©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Direkli Mağarası

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Direkli Mağarası
Türü:
Mağara
Rakım:
1130 m
Bölge:
Akdeniz
İl:
Kahramanmaraş
İlçe:
Merkez
Köy:
Döngel
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
Çanak Çömlekli

     


Yeri: Kahramanmaraş il merkezinin kuşuçumu 38 km kuzeybatısındaki Döngel Köyü'nün doğusunda; eski köyün batısında yer almaktadır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Mağara ağzı güneye bakmaktadır Çevredeki çok sayıda mağaradan dolayı yörenin karstik bir alan olduğu anlaşılmaktadır. (Çevredeki bu mağaralar için bak. Yağlık). Batısından akan Tekir Deresi yerleşenlerin su ihtiyacını gerektiğinde karşılamıştır. Gene çevrede pınarların da olması lazımdır.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: İlk defa 1958 yılında bulunan mağaradaki yerleşme izlerini tespit edebilmek amacıyla yapılan deneme açması ancak 1959 yılında gerçekleştirilmiştir. İ.K. Kökten mağaranın ağız kısmına yakın bir yerde 3x4 m boyutlarında kendi çabalarıyla bir deneme açması açabilmiştir. (ASPRO'da 25 metrekare olarak verilmektedir [Hours et al. 1994:117]). Yaklaşık 80-l00 cm kalınlığında çeşitli çağlara tarihlenen; Kökten'e göre karışık buluntular veren; siyah; küllü; taşlı tabakadan sonra toprak renginin kırmızılaştığı; içinde ocak yerlerini gösteren küllü çeplerin ortaya çıktığı bir başka tabakayla karşılaşılmıştır. İçinden çıkan küçük buluntulara dayanarak Kökten bu tabakayı Üst Aurignacien'e (Üst Paleolitik Çağ'ın sonuna) koymaktadır. Kazıda ancak 175 cm derine kadar inilebilinmiş; ancak anakayaya ulaşılamamıştır. Kökten Üst Paleolitik Çağ'a tarihlenen tabakanın daha kalın olduğuna işaret etmektedir. 2006 yılında C.M. Erek ve ekibi tarafından yapılan "Kahramanmaraş İli Prehistorik Arkeoloji Yüzey Araştırması" kapsamında ziyaret edilmiş ve toplanan buluntuların Anadolu Paleolitik kronolojisinde önemli boşlukları doldurabilecek verileri sağlayacağı anlaşıldığından 2007 yılında Kahramanmaraş Müzesi Müdürlüğü başkanlığında, C.M. Erek'in bilimsel danışmanlığında kazı çalışmalarına başlanmıştır [Erek 2009:325]. Kazı çalışmaları 2012 yılından beri C.M. Erek'in başkanlığında sürdürülmektedir.
Tabakalanma: Bu açmada ilk 80-100 cm kalınlığında bir dolgu içinde çeşitli çağlara tarihlenen buluntuların var olduğu söylenmektedir. Siyah renkte; küllü; moloz taş parçacıklı olan bu tabakanın alt kısmında Neolitik Çağ çanak çömlek parçalarının çıktığı konusunda yorum yapılmaktadır. Bu tabakanın altında ise Kökten'e göre Üst Paleolitik Çağ'ın sonuna tarihlenen; ASPRO'da ise yayınlanan yontma taş alet ve kemik aletlerin tipsel özelliklerine göre düzeltilmemiş tarihlerle GÖ12.000-10.030 tarihleri arasına konan; Levant bölgesinin Natuf kültürü ile çağdaş olan bir tabakanın var olduğuna işaret edilmektedir (Bu tabakanın buluntuları için bak. Harmankaya-Tanındı 1996:Direkli Mağarası).
Buluntular: Çanak Çömlek: Bu tabakanın alt kısmında bulunan parçalar hakkında bir bilgi verilmemektedir. Bunların Koyu Açkılı tek renkli maldan olduğu sanılmaktadır [Kökten 1960:49;lev.IV/8-10]. Yontma Taş: Obsidiyenden dilgiler bulunmuştur.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: ASPRO'da 5/6. evre içinde; GÖ 8.000-7.000 yılları arasında değerlendirilmektedir. Neolitik Çağ için gene şüpheli bir yerleşme yeridir.


Liste'ye