ama bu daha kapsamlı bir mesele. Duvarın devamının da Topkapı arazisinde bulunduğunu biliyorsunuz. Önce Konyalı Restoran’a sonra ta uca doğru gidiyor duvar. Sarayın altında Hazine’nin ve Elbise Koğuşu’nun bulunduğu bölüm ve oradan eski Gülhane Hastanesi’nin bulunduğu sahaya kadar uzanıyor. Orada yakın geçmişe, Ertuğrul Bey’in bakanlığına kadar askeri tesisler vardı. Yani 19’uncu asırda inşa edilen depolar. Onlar boşaltıldı şimdi; boşaltıldıktan sonra, o duvarlar tamire başlandı.

PADİŞAH DÖNEMİNE AİT DEĞİL
Siz o bölümde de mi bir problem görüyorsunuz?
Elbette problem var. Saray’ın Hazine Dairesi, Elbise-i Hümayun denilen bölümün altı, statik bakımdan bir problem arz ediyor. Kandilli Rasathanesi eski müdürü Prof.Dr. Mustafa Erdik, İTÜ’den Celal Şengör gibi uzmanlar hep söyledi. 1999 Depremi’nden beri bu hocalar gidip Topkapı’yı gönüllü olarak incelediler ve çok yakın ilgi gösterdiler; hatta deprem günü benim liseden de arkadaşım olan Mustafa (Erdik) oradaydı; eski müdür Filiz Hanım (Çağman), Topkapı adına müthiş bir deprem korkusu içindeydi o zaman. Haklıydı da. Şimdi sadece güneybatı tarafından tamirat başlamış. Bu duvarın çöküşü; bu bahsettiğim kısmın ne büyük risk altında olduğunu, çanların o bölüm için çaldığını gösteriyor.

Derhal güçlendirme başlamalı mı diyorsunuz yani?
Milyonlarca dolara da mal olsa yapılmalı bu. Sarayın alt kısmının kesinlikle kapatılıp çembere alınmasının ve derhal tamirinin düşünülmesi gerekiyor. Bu park bölümü de ayrıca düşünülmeli. Malzemeden görüyorsunuz; burada padişahların oturduğu döneme ait değil. O dönemden önce böyle çürük duvar yapılmaz.

Bu duvarlar ne zaman yapıldı?
Büyük ihtimalle 1860’tan sonrasına, yani padişahların sarayı tamamen terk ettiği, burada ancak birkaç tane Enderun ağasının, memurun kaldığı döneme ait. O zamanlar Gülhane, park da değildi, biliyorsunuz. Park ilk defa 20’nci yüzyıl başında Topuzlu Cemil Paşa tarafından düzenlenmiştir. Gülhane, kapalı bir eski saray bahçesiydi. Besbelli ki bu istinat duvarı da buraya o zaman yapılmış. İçinde horasan kullanılan taşlar var, çimento kullanılan var ama bu, yığma toprağın kullanıldığı, yerine göre 1-1.5 metre kalınlığında kagir yığma bir yapı. Dayanması mümkün değil. Ayrıca duvarın ötesinde Sarayburnu trafiği oluyor. Az belki ama oluyor. Tabii orada bir sarsıntı yapıyor bu. Hem iyi kötü, insanlar orada geziyor, oturuyorlar.

KARAYOLU BİLE İPTAL EDİLMELİ
Ne yapılması gerekiyor peki? Orada yol var, demiryolu ağı var, ciddi trafik var...
Kaldırılmalı hepsi. Saray için tehlike arz ediyorlar. Tarihi Sirkeci İstasyonu’nun önemli binaları haricindekiler derhal oradan kaldırılmalıdır. Sahildeki Yalı Camii ve Sepetçiler Kasrı gibi eserler bırakılmalı elbette. Ama buradaki karayolunun da iptal edilmesi lazım. Adnan Menderes zamanında açılan, surun çevresini dolaşan karayolunun hiçbir gereği yok. Tehlikelidir. Dahası demiryolunun geçtiği mıntıka binalar için bir tehlike arz ediyor. Dahası bu demiryolunun altında Aya Yorgi Kilisesi gibi eski eserler var... Onlar da ortaya çıkarılmalı...

Çok da karışık bir bölge, her şey iç içe. Nasıl içinden çıkılacak?
Parka bakan Fil Duvarı da böyle çökmüştü daha önce. Belediye orayı süratle onardı. Buralarının tekrar ele alınması gerekir. Sarayın Marmaray’a bakan arka kesiminin kesinlikle park olarak düzenlenmesi gerekir. Böyle düzenlendiğinde demiryolunun da kesinlikle kaldırılması gerekiyor ve oradaki bazı binaların, tarihi ve estetik bir önemi yoksa bir şekilde seddi yani yıkılması gerekir. Ve bilhassa bizim Müze’nin (Topkapı Sarayı Müzesi) temellerinin, yani Marmaray’a bakan istinat duvarlarının en kısa zamanda ve en iyi şekilde restorasyonun tamamlanması gerekiyor. 1.5 yıl önce başlandı, hızlanması temenni edilir.

