©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Küllünün İni

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Küllünün İni
Türü:
Kaya Sığınağı
Rakım:
880 m
Bölge:
Doğu Anadolu
İl:
Elazığ
İlçe:
Ağın
Köy:
Yeniyapan
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:
AP OP ÜP

     


Yeri: Elazığ il merkezinin kuzeybatısında; Ağın İlçesi'nin 5 km batısındaki Yenipayam (Hastek) Köyü'nün çok yakınında; batısında; Arapkir Deresi boyunca yer alan Gedikler denen mevkiide.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Baraj gölü kenarındaki bir yamaçta yer alan kaya sığınağının ağzı güneye bakamaktadır. Mağaraya verilen isim olasılıkla yereldir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: İlk defa; 1969 yılında; Keban Baraj gölü suları altında kalacak olan tarihöncesi yerleşme yerlerini saptamak amacıyla bölgeye gelen İ.K. Kökten tarafından tespit edilmiştir. Kökten yerleşme yerinin ilginçliğinden dolayı aynı yıl içinde bu mağara veya kaya sığınağında küçük bir kazı gerçekleştirmiştir. 1969 yılındaki kazı; 1970 ve 1971 yıllarında da devam etmiştir. Üç sezonluk kazı sonucunda; sığınağın veya Kökten'in deyimiyle inin ağzına yakın yerde; aydınlık alanda açılan 3x4.5 m boyutlarındaki açmada ancak 350 cm derine kadar inilebilmiştir. Daha sonra mağaranın kuzeybatı kenarında yeni bir açma açılmıştır. Tavandaki çatlaklardan ve her an düşmesi mümkün olan iri taş bloklarından dolayı kazıyı devam ettirmek ve daha geniş bir alanda kültür bulgularına ulaşmak mümkün olamamıştır. Ana kayanın ortaya çıkıp çıkmadığı açık bir şekilde anlatılmamaktadır. Kaya sığınağının 1969'lardaki yüzey seviyesinden 200 cm derine kadar çanak çömlekli çağlara ait iki tabakayla karşılaşılmıştır. 200 cm'den sonra Üst Paleolitik aletler veren üçüncü tabaka ortaya çıkmıştır. Kökten bu tabakanın kalınlığından hiç bahsetmemekte ve daha altta; tabana yakın seviyede çıkan Orta Paleolitik Çağ buluntularının dördüncü bir tabakaya ait olup olmadıklarını da söylememektedir.
Tabakalanma:
Buluntular: Kökten; 200 cm'den sonra Üst Paleolitik Çağ'a tarihlediği ve tipik Aurignacien özellikler gösterdiğini ifade ettiği aletlerin daha çok uçlar ve kazıyıcılar olduğunu bildirmektedir [Kökten 1972:lev.10]. Daha altta Orta Paleolitik Çağ'a konabilecek taş aletlerin varlığına da işaret etmekte ve bunların Levalloiso-Moustérien kültürüne ait olduğunu düşünmektedir [Kökten 1971b:res.12]. Yerleşme yerinin yakın çevresinde bir adet Acheuléen tipinde iki yüzeyli (el baltası) bulunmuştur. Kökten; çevrede bu mağaradaki buluntuları teyit eden başka taş aletlerin var olduğunu da belirtmekteyse de bunlar hakkında bir bilgi aktarmamaktadır.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye