|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Pendik - Hacet Deresi |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Tekil Buluntu Yeri |
|
Rakım:
|
m |
|
Bölge:
|
Marmara |
|
İl:
|
İstanbul |
|
İlçe:
|
Pendik |
|
Köy:
|
|
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
AP OP |
|
|
|
  |
|
| Yeri: İstanbul il sınırları içinde; İstanbul'un bir nahiyesi olan Pendik yerleşmesinin doğusunda Bekleme (Madalli Bahçesi semti de denmektedir) semti ile Temenye Burnu arasında; deniz tarafında çok eskiden tarla olan; olasılıkla günümüzde (1994) modern yerleşmenin içinde kalan bir yerde. Atasayan buluntunun tam yerini göstermemektedir. Kansu ise yıllar sonra; Atasayan'ın buluntu yerine yakın bir yerde tespit ettiği konaklama yerinin de tam yerini anlatmamaktadır. Hacet Deresi adlı buluntu yeri ise Pendik yerleşmesinin kuzeydoğusunda yer alan Aydınlı Köyü'nün yakınındadır. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Marmara denizinin doğu kısmında; deniz kıyısında yer alan Pendik çevresi; su kaynaklarının bolluğu; kuzeye doğru geri plandaki yüksek tepelerin ormanla kaplı oluşu ve ılıman iklimi ile gerek Paleolitik gerekse de daha sonraki çağlarda insanların konaklama için tercih ettikleri bir yöre olmuştur. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: Muine Atasayan 1940 yılında; Kuzey Marmara Bölgesi'nde yaptığı yüzey araştırması sırasında yukarıda yeri ve konumu anlatılan yerde bir iki yüzeyli bulmuştur. Kansu ise İstanbul çevresinde 1959 yaptığı araştırma sırasında; yine Pendik civarında; Paleolitik çağ konaklama yeri olduğunu sandığı bir yerde taş aletler ele geçirmiştir. Bu buluntuların sürüklenip sürüklenmedikleri bilinmemektedir. İstanbul Üniversitesi; Edebiyat Fakültesi; Prehistorya Anabilim Dalı görevlileri; başta M. Özdoğan olmak üzere Pendik çevresinde yaptıkları araştırmalar sırasında Hacet Deresi yakınında ise dağınık bir şekilde tek tük yontma taş parçalar bulmuşlardır. |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: Atasayan'ın bulduğu alet kalkerden yapılmış; 11.6x7.3x4.5 cm boyutlarında bir iki yüzeyli'dir (el baltası). Araştırmacıya göre oldukça kabaca yapılmış bu el baltası Chelléen (günümüzdeki adlandırmayla Abbevillien) kültür öğeleri içermektedir [Atasayan 1941:522-527]. Şevket Aziz Kansu ise bu aletin Acheuléen karakterde olduğunu bildirmekte ve Alt Paleolitik Çağ'a tarihlemektedir [Kansu 1974:220]. Ne yazık ki tam yerini öğrenemediğimiz bir başka alanda Kansu; kazıyıcı tipinde yongalanmış taş aletler bulmuştur. Kansu çoğunluğunu çakmaktaşından yonga ve dilgilerin; azınlığını obsidiyenden yongaların oluşturduğu bu topluluğu tarihlemekten kaçınmıştır [Kansu 1963:660; res.17-23]. Esin ise Kansu'nun bulduklarını Paleolitik Çağ'ın çeşitli evrelerine hatta Epipaleolitik ve Neolitik çağlara ait olabileceğini düşünmektedir [Esin 1992:62]. Esin; Hacet Deresi buluntularını ise Orta ve Üst Paleolitik Çağlara koyma eğilimindedir [Esin 1994:453]. Özdoğan ise bu buluntu yerini İstanbul çevresi başlıca Paleolitik Çağ buluntu yerleri arasında göstermektedir. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
