©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Çine Tepecik

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Çine Tepecik
Türü:
Höyük
Rakım:
50 m
Bölge:
Ege
İl:
Aydın
İlçe:
Çine
Köy:
Karakollar
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:

     


Aydın il merkezinin güneyinde; Çine'nin 3 km batısında; Karakollar Köyü'nün 3 km güneybatısında yer alır. 40x120 m boyutlarında ve 9 m yüksekliğindedir. Höyüğün üzerinde geç dönemlere ait tahrip edilmiş bir mezar odası vardır. Çevresi tarım faaliyetleri nedeniyle yoğun şekilde tahrip olmuştur. Üzerinde ise kaçak kazılar nedeniyle oluşan tahribat gözlenmiştir. 1995 yılında E. Akdeniz tarafından yapılan araştırmalarda höyüğün yüzeyinden İlk Tunç Çağı çanak çömlekleri toplanmıştır [Akdeniz 1997a:239]. 2001 yılında S. Günel tarafından yapılan yüzey araştırmasında İTÇ malzemesinin yanı sıra Kalkolitik ve Geç Neolitik Çağ'a ait malzemenin varlığından söz edilmektedir. Bunun yanı sıra MÖ 2. binyıl ve Arkaik Dönem çanak çömleklerine de rastlanmıştır [Günel 2003:115]. 2004 yılında höyükte S. Günel başkanlığında kazı çalışmalarına başlanmış ve MÖ 2. binden Orta Kalkolitik Çağ'a uzanan bir kronoloji takip edilmiştir [cat.une.edu.au/page/cine-tepecik%20hoyuk 3.5.2006; 11:30]. 2006 yılında S. Günel ve ekibi tarafından Güney Kazı Alanı'nda yapılan çalışmalarda M12 açmasının kuzey kenarına yakın alanda 56.84 m derinliğinde bulunan yarısı korunmuş; silindirik; yiv bezeli ve kulplu bir bardak formundaki kap; kırmızı seramik grubuna aittir. Gerek form gerekse kulp biçimi ve kap üzerindeki bağlantı düzeni açıısndan depas kap gelişiminden tanınan bardak tiplerini anımsatmakta ve İTÇ tabakasının varlıuğını desteklemektedir [Günel 2008:74]. Aynı alanda M13 açmasında OTÇ tabakasının altında tespit edilen toplama taşlardan çift sıradan oluşan bir duvar örgü tekniğini yansıtan duvarın dikdörtgen planlı bir yapıya ait olduğu tahmin edilmektedir. Bu yapı ile bağlantılı ele geçirilen buluntular arasında tek kulplu bir fincan; kazı bezemeli ağırşaklar; dörtgen biçimli bir taş balta ve doğu duvar kenarında ele geçirilen mermer şematik bir idol ve mermer idolün yanında ele geçirilen ufak çanak biçimli bir kap bulunmaktadır. Bu buluntular söz konusu mimari kalıntıların İTÇ'ye tarihlendirilebileceğine işaret etmektedir [Günel 2008:76]. N12 açmasında 57.69-57.59 m kodlarında bulunan kaplar arasında yuvarlak gövdeli; basit ağız kenarlı sığ çanaklar bulunmaktadır. Koyu gri ve grimsi-kahverengi astarlı ve parlak perdahlı yüzey işlenişine sahip sığ çanaklar hem yüzey işlenişi hem de kap formu açısından İTÇ çanak çömlek geleneğini yansıtmaktadır. İTÇ kültür tabakasına ait diğer buluntular ise obsidiyen saplı ok ucu ve konik biçimli bir ağırşaktır [Günel 2008:77]. 2010 yılı çalışmalarında höyüğün batısında bir mezarlık alanı ortaya çıkmıştır. Bu mezarlardan G-11 no'lu mezara ait bireyin 3-4 yaşlarında bir çocuk olduğu tespit edilmiştir. Doğu-batı doğrultusunda, yarı hocker tarzı gömme geleneğini yansıtan bu iskeletin hemen sol omuz hizasında ise, gaga ağızlı bir testi mezar eşyası olarak bulunmuştur. Koyu gri renkte astarlı ve parlak perdahlı bir yüzey işlenişine sahip olan bu testi İTÇ'ye tarihlendirilmiştir. Ortaya çıkarılan pithos ve çömlek mezar geleneğindeki diğer mezarların çoğunun yanlarında da İTÇ'ye ait çanak çömlekler bulunmuştur. Diğer ele geçen buluntular arasında şematik idoller, mermer bilezik ve serpantinden bir amulet yer almaktadır [Günel 2012:26-27]. 