|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Karayavşan |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Höyük |
|
Rakım:
|
1005 m |
|
Bölge:
|
İç Anadolu |
|
İl:
|
Ankara |
|
İlçe:
|
Polatlı |
|
Köy:
|
Karayavşan |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Kazı |
|
Dönem:
|
|
|
|
|
  |
|
| Yeri: Ankara il merkezinin güneybatısında; Polatlı'nın 20 km doğusunda; aynı adlı köyün hemen yanındadır. Polatlı'dan Haymana'ya giden karayolunun kuzeyindedir. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: 13 m yüksekliğinde orta boy bir höyüktür. Doğu tarafında alçak bir terası vardır. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: 1965 yılında R. Temizer başkanlığında kazılmıştır. Bir açma tepenin üstünde bir diğeri ise doğudaki yamaçta açılmıştır. |
| Tabakalanma: Höyüğün tepe açmasında İTÇ'nin son evresi; teras açmasında ise aynı çağın erken evrelerine ait kalıntılar bulunmuştur. Hemen hemen 12 m kalınlığında kültür toprağı olan bir İTÇ höyüğüdür. |
| Buluntular: Mimari: Taş temelli; kerpiç duvarlı dörtgen yapılar bulunmuştur. Duvarları beyaz renkli sıva ile sıvanmıştır. Bölme duvarları mevcuttur. Kapı mil taşlarının varlığından kapıların var olduğu anlaşılmaktadır. Bir odada taştan büyük bir fırın bulunmuştur. 150-200 cm çapında depolama çukurları açık alanlarda yer almaktadır. Ocakların yanısıra mekan içlerinde ele geçen değirmen taşları yoğun tarımın varlığını belirlemektedir. Çanak Çömlek: Höyüğün İTÇ tabakalarında görülen çanak çömlek genellikle el yapımı; kırmızı yüzey renkli; açkılı maldandır. Biçimlerden kalın cidarlı kaseler; küpçükler; büyük çömlekler ve düz dipli; silindir gövdeli küçük kaplar çoğunluktadır. D.H. French; çanak çömlekler arasında Batı Anadolu Bölgesi İTÇ II-III evresi ile İç Anadolu Bölgesi İTÇ II evresine ait malların varlığına işaret etmektedir. 2010 yılında Bertram-Bertram tarafından, Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde, Karayavşan Höyük kazılarından toplanan buluntular üzerindeki çalışmalara başlanmıştır. Kırmızı açkılı çanak çömlek kısmen de kırmızı astar karakteristik özellik göstermektedir. En sık rastlanan formlar ağızdan yükselen kuplu büyük fincanlar ve gaga ağızlı testilerdir. Birkaç kap üzerinde çizgi şeklinde kırmızı boya tespit edilmiştir [Bertram-Bertram 2012:54]. Kil: Pişmiş toprak figürinler ve ağırşaklar bulunmuştur. Kil idollerin ikiside İç Anadolu Bölgesi'nde çokça görülen iri gözlü idollerdendir. Birinde bel kısmı az daraltılarak hem kalçalar hem de kısa kollar oluşturulmuştur. Diğerinde ön kısım çaprazvari süs ile gösterilmiştir. Yontma Taş: Ankara yöresinin bu önemli yerleşme yerinde var olan bir kaç obsidiyen dilginin güneyden ithal edildiği söylenmektedir [Yakar 1985a:197]. Bir adet taş balta parçası buluntular arasındadır [Bertram-Bertram 2012:54]. Maden: Küre / topuz başlı iğneler ve iki adet tunç keskicik olmak üzere çok az sayıda metal buluntuya rastlanmıştır [Bertram-Bertram 2012:54]. İnsan Kalıntıları ve Mezarlar: Yapıların arasında çeşitli yönlerde yatırılmış insan iskeletleri bulunmuştur. Ortaya çıkarılan bir sanduka/sandık mezarın [Mellink 1966:148] içine gömüt armağanı olarak bakır-tunç bilezik ve arkeoloji metnine kulak tıkacı olarak giren iki altın parça bırakılmıştır. Kulak tıkaçları kafatasının yanında bulunmuştur. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: Karayavşan önemine karşıt yayını doğru dürüst çıkmayan kazı yerlerinden biridir. Bu açıdan İTÇ tabakalarının ayrıntılı tarihlenmesini yapmak zordur. Kulak tıkaçlarının benzerleri Koçumbeli yerleşmesinde de vardır. Olasılıkla Ahlatlıbel; Koçumbeli; Etiyokuşu kültürü çerçevesinde değerlendirilebilir. |