TÜRK MÜHENDİSLER KÜLTÜR İMTİHANINDAN SINIFTA KALDI
Marmaray’ın Topkapı Sarayı’na bu kadar yakın olmasında sizce bir sakınca var mı?Şüphesiz ki var. Marmaray’ın sarayın etrafında yüzeye çıkması büyük yanlıştır. Aynı şekilde Haliç üzerinde o çirkin köprü ve döşenen metro hattı bence Türk mühendisler için bir kültür imtihanıydı ve sınıfta kaldılar. Bizimkiler statik, betonarme vs. bilirler ama maalesef yaşadıkları çevrenin tarihi dokusunu anlamıyorlar, bilmiyorlar. Süleymaniye’nin altından metro geçmez ve oraya istasyon konmaz. O kadar yoğun trafik yok orada. Hem Mimar Sinan’ın o camiyi kurduğu tepe öyle çok kayalık da değil; inşaat bu yüzden uzun sürdü. Metro geçirmek çok lüzumsuz bir iştir. Utanıp sıkılınacak bir iştir.

RANDEVUSUZ TOPKAPI’YA GİRİLMESİN
Siz öteden beri Topkapı Sarayı’nı ziyaret için yeni düzenlemelerin gerektiğini de savunuyorsunuz. Ne yapmalı?
Randevu sistemine geçilmeli. Halkımız için Müzekart var. Ucuz da. Bütün müzelere istediğiniz kadar giriyorsunuz (Belediyeye ait olan müzelerle özeller hariç ama onların da sayısı az). Yani kimse şikayet etmesin fiyattan. Yabancılar için olan ücret de çok ucuz. Dünyada 40 liraya müzeye girilmez, 10 küsur Euro, gülünç. Arttırılması lazım.

Aynı anda ziyaret edenlerin sayısı da çok...
Çok kalabalık var. Bu müzeye girilemiyor. Böyle bir müzeye ne bakılır, ne gezilir. Kesinlikle İtalya’da uygulanan randevu sisteminin uygulanması gerekiyor. Mecburuz buna.

RİCA EDERİM, İLİM TARİHİ İÇİN BAŞKA YER BULUN 
Siz Topkapı Sarayı’nın içindeki, 19’uncu yüzyıldan itibaren inşa edilen bazı binaların da, sarayın dokusunu bozduğunu düşünüyorsunuz. Hangi binalar bunlar?
Çok örnek var. Mesela çok seviyoruz, Türk medeniyetinin modernleşmesinin bir parçası olarak görüyoruz ama işte Müze-i Humayun (Bugünkü Arkeoloji Müzesi)... O kadarla kalsaydı yine iyi, ne de olsa onun tarihi ve kültürel bir anlamı var ama aynı müze için, tutmuşlar tam sarayın kapısına Babüsselam’a yakın bir gudubet müze binası daha ilave etmişler. Bu ikincisi tahammülfersa bir bina. Kesinlikle yıkılması lazım. Hiçbir şeye uymuyor.

Arkeologları kızdıracaksınız şimdi!
Mesele o değil; arkeolojiyi çok önemseyip sarayı ihmal ediyorlar. Bıraksanız müzenin bütün döküntülerini de saraya koyarlar. Ayrıca aşağıda demiryolu sahasında ve Gülhane’de de başka yapılar var böyle çirkin, dokuyu bozan. Görev zamanımda birini yıktırmaya muvaffak oldum ama sadece yarısı yıkıldı; çirkin bir bina; sura bitişik.

Hepsinin bir işlevi var ama. Bazıları müze mesela, ne yapmalı?
Evet mesela bunlardan bir tanesi İlim Tarihi Müzesi olarak kullanılıyor; çok rica ederim ilim tarihi için başka bir yer bulun. Gülhane Parkı’nın da Saray’la birlikte ele alınması gerekiyor. Dolayısıyla 19’uncu asır ilavelerinin kesinlikle değiştirilmesi, temizlenmesi, restorasyonu gerekiyor.

ORGANİZATÖRLERİN YERİNDE OLSAM AYA İRİNİ’YE GİRMEM
Yani siz esasen bunlara çirkin olduklarından veya dokularının birbirini tutmadığından itiraz ediyorsunuz...
Evet, stiller birbirini hiç tutmuyor. Mesela Darphane’de de böyle ilaveler var. Hem çirkinler, hem de fonksiyonları yanlış, sarayı negatif etkiliyor. Tabii Aya İrini’yi de ayrıca düşünmeli.

Neden?
Aya İrini tek ikonoklast kilisedir. Fresk yoktur. Bizans devrinden beri hiç cami olmamıştır; müzedir. Önce depo olarak kullanıldı; yeniçeri sancakları orada saklanırdı sonra silah müzesi yapıldı. Şimdi konserler için kullanılıyor. Ben o konserleri organize edenlerin yerinde olsam oraya adım atmam. Neredeyse bininci yılına yaklaşan bir bina ve restorasyona ihtiyaç duyulmamış. Fakat gerekiyor. Bir çöküntü var. Hem tarihçilerin, hem mimarların, hem restoratörlerin tetkik edeceği, sempozyumlarla tespit edeceği, 25-30 yıl sürecek yavaş yavaş bir restorasyon… Bu dönemde zaman zaman ziyarete de kapanacak tabii. Ama Aya İrini’nin artık büyük faaliyetlere kapalı olması gerekiyor...
Hürriyet, Haber: Yenal Binici, 10.04.2016

Vanlı koleksiyoner Osman Gezer, Amerika'da Ermeni asıllı bir koleksiyoncudan temin ettiği yaklaşık 500 yıl öncesine ait Safevi parasını müzeye teslim edeceğini söyledi.

Henüz 5 yaşındayken düğme biriktirmeye başlayan, daha sonra para ve antika eşyalara merak salan Gezer, 30 yıldan bu yana topladığı paralarla oluşturduğu koleksiyonunu evindeki bir odada sergiliyor.

Bir kurumda asgari ücretle çalıştığını ve çocukluğundan bu yana eski eşyalara merakının olduğunu anlatan 45 yaşındaki Gezer, AA muhabirine yaptığı açıklamada, özellikle nadir bulunan paralara ilgi duyduğunu söyledi.

Gezer, en son Sultan Vahdettin dönemine ait bir paranın eline geçtiğini belirterek, şöyle konuştu: "Normalde en son padişah olmasına rağmen, Vahdettin'in paraları toplatılmış. Toplanan paralar eritildiği için, piyasada bu paralardan pek kalmamış. Bu nedenle elimde bulunan Vahdettin dönemine ait 5 mecidiye, nadir bulunan bir paradır. Bu şekilde paraları toplamaya devam ederken bir gün, 'batan geminin malları' deyimiyle bilinen İsmet İnönü dönemine ait 50 kuruş buldum. Bunun hikayesi de çok ilginç. İnönü, o dönem paraları İngiltere'de bastırıyor. Paraları alan gemi, 1941 yılında Yunanistan'a yaklaşırken batıyor ve içindeki paralar su yüzeyine çıkıyor. Yunanistan halkı da bu paraları toplayıp, 'batan geminin malları' diyerek piyasaya sürüyor. İsmet İnönü de o dönemde başka para bastırıyor. O döneme ait bu para bir arkadaşımın vasıtasıyla elime geçti."

"KORUYAMAMAKTAN KORKUYORUM"
Paraların yanı sıra gümüş takı, eski kartpostal, antika malzemeler ve kitap da topladığını dile getiren Gezer, "Yıllarımı vererek bir araya getirdiğim eşya ve paralardan oluşan koleksiyonumu koruyamamaktan korkuyorum. Çünkü bir çelik kasa dahi alamıyorum. Sürekli yerlerini değiştirdiğim için de bir çoğu kayboldu, bazıları da zarar gördü." diye konuştu.

500 YILLIK PARAYI MÜZEYE BAĞIŞLAYACAK
Sosyal medya üzerinden Amerika'da yaşayan Ermeni asıllı bir koleksiyoncu ile tanışan Gezer, kısa sürede dost edindiği koleksiyonerden eski paralar hakkında önemli bilgiler aldığını aktardı.

Gezer, arkadaşının elinde 500 yıl önce Van'da kullanılan bir paranın bulunduğunu ve bunu kendisine armağan etmek istediğini anlatarak, şöyle devam etti: "Ermeni arkadaşımın bu haberi beni çok heyecanlandırdı. Bunun üzerine ona adresimi verdim. O da elindeki parayı gönderdi. 500 yıllık parayı müzeye hediye edeceğim. Daha sonra yaptığım bir araştırmada neticesinde aynı paradan müzemizde de bir tane bulunduğunu ve Safeviler dönemine ait olduğunu öğrendim. Daha önce de Urartu dönemine ait bazı süs eşyalarını, 2. Süleyman dönemine ait dirhemleri müzemize teslim etmiştim. Bu parayı da müzeye teslim etmek benim için gururdur. Şimdi de Osmanlı dönemine ait orijinal bir barutluk buldum."

Paraları ve bulduğu eşyaları araştırdıkça tarihe olan ilgisinin de arttığını vurgulayan Gezer, "Paraların tarihini öğrendiğimizde o paranın hangi padişah dönemine ait olduğunu anlamış oluyoruz. Bu sayede padişahlarımızı, tarihimizi, kayme, mangır ve mecidiyenin ne olduğunu öğrendim. Bu koleksiyon bana çok güzel şeyler öğretti." dedi.

Gezer, topladıkları eşya ve paraları sergiye dönüştürmek istediğini belirterek, "İnsanlara bu paraları toplamalarını tavsiye ederim. Kahvehane köşelerinde oturmaktansa bu tarihe sahip çıkmak çok önemli. Ben tarihi kitaplardan ziyade bu paralardan öğrendim. Benim nazarımda bunlara değer biçilemez. Sigaraya vereceğim parayı bunlara veriyorum. Onlara iyi bakmaya çalışıyorum. Hatta çocuklarım bile kıskanıyor." ifadelerini kullandı.
Habertürk, 09.04.2016

BAKAN ÜNAL GERMANİCİA ANTİK KENTİ KAZI ÇALIŞMALARINI İNCELEDİ



Bakan Ünal, Germanicia antik kentinde devam eden kazı çalışmalarını inceledi. Antik kenti tamamıyla ortaya çıkaracaklarını belirten Bakan Ünal, "Bu kazı çalışmamızı önümüzdeki 2 yıl geniş bir alanda kamulaştırmayı gerçekleştirip daha büyük bir alanı ortaya çıkarmayı planlıyoruz" dedi.

Kazı çalışmasının 30 parsele yakın bir alanda devam ettiğini söyleyen Ünal şunları söyledi: "Burası antik bir kent olarak şehir merkezinin olduğu ve diğer kutsal mekanların olduğu kısımlar kazılarla ortaya çıkacaktır. Biz öncelikli olarak mozaikleri ortaya çıkarıyoruz. Hatay'dan başlayıp Gaziantep, Şanlıurfa, Gaziantep ve Kahramanmaraş'la devam eden bölgede uzun bir mozaik yolu var. Buradaki mozaiklerin bir özelliği de o günkü mimarı yapıya dair bize net resimler veriyor olması. Kazılarımız devam ediyor. Önümüzdeki yıllarda yine kamulaştırma ve kazılar devam edecek."

Kahramanmaraş'ta gerçekleştirilen kültür ve turizm çalıştayını da değerlendiren Bakan Ünal, bölgesel olarak eylem planı hazırladıklarını kaydetti. Çalıştayın verimli geçtiğine değinen Ünal, "Dünya turizm örgütünün 2030 turizm öngörülerine göre önümüzdeki süreçte turizm trendleri daha çok kültür tarih inanç yönlü turizm modelleri öne çıkıyor" diye konuştu.
Habertürk, 09.04.2016

Düzce’nin Gümüşova İlçesi Pazarcık Köyü’nde, oturan kuzenler İhsan Tora, Nurettin Tora, Özcan Tora ve Sinan Tora, Hendek’te oturan enişteleri Ahmet Şentürk ile birlikte köyde iddiya göre define aramak için kazı yaptı.

Tezcan Karakuş Candan "Havagazı Fabrikası yeni bir rant süreci ile karşı karşıya. Ankara 1 Nolu Kültür Varlıkları Koruma Kurulu'nun alan tescilini kaldıran kararını yargıya taşıyacağız" dedi.

Mimarlar Odası Ankara Şubesinde yapılan basın toplantısında Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan 1929 yılından yapılan Cumhuriyet'in ilk sanayi yapılarından biri olan ve bir bölümü 2006 yılında tescil kararı kaldırılarak yıkılan Havagazı Fabrikası’nın, alan tescilinin kaldırıldığını kaydetti. Candan, Havagazı Fabrikası alanında yaşanan son gelişmeyi şöyle aktardı:

Bu süreçte de geçtiğimiz yıl Torunlar İnşaatın alana AVM yapması gündeme gelmişti. Torunlar İnşaat böyle bir  durumun olmadığına ilişkin açıklama yapmıştı. Sonra bir dönem dört emsalli bir proje yapıldı. Sonra dava açıldı proje iptal edildi. Şimdi de Maltepe Havagazı Fabrikası alanının Ankara 1 numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 04.02.2016 tarih, 3041 sayılı kararı ile tescil kaydının kaldırıldığı ve bahse konu kararla tescil kararı kaldırılan söz konusu taşınmazda bulunan Maltepe Havagazı Fabrikası alanında yer alan fabrika bacalarının şiddetli lodos nedeniyle yıkılması talep edilmekte. Endüstri mirası olan Havagazı fabrikasının ayakta kalan bacalarının korunması gerekiyor.  Bu alanda  atölyeler, depolar silolar ve işçi lojmanları da bulunuyor bunlarında korunarak gelecek kuşaklara aktarılması gerekiyor.Davamız devam ederken alanın tescilini kaldırılması kabul edilemez.

Kaygılıyız 
Alan tescilinin kaldırılmasıyla Cumhuriyetin sanayi tanıklarından olan endüstri mirasının ranta açık bir alan haline gelmesinden kaygı duyduklarını belirten Candan, şunları söyledi:

Çevre Şehircilik Bakanlığı ve Büyükşehir Belediyesi arasında plan yapma hiyerarşisinde bir karmaşıklık var. Aralarında plan yapma süreçlerinden kaynaklı bir gerilim olduğunu hissediyoruz. Kimin ne yaptığı belli değil. Cumhurbaşkanı anayasayı tanımıyor, bakanlıkla büyükşehir belediyesi de plan hiyerarşisini tanımıyor. Dolayısıyla sıkıntılı bir süreç yaşanıyor ve kent yönetilemez hale geliyor. Müdahale edilemeyen bir süreçle karşı karşıyayız. Bu plan hiyerarşisi ve bu karmaşıklık içinde Havagazı Fabrikası ranta teslim edilmek isteniyor.  Alanın tescilinin kaldırılmasını yargıya taşıyacağız. 4 Şubat 2016 tarihli 3041 sayılı kararı Koruma Kurulu’ndan istedik ,iptali için dava açacağız. Yeni bir rant süreci ile karşı karşıyayız.

Ankara Yönetilemez Durumda  
Candan, EGO hangarların yaşanan sürecin de yine plan hiyerarşisindeki karmaşıklığın bir sonucu olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti: 

EGO hangarları Büyükşehir Belediyesi’nin hemen yanındaydı, biz bu binalarla ilgili tescil başvurusu yaptık. Tescil başvurusu sürecinde hangarlar yıkıldı. Hangarlar  yıkılmış olmasına rağmen Koruma Kurulu, kurumlardan 45 gün içinde görüş istedi. Öte yandan bu kenti yöneten Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek, 2015 yılında 'EGO hangarları yerini haberimiz olmadan almışlar, elimizden uçuvermiş tapularının kendilerinin üstüne almışlar' diye açıklama yapmıştı. Kendi alanı içinde bir yerin alındığını bile bilmeyen biri bu kenti yönetemez. Bu süreç Kavaklıdere’de Avusturya ve Rusya Sefareti arasındaki alanda da yaşanıyor. Çevre Şehircilik Bakanlığı 4 emsalli bir plan yapıyor. Büyükşehir Belediyesi buna dava açıyor ve daha sonra aynı alana plan değişikliği yapıyor. Planı kim yapıyor, emsali kim veriyor, kim dava açıyor belli değil. Kentte planlama süreçleri birbirine karıştığı için kent yönetilemez durumda kimin nerede ne yaptığı belli değil.
Arkitera, Haber: Burcu Bilgiç, 07.04.2016

MİMAR SİNAN'IN GÖREMEDİĞİ ESERİ YILLARA MEYDAN OKUYOR

Osmanlı döneminde yaptıklarıyla mimarlık tarihine damga vuran Mimar Sinan'ın Ege Bölgesi'ndeki bilinen tek eseri olan ve hayattayken bitimini göremediği Muradiye Camisi ve Külliyesi, Osmanlı yapıtlarının en güzel örneklerinden biri olarak yıllara meydan okuyor.

Osmanlı döneminde "şehzadeler şehri" olarak bilinen Manisa, Fatih Sultan Mehmed gibi yetiştirdiği şehzadelerin yanı sıra mimari eserleriyle de öne çıkan şehirler arasında yer alıyor.

Mimar Sinan'ın Ege Bölgesi'ndeki tek eseri olan ve Şehzadeler İlçesi'nde bulunan Muradiye Camisi ve Külliyesi, kentin en önemli yapıtlarından biri olarak göze çarpıyor.

Cami, medrese ve imarethane bölümünün yer aldığı külliyenin cami dışındaki bölümleri, günümüzde Manisa Müzesi olarak kullanılıyor.
Anadolu Ajansı, Haber ve Fotoğraf: Ferdi Uzun, 07.04.2016

Tarihi yarımadada bulunan ve İznik çinileriyle bezendiği, yarım kubbeleri ve büyük kubbesinin içi de mavi ağırlıklı kalem işleri ile süslendiği için yabancı turistlerin “Mavi Cami/Blue Mosque” olarak adlandırdığı Sultanahmet Camii’nin, minaresindeki kayma sebebi ile 400 yıl sonra yapılan restorasyon çalışmasında son aşamaya gelindi.

Türkiye’nin 6 minareli tek tarihi camisi olan caminin sökülen sağ ön minaresindeki restorasyonun önümüzdeki aylarda bitmesi hedefleniyor. İki şerefesi ortaya çıkan minarenin üçüncü şerefesinin de yakın zamanda tamamlanmasının ardından bakır alem yerine konulacak.



I. Ahmed tarafından mimar Sedefkar Mehmet Ağa’ya 1616 yılında yaptırılan camideki çalışma, yaklaşık bir yıl önce Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapılan incelemelerin ardından başlatıldı.
İncelemede yapımından yüzyıllar geçmesine rağmen genel olarak zeminde ciddi sorun olmadığı tespit edildi.
Habertürk, 06.04.2016

LOUVRE MÜZESİ BİR KEZ DAHA BİRİNCİ OLDU



2015 yılında dünyada en çok ziyaret edilen müzeler arasında Fransa’nın ilk devlet müzesi 1793 yılında hizmete giren ‘Louvre’ 8 milyon 600 bin ziyaretçiyle yine birinciliği kimseye kaptırmadı.

Geçtiğimiz yıl dünyada en çok ziyaret edilen müzeler kategorisinde Louvre müzesinden sonra sıralamayı takip eden müzeler 6 milyon 821 bin ziyaretçiyle Londra’da ‘British’, 6 milyon 653 ziyaretçiyle New York ‘Metropolitan Of Art’, 6 milyon 3bin ziyaretçiyle ‘Vatikan’, 5 milyon 908 bin ziyaretçiyle Londra ‘National Gallery’, 5 milyon 291 bin ziyeretçiyle Taipei ‘National Palace’, 4 milyon 712 bin ziyaretçiyle Londra ‘Tate Modern’, 4 milyon 104 bin ziyaretçi Waşington ‘National Gallery of art’, 3 milyon 668 bin ziyaretçiyle Saint-Petersburg ‘Ermitage’ ve 10. sırada 3 milyon 440 bin ziyaretçiyle Paris ‘Orsay’ müzesi sıralamayı takip etti.

Günde ortalama 25 bin ziyaretçisini ağırlayan ‘Louvre’ müzesin en değerli eserleri arasında İtalyan heykeltıraş, ressam Leonardo da Vinci’nin Floransa’da 15.yüzyılın başında resmedilmiş dünyaca ünlü ‘Mona Liza’ tablosu bulunuyor.
Sözcü, 05.04.2016

İzmir'den Samsun'a giden bir yolcu otobüsünde seyahat eden bir yolcunun tarihi eser niteliği taşıyan materyaller götürdüğünü öğrenen polis, dün öğle saatlerinde Ankara-İzmir Karayolu'nun Uşak Şeker Fabrikası Kavşağı'nda denetim noktası oluşturdu. Plakası belirlenen otobüsü durduran polis, 35 yaşındaki A.S.İ isimli şüphelinin çantasında 105 değişik boy ve ebatlarda, üzerlerinde figürler bulunan sikke, 25 delikli sikke, 7 ambalaj içerisinde değişik boy ve ebatlarda sikke, 6 değişik boy ve ebatlarda ok ucu, 5 değişik ebatlarda taş figür ve bir de üzerinde figür bulunan metal yüzük ele geçirdi.