2011 yılı çalışmalarında, İTÇ'ye ait III. kültür tabakasında, K/12 ve L/12 açmalarında açığa çıkarılan büyük boyuttaki yapı, İTÇ başlarına tarihlenen çanak çömlek buluntuları vermiştir. Büyük bir yangın izi taşıyan bu yapıda kırmızı kerpiç bloklar ve aynı zamanda yoğun yangın izi taşıyan kerpiç toprak, yapı içinde geniş bir alana yayılmaktadır. Söz konusu mimarî kalıntılar höyüğün güneyine doğru uzanmaktadır. Höyükte batı kazı alanında, İTÇ'ye ait mezarlara rastlanmıştır. Gerek K/11 açmasında bulunan mezarlarla bağlantılı kaplar ve hayvan kemiklerinin bir arada ele geçirildiği buluntu grubu gerekse K/13 açmasında açığa çıkarılan geyik boynuzu ve üst seviyelerinde tespit edilen iskelete ait kalıntılar, Tepecik'te ölü gömme geleneğine ait geyik ve köpek türü hayvanların öne çıktığı törensel bir uygulamaya ışık tutmuştur [Günel 2013:381-382]. 2011 yılında STÇ'ye tarihlenen II. ve I. tabakalarda da çalışmalar yürütülmüştür [Günel 2013:378]. 2012 yılı çalışmaları sırasında ortaya çıkarılan mimari kalıntılar III. ve IV. tabakalara ait iki evreli bir yapılaşmaya işaret etmektedir. Yapının içinde İTÇ ve Kalkolitik Çağ'ın sonuna tarihlenen çanak çömlekler bulunmuştur. Erken evrede, mimaride dere taşı kullanılmıştır. Kaba nitelikli çanak çömlek parçaları ve öğütme taşları yoğundur. 2012 yılında bulunan mezarlar, basit toprak mezarlar, çömlek ve pithos mezar tiplerinden oluşmaktadır. Mezarlarda, bebek, çocuk ve kadın iskeletleri bulunmuştur. Bebeklerin çömlek mezarlara, çocuk ve kadınların ise basit toprak ve pithos mezarlara gömüldüğü anlaşılmıştır. Bu alanın, İTÇ'nin belli bir döneminde ve Kalkolitik Çağı'n sonunda mezarlık olarak kullanıldığı görülmüştür [Günel 2014:114-116]. 2013 yılı çalışmalarında III. tabakadaya ait gri astarlı ve parlak açkılı testi parçaları ve inkruste bezekli bir ağırşak bulunmuştur. Bu buluntular, 2012 yılında tespit edilen İTÇ yapısının kuzeyinde ele geçmiştir. Buluntular, III. tabaka yerleşmesinin kuzeye doğru genişlediğine işaret etmektedir [Günel 2015:291].
Yeri: Aydın il merkezinin güneyinde; Çine'nin 3 km batısında; Karakollar Köyü'nün 3 km güneybatısında yer almaktadır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Çine Çayı'nın 1 km doğusunda; ekili arazilerin yoğun olduğu ovalık alanda uzanan höyük; kuzey-güney doğrultusunda oval bir yapıya sahiptir. Höyük; kuzeyden güneye doğru genişleyerek ova seviyesine yakın düzgün bir arazi yapısı oluşturmaktadır. 40x120 m boyutlarında ve 9 m yüksekliğindedir. Höyüğün üzerinde geç dönemlere ait tahrip edilmiş bir mezar odası vardır. Çevresi tarım faaliyetleri nedeniyle yoğun şekilde tahrip olmuştur. Üzerinde ise kaçak kazılar nedeniyle oluşan tahribat gözlenmiştir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı:
Tabakalanma:
Buluntular:
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye