©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Hamamtepe

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Hamamtepe
Türü:
Tümülüs
Rakım:
m
Bölge:
Ege
İl:
Manisa
İlçe:
Merkez
Köy:
Kayapınar
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
Arkaik

     


Yeri: Manisa il merkezinin batısında, Kayapınar Köyü'nde yer almaktadır. Organize Sanayi Bölgesi ile köy arasında, köyün yaklaşık 1 km güneydoğusundadır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Gediz (Hermos) Ovası'na hakim, dağlık bir arazide, doğal bir tepenin kuzey yamacında yer alan tümülüs, 100 m çapında ve 15 m yüksekliğindedir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: 1991 yılında Manisa Müzesi adına, R. Dinç ve M. Önder başkanlığında kurtarma kazısı yapılmıştır.
Tabakalanma:
Buluntular: Mimari: 14.1 m uzunluğunda, 1-1.1 m genişliğinde, korunan en yüksek yeri 2.1 m olan bir dromosa sahiptir. Perlit kaba taşların çamur harçla örüldüğü görülür. Dromosun tabanı düzgün işlenmemiş anakayadır. Üzeri açık olan dromosun girişi sıkıştırılmış moloz taşlarla yapılmıştır. Saptanan genişliği 1.3 m olan blokaja sahip dromos, önünde taş ve çamur harcıyla örülmüş bir kapama duvarına sahiptir. Dromosun güneyinde, mezar odasına geçişi sağlayan,tahrip olmuş kireçtaşı bloklarla yapılmış, üst yapısı saptanamamış, 1.01 m uzunlukta 1.06 m genişlikte bir ön oda yer alır. Tabanı kireçtaşı bir blok ile kaplanmıştır. Mezar odasına geçişi 1x0.76 m boyutlarında bir kapı sağlamaktadır. Kapı bloğu, dikdörtgene yakın formlu mezar odasına geçişte bazı parçalarla birlikte saptanmıştır. Kapı bloğuna ait panellerin orta kısmı kırmızı boya ile yapılmış meandr motifleriyle bezenmiştir. Bir silme üzerinde sığ bir oyun ve yine bir silme yapılarak belli aralıklarla kırmızı boya ile yapılmış dama motifleriyle orta blok bitirilmiştir. Kapı bloğunun üst pervazına ait parçada ise meandr motifleri ile farklı olarak "cyma reversa" denen profil oluşturmaktadır. 2.6 m genişlikte 2.07 m uzunlukta olan mezar odasının tabanı ve duvarları blok taşlarla kaplanmıştır. Üst örgü sistemine ait buluntu olmamasına rağmen bu bölümün de blok taşlarla kaplandığı düşünülmektedir. Mezar odasında kireçtaşından yapılmış klineye ait bazı parçalar ele geçmiştir. Klinenin içi ölünün gövdesi için oyulmuştur. Uzun kenarı üzerinde kırmızı boya ile yapılmış volüt bezeme yer almaktadır. Çanak Çömlek: Soluk pembemsi hamurlu oluk bezemeli iç yüzde kalın bant bezemeli kase ağız parçası, aynı renkte içi ve dışı kırmızı boyalı kase ağız parçası, pembemsi kırmızı hamurlu "mermer taklidi" boyalı lydion ağızlı omuz ve kaide parçası ile firnisli skyphos gövde ve omuz parçası tahribat içinde bulunan seramiklerdendir.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Mezar mimarisi form itibari ile Lydia bölgesinde yaygın olarak görülen tümülüs mezar mimarisinden ayrılmamaktadır. Ancak, 14.10 m uzunluğundaki dromosu ile bugüne kadar kazılmış Lydia tümülüs mezarları arasında en uzun dromosa sahip olanıdır. Hamamtepe Tümülüsü'nün tarihi, dromosun varlığı ve uzunluğu göz önüne alındığında MÖ 546'dan sonraya tarihlenmelidir. Hamamtepe Tümülüsü'nü tarihlendirmeye en etkili teknik kriteri kireçtaşından yapılmış ve mezar odası girişini kapatan, ancak parçalar halinde bulunmuş kapı profilleri sağlamaktadır. Bu profillerin benzer örneklerine Eski Phokaia yakınlarında Taş Kule'de ve Pasargadae'deki Kyros'un mezar anıtında rastlanır. Kyros'un mezar anıtı yaklaşık MÖ 530 yıllarına ait olduğuna göre, Hamamtepe tümülüsüde bu mezarla aynı yıllara tarihlenir [Dinç-Önder 1993:38].


Liste'ye