Gözaltına alınan A.S.İ., emniyete götürüldü. Olayla ilgili soruşturmanın sürdüğü bildirildi.
Akşam,05.04.2016

Yozgat’ta, değeri 1 milyon 200 bin lira olduğu tahmin edilen tarihi ikona ele geçirildi. Yozgat İl Emniyet Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü ekipleri, H.D’nin, üzerinde Hazreti Meryem ve Hazreti İsa işlemesi bulunan tarihi ikonayı satmak için müşteri aradığı bilgisine ulaştı.

Ekipler, Yozgat merkezdeki bir adrese düzenledikleri operasyonda H.D. ile eseri satın almak isteyen S.P. ve 7 şüpheliyi suçüstü yakaladı. Gözaltına alınan 9 kişi, adliyeye  sevk edildi.
Milliyet, 05.04.2016

Hiç kendinizi bir müze görevlisi yerine koydunuz mu? Saatlerce bir odanın içinde bir baştan bir başa gidip geleceksiniz, elleriniz ya arkanızda kavuşacak birbirine ya tam göbeğinizin biraz üstünde? Eserlerin burnunun dibine dibine girenlere yaklaşıp “Lütfen” diyeceksiniz, “Şu çizginin gerisinde durur musunuz?” Halbuki o eserin burnunun dibine yaklaşan bal gibi de biliyor kuralları çiğnediğini ama merak işte, eser sahibi fırça darbesini sağdan sola mı vurmuş, kaç kat boya var, sanki anlayacağız bir bakışta. New York’taki Morgan Library’nin görevlileri ziyaretçileri sık sık “Fotoğraf çekmek yasak” diye uyarıyor. Ziyaretçiler mutsuz. Halbuki herkes gidince müze görevlisi girecek eserin burnunun dibine, fırça darbesi için değil, eserin bir yerine bir şey olmuş mu diye, zira bir sergiyi gezenin aklı ancak 5 dakika o sergideyse görevlinin aklı 24 saat orada.

HİÇ BİTMEYEN 15 DAKİKA
“Warhol by the book” sergisi; Andy Warhol’un kitaplarının, iki-üç dolara satın aldığı ucuz fotoğraf albümlerine yerleştirdiği polaroid fotoğrafların, meşhur birkaç işinin, oraya buraya yazdığı ve hatta ona ithafen yazılan mektupların birarada durduğu ufak bir sergi aslında. Onunki hiç bitmeyen bir 15 dakika! Serginin girişinde duvara “O da bir göçmendi” yazmışlar. Slovak göçmeni bir ailenin oğlu olduğunu daha sergiye girer girmez belirtmeleri kimbilir hangi politikanın, hangi pili biten dünyanın sonucu? Andy Warhol’un esinlendiği, başucundan ayırmadığı kitaplarla başlıyor sergi: Andre Lejard’ın Matisse’I, Victor Perard’ın Anatomi ve Resim adlı kitabı, Gertrude Stein’ın Dünya Yuvarlaktır kitabı, Truman Capote’nin Gece Ağacı ve Diğer Öyküler’i. Capote hayranlığı ise bir duvarda Truman Capote ve Capote’nin annesi Nina’ya kendi elleriyle yazıp yolladığı bir posta kartından anlaşılıyor.

REDDEDİLEN WARHOL
Tipografi yerine kaligrafiyi tercih ettiği yıllar 1953-1960 arası, bu yıllarda sekiz resimli kitap hazırlamış Warhol, her birinden yüzer adet bastırıyor, arada yayıncılara da yolluyor, belki basarlar umuduyla. Duvarlarda yayıncılara gönderdiği kopyalar üzerine editörlerden birinin mektubu var: “Sevgili Bayan Andie” diye başlayan mektup, Warhol’un teklifini reddediyor, her kibar veda gibi, “Hayırlı vazifeler ve iyi günler” dileyerek bitiyor! Her şeyi ama her şeyi saklamış, kayıt altına almış Warhol. Sebebi ise 1972’de uğradığı bir vergi soruşturması. İnterview dergisinin ofisine, Warhol’un stüdyosuna uğrayan herkesi isim isim ve kendisine açılan her telefonu not etmenin yanı sıra her sesi, duyduğu her kelimeyi kaydedecek. Bazen bir otelin mektup kağıdı, bazense çizgili bir defter. 1976’da ise artık şu halde: Her sabah düzenli olarak sekreteri Pat Hackett’ı arayıp bazen iki saati bulan telefon görüşmelerinde günlüğünü not ettiriyor (20 bin sayfa not). Öyle detaylı yazdırıyor ki o gün nereye davet edilmiş, hangi sanat komisyonuna katılması istenmiş, yapılan iş görüşmeleri. Ve her yere davet edildiğinden defterine şu notu yazdırıyor: “New York’taki her açılışa gideceğim, bu herhangi bir tuvaletteki bir klozet kapağının açılışı bile olabilir!” Meğer hayatta en sevdiği şey telefonda konuşmakmış, öyle yazıyor duvarlarda!

