©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Araptepe

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Araptepe
Türü:
Höyük
Rakım:
40 m
Bölge:
Ege
İl:
İzmir
İlçe:
Aliağa
Köy:
Helvacı
Araştırma Yöntemi:
Yüzey Araştırması
Dönem:
Çanak Çömlekli

     


Yeri: İzmir il merkezinin kuzeyinde; Menemen İlçesi'nin yaklaşık 13 km kuzeybatısında; Eski Foça'ya giden yolun kuzeyinde yer alır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri: Helvacı Ovası'nda; Helvacı Köyü'nün batısında; daha çok dağlara yakın bir konumda bulunun yerleşmenin etekleri zeytinliktir. Gediz'in kuzey kollarından biri üzerinde bulunan yerleşme denizden yaklaşık 10 km uzaklıktadır. Helvacı höyücek yerleşmesinin 2 km kadar batısında; Bekirler'in 500-600 m kuzeyindedir.
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: Muzaffer Şenyürek başkanlığındaki bir ekip tarafından; Höyücek kazıları sırasında 1949 yılında yapılan çevre araştırmalarında saptanmıştır. 2001 yılında Panaztepe kazılarına bağlı olarak yapılan yüzey araştırmalarında C. Lichter tarafından tekrar incelenmiştir. Tepenin etrafında 8 hektarı geçen bir alan taranmış ve toplam 35 plankarede yoğun bir araştırma yapılmıştır. Buluntular tepenin kuzeydoğu yamacında yoğunlaşmaktadır.
Tabakalanma: Yüzey buluntularına göre Araptepe'nin Neolitik Çağın yanısıra İTÇ'de de iskan edildiği anlaşılmaktadır. Yoğun prehistorik malzemenin yanı sıra Roma Dönemi çanak çömlek parçaları da ele geçmiştir.
Buluntular: Çanak çömlek: Neolitik Çağ çanak çömleği kırmızımsı kahveden kırmızıya değişen renk tonlarında astarlı ve bazen açkılıdır. Kum ve küçük taşcık katkı maddesi olarak kullanılmıştır. Mika katkı çok azdır. Organik katkılı kaba çanak çömlekler de görülür. Karakteristik form olarak bazen dudak kısmı düzleştirilmiş daralan ağızlı çömlekler; S kıvrımlı kaseler ve basit yayvan kaseler görülmektedir. Düz diplerin yanında çan biçimli olanlar da görülmektedir. Kapların üzerlerine bazen dikey olarak tüp biçimli ip delikli tutamaklar veya yuvarlak küçük tutamaklar yerleştirilmiştir. Kaplar genellikle bezemesizdir; sadece bir adet beyaz boya bezemeli ve iki adet sokma bezemeli parça bulunmuştur. Yontma Taş: Toplanan yontma taş aletler çeşitli hammaddelerden yapılmıştır. Bunun yanında obsidiyen aletler de toplanmıştır. Lichter; toplanan obsidiyen parçalarının birkaçının Melos kaynaklı olabileceğini önermektedir. Bunun yanında Giali obsidiyenden olan aletler de vardır. Aletler hakkında daha detaylı bilgi verilmemiştir.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme: Araptepe malzemesi; MÖ 7. binyılın son çeyreği Güneybatı Anadolu Göller Bölgesi Geç Neolitik buluntu yerlerinden Hacılar; Höyücek; Kuruçay ve Bademağacı çanak çömleğiyle benzerlikler göstermektedir. Ulucak Höyük kazılarının detaylı yayını sonrasında; Batı Anadolu'daki bu tip yerleşimlerin karakteri daha iyi anlaşılacaktır.


Liste'ye