©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Çukur Definesi

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Çukur Definesi
Türü:
Tekil Buluntu Yeri
Rakım:
1400 m
Bölge:
İç Anadolu
İl:
Kayseri
İlçe:
Felahiye
Köy:
Çukur
Araştırma Yöntemi:
Yüzey Araştırması
Dönem:
İTÇ III

     


Yeri: Kayseri il merkezinin kuzeydoğusunda; Felahiye İlçesi'nin 16 km kuzeydoğusundaki Çukurköy'ün 3 km kuzeydoğusundaki kum ocaklarının olduğu yerdedir.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Köyden kuzeydoğuya doğru uzanan Kağnıdere ve Domuz Deresi'nin oluşturduğu vadide; Küfeylik Tepe'nin doğusunda yer alan kumulların kum elde etmek amacıyla kazılmaları sırasında; kahverengi yüzey renkli büyük bir çömleğin içinde maden buluntulardan oluşan bir toplu depo buluntusu ele geçmiştir. Çömleğin çıktığı (?) yerde mezar ya da yapı gibi herhangi bir mimari yoktur. Buna karşılık bu yerin 1 km güneybatısında sürüle sürüle düzleştirilmiş bir höyüğün varlığından haberdar edilmektedir [Kodan 1987:har.1].
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: 1983 yılında kum çekilirken tesadüfen (?) ortaya çıkan toplu buluntu; Kayseri Müzesi'ne getirilmiştir. Müze elemanları tarafından buluntunun çıktığı iddia edilen yere gidilerek küçük bir araştırma yapılmış; bir yerleşmeye ait bir iz bulunmamıştır. Buluntu yerinin 1 km uzağındaki düz yerleşmede ise kaba İlk Tunç Çağı çanak çömlek parçaları bulunmuştur.
Tabakalanma:
Buluntular: Maden: Depo buluntusunda çok sayıda bakır/tunç buluntular ele geçmiştir. Teber biçimli sap delikli baltalardan 11; çift ağızlı sap delikli baltalardan 3; çalparalardan 13 adedi bu çömleğin içinde ele geçmiştir. Ayrıca 1 adet asa başı bulunmuştur. Teber biçimli sap delikli baltalarda; ense kısmı kıvrıktır. Tümü dökümdür. Biri hariç yuvarlak ağızları keskindir. Sap kenarları kalındır. Uzunlukları 9.1-13.3 cm arasında; genişlikleri 9.5-11.5 cm arasında değişmektedir [Kodan 1987:res.36-37]. Benzerleri Mahmatlar ve Oymaağaç Mezarlığı'nda (?) ele geçmiştir. Bir baltanın yuvarlak ağzı dişli olarak üretilmiştir [Kodan 1987:res.38]. Çift ağızlı sap delikli baltalarda sap deliği tam ortaya açılmamıştır. Ağızları keskin değil; küttür [Kodan 1987:res.39-41]. 13 adet çalpara da ayrı kalıplarda dökülmüştür. Yükseklikleri 4.1-6.2 cm; çapları 5.1-7.6 cm arasındadır. Saplarında verevine açılan bir delik belki bir çift çalparanın birbirine iple bağlanmasını sağlamaktadır [Kodan 1987:res.42]. 5.4-5.1 cm boyutlarında olan asa başı ise kabza başı olarak da tanımlanmaktadır. Üzeri yiv süslüdür.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Günümüzde Kayseri Müzesi'nde saklanan bu depo buluntusunun bulunuş yeri şüphelidir. Gerçek yeri; Çukurköy yakınındaki kum ocağı mıdır? Bu sorunun cevabını vermek çok zordur. Belki Kültepe'den yola çıkan ve bu vadideki doğal geçitten geçen bir tüccarın bir sebepten dolayı yanında taşıdığı nesneleri alelacele buraya gömmesi sonucunda mı burada depolanmıştır ya da yörenin daha kuzeyinde bir başka yerleşme yerinden veya mezarlardan bulunan buluntuların defineciler tarafından buradan çıkmış gibi gösterilmişdir?. Bunu bilenememektedir. Ayrıca; Kodan'ın dikkati çektiği gibi depo buluntusu müzeye eksik kazandırılmış gibidir. Örnek olarak çalparaların çift sayılı olması gerekmektedir. Depo buluntusunun içinde değerli madenlerden bulgularda yoktur. Eserler tek tek incelendiğinde MÖ 3. bin yılın ürünleri (İTÇ III) olduğu kesindir. Mahmatlar; Oymaağaç; Horoztepe Dere Mahallesi Mezarlığı; Ahlatlıbel gibi İlk Tunç Çağı yerleşme yerlerinde ve mezarlıklarında benzerleri bulunmuştur.


Liste'ye