WARHOL EŞİTTİR GUTENBERG
Kitap önerilerinin, yazdığı çizdiği resimlediği kitapların, reddedildiği mektupların tam çaprazında ise Campbell çorbalarının yönetim kurulundan gelen bir mektup duruyor: “Sayın Baylar, Andy Warhol’un kitap projesi ve içinde yer alacak Campbell çorbaları eserleri bizi haliyle epey heyecanlandırıyor. Ancak sizlerden ricamız, elbette sanatçımıza bu konuda bir yaptırımımız olamaz da, bizim Sayın bay Warhol’dan bu konuda bir eser talebinde bulunmadığımızı, bu eserlerin kendi inisiyatifi olduğunu –eğer sorarlarsa- hatırlatmanızdır. Sanatçının yeni çıkacak kitabını merakla bekliyor, başarılarının devamını diliyoruz.” Random House’un editörlerinden Bennett Cerf de bir mektubunda, “Warhol’un Indexi Gutenberg’in icadı gibi bir şeydir” yazıyor. Neyse ki, “Lütfen abartmama izin verin” diye başladığı cümlesini “Warhol’un halihazırda sanat dünyasında başardığı durum zaten abartmanın da tam karşılığıdır” diye bitiriyor.

MÜLTECİLER BAŞ TACIMIZDIR
Bugünlerde New York’ta marketlerin, restoranların, kafelerin girişinde bir kağıt parçası duruyor: “Mültecilerin başımızın üzerinde yeri vardır” diye çevireyim ben Türkçe’ye. Brooklyn’de başlayan bir barış hareketi. Dükkanların girişine asılan bu ilanın üzerinde çocuğunu kucaklamış çaresiz bakan adamın tam yanında yazan bu cümle dönüyor dolaşıyor, serginin girişindeki cümleyle buluşuyor. “Yok artık” ifadesinin tedavülden kalktığı bir dünyada, birbirine bakıp da “Burada bile mültecilere kötü mü davranılıyor?” diye soranlar, hala şaşıran insanlar var. Halbuki şaşırmak da tedavülden kalkmalı, nihayetinde kimse çıkıp da dünyanın fişini çekmediği sürece şaşırmaya devam edeceğiz gibi duruyor. Dünya kurtarma sınavını bekliyor ve hiç çalışmıyor.
Habertürk, Haber: Elif Key, 03.04.2016

ALLİANOİ İÇİN HUKUK MÜCADELESİ AYM'YE TAŞINDI

Tarihi 1800 yıl önceye dayanan antik sağlık yurdu Allianoi Antik kenti Yortanlı Barajının suları altında. Antik kenti yok oluşa götüren bu süreç sona erdi ama antik kenti kurtarmaya dönük açılan davalarda hukuk arayışı hala sürüyor. EGEÇEP ve bir grup yurttaş, Allianoi’yi sulara gömen kararlarla ilgili davaları Anayasa Mahkemesine taşıdı.

VAHŞİCE SULARA GÖMÜLDÜ
1. Derece Arkeolojik sit olan Allianoi antik kenti, henüz daha yüzde 30’u gün yüzüne çıkarılamadan ömrü 40-50 yıl olacağı söylenen Yortanlı Barajı’nın suları altına gömüldü. Başta antik kentte kazılar yapan Trakya Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç.Dr. Ahmet Yaraş ve arkeoloji ekibi olmak üzere, dünya kültür mirasının bu önemli eserinin yok olmasına gönlü razı olmayan onlarca yurttaş ve kurum Allioni’yi yok oluşa götürecek sürece engel olmak için yıllarca mücadele verdi. Açılan davalar, yapılan eylemler, uluslararası çağrılar bir işe yaramadı ve 2011 yılında su tutan Yortanlı Barajı kısa sürede antik kenti tamamen sular altında bıraktı. 

BARAJ SULARI TAMAMEN YUTTU
Antik kentin 1998 yılında bulunuşu ve kurtarma kazıları boyunca barajın su tutmasına kadar geçen yıllar içerisinde açılan davalarda 1. derece arkeolojik sit statüsü bulunan Allianoi’nin bu şekilde vahşice yok edilmesine karşı yasalar, anayasa ve uluslararası yasalarca engel olunması amaçlandı. Açılan davalardan birisi antik kentin sular altında kalmasını önleyebilmek için Yortanlı Barajı’nın aks yerinin ve göl alanının değiştirilmesi için DSİ’ye yapılan itirazlarla ilgili davaydı. Bir diğer dava Allianoi’yi 1. derece sit ilan eden, ardından AKP iktidarının siyasi baskılarına boyun eğerek bu kararından çark eden İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun “Kille örtülerek Allianoi suya gömülebilir” kararına karşı açılmıştı. Baraj su tuttuktan sonra bile yıllarca devam eden bu davalardan sonuç çıkmayınca antik kent sulara gömüldü. Yoranlı Barajı’nın tamamen yuttuğu antik kentin artık izi kalmamışken, onu koruma mücadelesi verenler hukuki açıdan mücadele sürecini sonuna kadar devam ettirmekte kararlı olduklarını, Allianoi’yi kurtarmaya dönük açılan iki dava için Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yaparak gösterdiler. EGEÇEP Derneği ve 100’ün üzerinde yurttaş adına AYM’ye başvuran EGEÇEP Hukuk Komisyonu Üyesi Av. Arif Ali Cangı, Allianoi’yi hukuksuz ve vicdansızca suya gömmüş olsalar da hukuki mücadelenin devam ettiğini söyledi. 

