©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Darboğaz Barajı

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Darboğaz Barajı
Türü:
Su Yapısı
Rakım:
m
Bölge:
Doğu Anadolu
İl:
Ardahan
İlçe:
Çıldır
Köy:
Akçakale
Araştırma Yöntemi:
Yüzey Araştırması
Dönem:
Orta Demir Çağı

     


Ardahan İli, Çıldır İlçesi, Akçakale Köyü'nün 7-8 km kuzeydoğusunda aynı zamanda Kars'ın 78 km kuzeydoğusunda ve Çıldır Gölü'nün doğusunda yer almaktadır. Barajın denizden yüksekliği 2080 m'dir. Darboğaz Barajı, Urartu Krallığı'nın yayıldığı Doğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan barajların şimdilik en kuzeyde olanıdır. Barajda toplanan sular; kar, yağmur, akarsu ve kaynak sularından oluşmaktadır. Bu akarsuların başında da Ermenistan sınırı yakınlarında bulunan Gök Dağları'ndan doğan Uzun Dere gelmektedir. Yaklaşık olarak 4-5 kilometrekare büyüklüğünde bir alandadır. Barajın içi kalın bir toprak tabakası ile dolmuştur. Bundan dolayı baraj alanı çok uzun zamandır tarla olarak kullanılmaktadır. Baraj duvarı kuzey-güney doğrultusunda yapılmıştır. Baraj duvarının uzunluğu 186 m, genişliği 2.5 m'dir. Duvar uzunluğu ile Çirişgöl Barajı duvarından sonra Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki en uzun ikinci duvardır. Duvarın batı yüzünde, taş ve topraktan oluşan ve ortalama 6-8 m genişliğinde birer destek duvarı yapılmıştır. Bu duvarın yapılış amacı baraj duvarının her iki tarafına sağlamlık kazandırmaktır. Baraj duvarı bu görünümü ile Urartu baraj duvarlarının çok gelişmiş bir örneğini sergilemektedir. Şimdiye kadar Doğu Anadolu Bölgesi'nde bu teknikte yapılmış bir duvara rastlanmamıştır. Baraj duvarındaki savak görülmemektedir. Anlaşıldığı kadarıyla yol yapımı için yıkılan duvar ile birlikte savakta tümüyle ortadan kalkmıştır. Baraj duvarının yapımında dış yüzeyleri özenle işlenmiş irili ufaklı andezit taşlar kullanılmış olup, bu taşlar çevrede bulunan andezit yataklarından getirilmiştir ve 400 m batıda bulunan Senger Kalesi'nin duvar işçiliğine çok benzemektedir. Duvar temellerinde büyük taşlar kullanılmış olmakla beraber yukarı doğru taş boyutlarının küçüldüğü görülmektedir. Barajdan akıtılan sular, Çıldır Gölü'ne kadar eğimli olarak alçalan arazide ekilen sebze ve meyve bahçelerinin su gereksinimini karşılamak için yapılmıştır. Baraj, Senger Kalesi'yle aynı döneme tarihlendirilmektedir. Yani hem kale hem de baraj Kral II. Sarduri (MÖ 764-735) döneminde yapılmıştır.
Yeri:
Konumu ve Çevresel Özellikleri:
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı:
Tabakalanma:
Buluntular:
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye