|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Milet |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Düz Yerleşme |
|
Rakım:
|
10 m |
|
Bölge:
|
Ege |
|
İl:
|
Aydın |
|
İlçe:
|
Didim |
|
Köy:
|
Balat |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
İTÇ III |
|
|
|
  |
|
| Yeri: Aydın il merkezinin batısında; Menderes Nehri'nin Ege Denizi'ne kavuştuğu yerde; günümüz Balat Köyü'nün yakınındadır. Yerleşmenin antik çağdaki önemi tartışılamaz. Ulaşımı çok kolaydır. Miletos Türkiye sınırları içinde yalnız kendi araştırma ve kazı buluntularının sergilendiği müzesi olan birkaç ören yerinden biridir. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: İTÇ yerleşiminin ise antik kent gibi körfezin kıyısındaki bir burun üzerinde olduğu anlaşılmaktadır. Bu yerleşimin sahiplerinin içme suyunu nasıl karşıladıkları tam bilinmemektedir. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: Milet'de antik dönem öncesi yerleşmelerin varlığı bilim dünyasına ilk olarak Mellaart tarafından duyurulmuştur. Antik Milet kentinde gerçekleştirilen Tunç Çağı ağırlıklı araştırmalar ise; 1996 ve 1997 yıllarında V. von Graeve yönetiminde yapılmıştır. Athena tapınağının güneydoğusunda yedi küçük açma açılmış ve taban suyunun çıkması üzerine bu alanda zorlukla çalışılmış ve taban suyu seviyesinin 2 m derinine kadar inilmiştir. Bulevterion'un batısındaki sondajda da tarihöncesi tabakalar saptanmıştır [Mellink 1984:446]. 2001-2003 yılları arasında gerçekleştirilen çalışmalarda; Athena Tapınağı'nın güneyinde; duvarların fazla yoğun olmadığı bir bölümde Tunç Çağı tabakalarına inilmeye çalışılmıştır. Fakat bu tabakaların Hellenistik Dönem'e ait büyük bir çukur tarafından tahrip edildiği görülmüştür. Tunç Çağı tabakaları ayrıca doğu-batı doğrultulu Roma Dönemi'ne ait bir temel duvarıyla da kesilmektedir. |
| Tabakalanma: Milet kentinin kuruluş tarihi antik çağda olmakla beraber; Helen-Roma Dönemi öncesinde Kalkolitik Çağ'dan itibaren burada öncü yerleşmelerin olduğu anlaşılmıştır. MÖ 14-12. yüzyıla tarihlenen Son Tunç Çağı yerleşmesine ait kalıntılar Roma İmparatorluk Dönemi yerleşmesi tarafından tamamen tahrip edilmiştir. Athena Tapınağı çevresindeki kazılarda Son Tunç Çağı tabakasının altında fazla bozulmamış Orta Tunç Çağı yapıları bulunmuştur. Milet'in İTÇ tabakası Milet II; Kalkolitik Çağ tabakası Milet I olarak tanımlanmıştır. |
| Buluntular: Mimari: İTÇ mimari kalıntılarının saptanması ise taban suyundan dolayı çok zordur. Ancak yüksek yerlerde İTÇ kalıntılarına ulaşılabilirse de; antik kenti tahrip etmeden bu çağ yerleşimine inmek olanaksızdır. Çanak Çömlek: Ova taban suyunun olduğu çamur içinden az sayıda İTÇ çanak çömlekleri bulunmuştur. Bu konuda fazla bir bilgi verilmemekte beraber Kiklat tipi çanak çömlek endüstrisi örneklerinin olduğu belirtilmektedir. Sürtme Taş: 1996-97 yılı kazısında MÖ 3. binyılın ortasına tarihlenen Kiklad biçimli bir idol bulunmuştur. Bu idol Kikladlar ile Milet arasındaki ticaret ilişkilerini ortaya koymaktadır [Graeve 1999:586; res.11]. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: Kiklad'lı denizcilerin; Anadolu'nun bakır ve altın gibi madenlerini ithal etmek amacıyla 3. bin yılında Ege kıyısında olan bu yerleşme yerini ziyaret ettikleri bulgulardan anlaşılmaktadır. Milet'in Hitit Dönemi yazılı belgelerindeki Millawanda kenti olduğu kesindir. Yerleşme konumunun özellikle deniz ticaretine uygun olmasından dolayı MÖ 3. bin yıl yerleşiminin de büyük olduğu ileri sürülebilir. Yerleşmede saptanan ithal İTÇ Kiklad ve Girit çanak çömleği; C. Renfrew'in "Erken Bronz Çağı 2 evresinin enternasyonal ruhu" olarak nitelendirdiği; metal ticaretine dayanan Ege havzasındaki yoğun trafikte Milet'in önemli bir yere sahip olduğunu göstermektedir. |