ANADOLU MOZAİĞİNİN EN GÜZEL PARÇALARINDAN BİRİYDİ
Allianoi antik kalıntılarının, Bergama’nın 18 kilometre kuzeydoğusunda, Yortanlı Barajı gölet alanın tam ortasında bulunduğunu belirten Cangı, sulara gömülen Allianoi’nin Anadolu mozaiğinin en güzel parçalarından birisi, ülkemizde sağlam kalmış halen kullanılabilecek sıcak suyu ile en büyük sağlık merkezi, aynı zamanda dünyanın doğa tarafından en iyi korunmuş ve en sağlam kalabilmiş sağlık yurtlarından birisi olduğunu kaydetti. Bu özellikleriyle “İnsanlığın ortak kültür mirası” nitelemesini çoktan hak etmiş  olan Allianoi’nin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması için yurttaşlar, dernekler ve meslek odalarından oluşturulan Allianoi Girişim Grubu adlı örgütlenme ile toplumsal ve hukuksal mücadele yürütüldüğünü aktaran Cangı, antik kentle ilgili verilen yargı sürecinin tamamlanmasının ardından hukuk mücadelesinin devamı için konuyu AYM’ye taşıdıklarını dile getirdi. 

AYM BAŞVURU GEREKÇELERİ
Avukat Arif Ali Cangı’nın AYM’ye gönderdiği başvuru dilekçesindeki gerekçelerden bazıları şunlar;

1) 30.12.2010’da açılan ve 20.01.2016 yılında sonuçlanan davada adil yargılanma hakkı ihlal edilmiştir. Yargılamada makul süre aşılmıştır. Makul süre aşıldığı için ören yeri kumla kaplanmış, barajda su tutulmasına izin verilmesi üzerine de su tutma işlemine girişilmiş ve Allianoi suya gömülmüştür. 

2) Teknik değerlendirme içeren bilirkişi raporunun dikkate alınmaması ciddi bir adil yargılanma hakkı ihlalidir. Yerel mahkemenin oy çokluğu ile verilen davanın esastan reddi kararında, dava dosyasında yapılan bilirkişi incelemesine dayanılmaktadır. Bilirkişi heyetindeki azınlık görüşü, mahkeme kararında çoğunluk görüşü halini alarak, tek kişinin oyu ile karar verilmiştir. 

3) Temyiz aşamasında duruşma isteminin karşılanmaması da adil yargılanma hakkının ihlalidir;

4 ) Kültürel mirasın korunmasına ilişkin anayasa, uluslararası sözleşmeler ile AİHS’nin 8. ve 13. maddeleri ihlal edilmiştir.
Evrensel, Haber: Özer Akdemir, 02.04.2016

TÜRKİYE'NİN 4. BÜYÜK OVASI ASLINDA GÖLMÜŞ

Kahramanmaraş'ta 2007 yılından bu yana yapılan kazı çalışmalarında, Türkiye'nin en büyük 4. ovası olan Elbistan Ovası'nın MÖ 6-7 binlerde göl olduğu belirlendi.

Kentte 9 yıldır kazı çalışması yürüten Gazi Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç.Dr. Cevdet Merih Erik, geçmişe dönük yapılmış hiçbir çalışmanın bulunmadığını, yoğun kömür ve maden yataklarıyla dikkat çeken alanın arkeolojik anlamda ön plana çıkmadığını söyledi.

Elbistan Ovası'nın üzerinde arkeolojik anlamda yerleşimin bulunmadığına dikkati çeken Erek, şunları kaydetti: "Ceyhan gölünün etrafında sınırlar başlar. O sınırları gezdiğiniz zaman hemen dışında höyüklerin başladığını görürsünüz. Bugün Karahöyük de aynı o şekildedir. Yani bu göl sınırlarının hemen etrafında kalmıştır. Yaptığımız araştırmalarda belli ki bu insanların höyükleşme dönemi içerisinde Elbistan Ovası suyla kaplıydı. Bu sebeple de oraya yerleşmemişler. Buraların jeolojik yapısı bu verileri veriyor. 2012'de yüzey araştırması yaparken bu göl sınırını ortaya çıkardık. Bütün höyük yerleşimlerinin bu sınırın hemen dışında yer aldığını gördük. 6-7 binlerden önce Elbistan Ovası gölle kaplıymış. İnsanlar bu göl sınırının etrafına yerleşmiş. Bugün de o göl sınırlarının dışında yoğun bir tarım yapılmaktadır."

Erek, "Bu toprakların bu kadar verimli olması buraların eskiden göl olmasından kaynaklanmaktadır. Göl olduğu dönemde bitkisel ve hayvansal organikler ölüyor ve tabana birikiyor. Bu tabaka tabaka yüzyıllarca devam ettiği için gölün tabanında çok ciddi anlamda organik bir kalıntı oluyor. O zaman da çok doğal bir verimlilik kaynağı haline geliyor. Şimdi gübrelenen toprağın bile onun kadar verimli olması mümkün değil." dedi.
Anadolu Ajansı, Haber: İsmail Hakkı Demir, Fotoğraf: Kenan Arayıcı, 02.04.2016