©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Belentepe

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Belentepe
Türü:
Mezarlık Alanı
Rakım:
m
Bölge:
Ege
İl:
Muğla
İlçe:
Milas
Köy:
Çakıralan
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:

     


Yeri: Muğla İli, Milas İlçesi, Çakıralan Köyü sınırları içindedir.
Konumu ve Çevresel Özellikleri:
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: GELİ Müessese Müdürlüğü'ne bağlı Yeniköy İşletme Müdürlüğü tarafından yapılan dekupaj çalışması esnasında köyün 1 km güneyinde ortaya çıkan bir mezarda 2006 yılında Milas Müzesi Müdürlüğü tarafından başlayan kazılar, Lagina kazı ekibi tarafından sürdürülmüştür. Kazılara 2011 yılında Milas Müzesi'nden bir ekip ile devam edilmiştir. 2013 yılında Ören Arkeopark alanına 33 mezar taşınmıştır.
Tabakalanma:
Buluntular:
Kalıntılar: 2007 yılında 46 mezar ve 15 sondajın kazısı yapılmıştır. Genellikle kuzeydoğu-güneybatı doğrultulu olan mezarlar araziden toplanan, kireç taşı düzgün yüzeyli plaka taşlarla inşa edilmiş, üstleri büyük boyutlu aynı tip bloklar ile kapatılmıştır. Mezarların boyutuna göre üzerindeki kapak taşı sayısı değişmektedir. Mezarların zemininde ana kaya, sıkıştırılmış kireçli toprak ve plaka taşlar kullanılmıştır. Zengin mimari çeşitlilik sergileyen mezaralrın çoğunluğu örgü teknedir. Düzensiz plaka ve dörtgen düz yüzeyli ince yontulu kesme taşlardan dromoslu ve dromossuz oda mezarlar bulunmaktadır. Ayrıca oygu tekne ve pythos da görülmektedir. Bu mezarlarda hem inhümasyon hem kremasyon gömülere rastlanmıştır. Dromoslu oda mezarlar genellikle kesme taştan ve iki odalı olarak inşa edilmiştir. Bunların ön odaları iki kademe düz plaka, arka odaları tonoz biçimlidir. Mezar içinde iki ya da üç kline yer almaktadır. Kline ayakları aslan ayağı şeklinde detaylıca işlenmiştir. Duvarların üç cephesine nişler açılmış ve bu nişler içine, bazıları yazıtlı olan ostothekler yerleştirilmiştir. Mezarlar içinde gerek mimarisi, gerek gömü sayısı ve gerekse de buluntu fazlalığıyla en ilginç grubu örgü tekne tipinde inşa edilmiş çukur dromoslu mezarlar oluşturmaktadır. Bu mezarların tamamı Geç Geometrik Dönem buluntusu vermektedir. Klinelerde iskeletlerin in situ bulunması, klinelerin gömü için de kullanıldığını göstermektedir. Kremasyon gömülerde küllerin doğrudan mezarın içerisine konduğu örneklerin yanı sıra, pişmiş toprak kapların içine konanlar da vardır. Mezarların bazılarında ikinci, hatta üçüncü kullanım söz konusudur. İskeletlerin yatırılış pozisyonunda bir birlik yoktur. Çocuklar hocker ve yarı hocker pozisyonunda, yetişkinler ise yarı hocker pozisyonunda ve sırtüstü gömülmüşlerdir. Mezarlarda farklı dönemlere ait pişmiş toprak, kemik, cam ve farklı metallerden oluşan kontekstler bulunmuştur. Belentepe'de açılan 15 sondaj alanında 7 yapı ve bağımsız duvar kalıntıları da tespit edilmiştir. Bu yapılardan üçü Klasik Döneme, üçü Hellenistik Döneme, biri de Bizans Dönemine tarihlenmektedir. Ancak Roma dönemine ait yapı kalıntısına rastlanmamıştır [Tırpan-Söğüt (Z. Gider) 2009:254-256]. 2008 yılı kazılarında 4 tanesi İTÇ'na, 9 tanesi Geç Geometrik döneme, 19 tanesi Klasik döneme, 28 tanesi Hellenistik döneme tarihlenen mezarlar ortaya çıkarılmıştır. Hellenistik döneme mezarlarında ulaşılan ilk veriler bu alanda aile mezarlığı geleneğinin varlığına işaret etmektedir. Kareye yakın bir mekanın üç kenarında doğal kayaya açılmış ve kısmen düz yüzeyli kireçtaşları ile yükseltilmiş örgü tekne mezarlar tespit edilmiştir. Mezarlar MÖ 320-220 yıllarına tarihlenmektedir [Tırpan-Söğüt (Z. Gider) 2010:516-517]. Kuzey yamaçta 2008 yılında bulunan dükkan olduğu düşünülen Hellenistik Dönem yapıların devamı açığa çıkartılmıştır. Topoğrafyaya uygun, zamanla yeni birimlerin eklendiği yapılardır. Doğusunda bulunan çok sayıda oygu ve pithosun dükkanla ilişkili depo alanı olduğu düşünülmektedir [Savran-Ertürk 2016:538-9]. 2011-2012 yıllarında gerçekleşen kazılarda 1 Arkaik Dönem, 83 Hellenistik Dönem, 126 Doğu Roma Dönemi mezar açığa çıkartılmıştır. Ölü hediyesi olarak sikke, unguentarium, kase, tabak, süs ve takı gibi eşyalar bırakılmaktadır. İskeletin ağız ve göz bölümüne yerleştirilen sikke geleneği burada da görülmektedir [Özbey 2014:48-50]. 2013 yılındaki kazılarda 3 Arkaik Dönem, 5 Klasik Dönem, 35 Hellenistik Dönem, 26 Doğu Roma Dönemi mezarı açığa çıkartılmıştır. Kuzey yamacının güneye bakan eteğinde Belentepe'de örneğine ilk defa rastlanan etrafı tholos planlı bir peribolos duvarıyla çevrili dromoslu bir oda mezar tespit edilmiştir. Mezarın MÖ 4. yüzyıl. başında inşa edildiği ve MÖ 1. yüzyıl- MS 1. yüzyıl. aralığına kadar kullanıldığı tespit edilmiştir [Özbey 2015:236; 241]. 2014 yılındaki kazılarda sonraki dönemde de kullanılan 1 Klasik Dönem, 16 Hellenistik Dönem mezarı açığa çıkartılmıştır. [Savran-Ertürk 2016:542]. 2013 yılında güney yamaçta 4 yapının temelleri açığa çıkartılmış, 2014 yılındaki kazılarda temellerin kuzeydoğuya doğru devam ettiği görülmüştür. Bu yapıların çoğu çiftliktir [Savran-Ertürk 2016:538-9].
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye