|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Bargylia |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Kent |
|
Rakım:
|
m |
|
Bölge:
|
Ege |
|
İl:
|
Muğla |
|
İlçe:
|
Milas |
|
Köy:
|
Kemikler |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
Hellenistik Roma |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Muğla İli Milas İlçesi'nin 20 km kadar güneybatısında; Kemikler Köyü'nün batısında yer alır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: |
| Tarihçe: Stephanos Byzantios'a göre kentin kuruluşu Akhilleus ile ilişkilendirilmiştir. Bir başka görüşe göre ise Bellerophontes arkadaşı Bargylos'u onurlandırmak amacıyla kenti kurmuştur. Atina Vergi Listeleri'nden 1000 drahmi ödediği bilinmektedir. Polybius'a göre [16; 12] MÖ 3. yüzyılda kentte Yunan kültürü etkisini göstermiştir. Bargylialılar; Kindyalılar'ın baş tanrıçası Artemis'i almış ve Iasos ile körfezin hakimiyetini ele geçirmiştir. MÖ 201'de V. Philippos kenti üs olarak kullanmışsa da MÖ 196'da geri çekilmek zorunda kalmış ve Bargylia bağımsızlığına kavuşmuştur [Polybius 16; 24]. MÖ 133 yılında Aristonikos'un Myndos'u işgal etmesiyle tehlikeye düşen Bargylia Artemis Kindyas'ın epifanisi yoluyla kurtulduğu bilinmektedir. MÖ 1. yüzyıldan Septimius Severus Dönemi'ne kadar sikke basmıştır. Başlıca tipler Artemis ve Pegasos'tur [Bean 1976:143]. |
| Araştırma ve Kazı: 1835'te Texier'in ve 19. yüzyılın ortalarında Elliot'un ziyaret ettiği kentin planı; Le Bas'ın 1824-44 yılları arasında gerçekleştirdiği araştırmalarda çizilmiştir [Madran 1989:230-231]. 1988-90 ve 1993-97 yıllarında Rocca tarafından yüzey araştırmaları yapılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: |
| Kalıntılar: Yapılan çalışmalarda kentin; kuzeybatı zirveden başlayıp kuzeybatı-güneydoğudaki düzlüğe kadar devam eden yapıların ortogonal plana göre inşa edildiği ortaya çıkmıştır. Kent planı açısından Pisidia'daki Kremna kentine benzetilmektedir [Rocca 1992a:60-61]. Akropolisin iki kısma ayrıldığı ve ana binaların kuzeybatı tepede yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Diğer kısım Hellenistik Dönem'de bir duvarla çevrelenmiştir. Bu bölümün konut ve agora için ayrıldığı bulgulardan anlaşılmaktadır. MS 2. yüzyıla tarihlenen yapılar kuzeybatı-güneydoğu doğrultusunda yapılmıştır [Rocca 1992b:72-73]. Liman: Kentin güneydoğusunda Antik Dönem'e ait olduğu düşünülen bir rıhtıma ait kalıntılar tespit edilmiştir [Bean 2000:80]. Sur: Akropolisteki güçlü sur duvarından geriye çok az şey kalabilmiştir. MÖ 4. yüzyıla ait olabileceği öne sürülmüştür [Rocca 1992a:60; Bean 1976:143]. Ana kapısının yalancı kemerli tipte olduğu belirtilmektedir [Akarca 1998:172]. Agora: Bouleuterion'un güneydoğusundadır. 3. yüzyılın ilk çeyreğine ait; in situ olarak bulunmuş şeref yazıtları vardır [Rocca 1992a:61]. Tanrısal Aleksandros'a ait heykel kaidesi; imparatorluk dönemine ait bir başkası ve Titus'a ait bir adak yazıtı bulunmuştur [Rocca 1992b:73]. Agoraya ait mimari elemanların Bizans Dönemi kalesinde kullanıldığı anlaşılmıştır. Ele geçen parçalardan birinin üzerindeki yazıttan agoranın Iulius-Claudiuslar dönemine ait olduğu; mimari özellikleri açısından da Aphrodisias'taki Tiberius Portico'su ile benzerliği bu tarihle örtüşmektedir [Rocca 1994b:719]. Bouleuterion: Agoranın güneyinde yer alır. "Antoninuslar Bouleuterionu" olarak bilinir. İyi korunmuştur. Oturma sıraları tonozlu bir yeraltı galerisi ile desteklenmiştir. Komposit başlıklar ele geçmiştir. Skene frons benzeri bir cepheye ait olabilecek kalıntılara da rastlanmıştır [Rocca 1992a:61; 1992b:73]. Tiyatro: Kentin doğusunda; Mandalya Körfezi'nden Varvil Körfezi'ne giden boğazın ağzına bakan bir yerde konumlandırılmıştır. Sahne Binası kireçtaşındandır. Sahne yapısındaki Logeion'un Dor düzeninde olduğu düşünülmektedir. Sahne binasında en az iki katın daha olduğu belirtilmektedir [Rocca 1992a:61; 1992b:73]. Hamam: Ovanın kenarında küçük bir hamam yapısı yer almaktadır. Duvar teknikleri açısından nekropolisteki mezarlara benzetilmektedir. Roma İmparatorluk Dönemi'nin ortalarına tarihlenir. Bazı yerlerde renkli mermer izlerine rastlanmıştır [Rocca 1992a:62]. Nymphaion: Akropolisin kuzeybatı tepesinde yer alır. Dört kenarlıdır ve ortasında bir sarnıç vardır. Merdivenlidir. Bu yapının; önce bir tapınak olduğu düşünülmüştür. Tetrastylos cepheli; Korinth düzenindeki yapı Ephesos'taki Divus Hadrianus Tapınağı ile kıyaslanmakta ve onun gibi bir Suriye alınlığına sahip olabileceği belirtilmektedir. Ancak büyük yeraltı sarnıcı dolayısıyla bir nymphaion olabileceği de öne sürülmüştür [Rocca 1992a:61; 1992b:72-73]. Tapınak/Kutsal Alan: Nymphaion'un doğusunda yer alan birinci tapınak; tiyatronun caveasının yukarısındadır. Tiyatronun üzerinde yer aldığı için Mandalya ile Varvil körfezleri arasındaki boğaza hakim bir konumdadır. Bu açıdan Ampelius'un bahsettiği Aphrodite Tapınağı'nın burası olduğu öne sürülmüştür. Strabon'un verdiği bilgilere göre; yağmurun ya da rüzgarın söndüremediği ışık sayesinde tapınak bir tür fener işlevi görüyordu [Strabon 14; 2; 20]. Hellenistik Dönem'e tarihlenir. [Rocca 1992a:61]. Teras üzerinde tanrı figürleri ile bezenmiş bir sunak bulunmuştur. Sunak bugün Milas Müzesi'ndedir [Rocca 1992b:73]. Bir kilise inşasında devşirme olarak kullanıldığı tespit edilen malzeme ikinci bir tapınağa aittir. Bu malzemenin in antis planlı İon düzeninde küçük bir tapınağa ya da İon düzeninde; peripteros planlı ve daha büyük bir tapınağa ait olabileceği belirtilmektedir. Tapınağın MÖ 3. yüzyılın başlarına tarihlendiği düşünülmüştür [Rocca 1999:552-553]. Nekropolis/Mezar: İki yarımadanın tepesinde ve Karaköl Tepe'nin yamaçlarında mezarlar yer alır. Roma İmparatorluk Dönemi'nin ortalarına tarihlenen nekropolis doğu yarımadada; kente giden yol boyunca uzanır. Ev tipinde olan bu mezarlar beşik tonozludur. Şist bloklar düzensiz bir şekilde aralarına harç katılarak yerleştirilmiştir [Rocca 1992a:62]. İşlevi Belirlenemeyen Yapı: Yapı; Bargylia yerleşiminin olduğu tepede; agora ile tiyatro-tapınak binalarının durduğu alanı birbirine bağlayan yol üzerindedir. Tetrastylos olduğu düşünülen cephesine ait kalıntılar dağınık bir şekilde ele geçmiştir. Bu cephe; Attik kaidelerin üzerinde yükselen iki paye ile iki sütun; onların üzerindeki Korinth başlıkları; fascialarının arası süslenmiş olan üç fascialı arşitrav; akanthus yaprakları ile süslü friz; korniş ve simadan oluşmaktadır. Cephenin yapıya ait merdivenlerin üzerinde yer aldığı öne sürülmüştür. Yapıda bir iç avlu ve bir sarnıç vardır. İşlevinin ne olduğu tam olarak anlaşılamamış olsa da Kremna'daki Büyük Propylon ve Ephesos'taki Hadrian Kapısı ile benzerlik içinde olduğu belirtilmiştir [Rocca 1999:551-552]. Diğer: Bir kilisede devşirme malzeme olarak kullanılan mimari parçaların Dor düzenindeki bir stoaya ait olduğu anlaşılmıştır. Sütunlarının İon tarzında yivlendirildiği gözlenmiştir. Hellenistik Dönem'in sonu İmparatorluk Dönemi'nin başlarına tarihlendirilmektedir [Rocca 1999:552-553]. |
| Yorum ve tarihleme: |
