|
©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
|
|
Göksu |
|
|
Çizimler için tıklayın...  |
Fotoğraflar için tıklayın...  |
|
Türü:
|
Konaklama / İşlik Yeri |
|
Rakım:
|
m |
|
Bölge:
|
Marmara |
|
İl:
|
İstanbul |
|
İlçe:
|
Ümraniye |
|
Köy:
|
Dudullu |
|
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
|
Dönem:
|
AP OP |
|
|
|
  |
|
| Yeri: İstanbul il merkezinin doğu kısmında; Asya yakasında; Ümraniye'nin doğu ve kuzeydoğusunda; biri Büyük Göksu ve Küçük Göksu Deresi'nin arasındaki sırtın üstünde bir diğeri Dudullu Köyü'nün (günümüzde İstanbul'un bir semti) çevresinde olmak üzere iki alanda toplanan birbiriyle ilişkili olmayan bağımsız birimler halinde olan 13 buluntu yeri. Bu buluntu yerleri İstanbul'un yoğun iskana uğramasıyla günümüzde tamamen tahrip edilmişlerdir. Buluntu yerleri gerçekte Göksu-Dudullu olarak isimlendirilmesi gerekirken Göksu Deresi ile olan ilişkisinden dolayı araştırmacı tarafından Göksu olarak adlandırılmıştır. Bu çalışmamızda aynı ad kullanılmıştır. Kodu D 13 / 1-13. |
| Konumu ve Çevresel Özellikleri: Jelinek yönetimindeki ekip tarafından toplanan aletler; kalın ve kırmızımsı bir toprak katmanı ile içinde demir yumrucukları olan sarımsı renkli toprak katmanının oluşturduğu aşınmış kesitlerde bulunmaktadır. Kırmızı toprak dolgularına Ümraniye ve Dudullu'nun kuzey kısmında yer alan engebeli arazide rastlanmış olması; bu oluşumun daha geniş bir alanda varken çeşitli derelerin yatak değiştirmesi ve aşındırması sonucunda ancak vadilerin yan kollarında kaldığını göstermiştir. Buluntu yerlerinin bir konaklama ve işlik yeri olup olmadığı belki buluntuların azlığından dolayı anlaşılmamaktadır. Buluntu yerlerinin ancak iki tanesinin birbiri ile ilişkili olduğu ileri sürülmektedir. |
| Tarihçe: |
| Araştırma ve Kazı: İlk defa 1961 yılında Şevket Aziz Kansu tarafından Göksu Vadisi'nde tam buluntu yeri ayrıntılarıyla bildirilmeyen bir yerde; Paleolitik tipte bazı parçalar ele geçirilmiştir [Kansu 1970:114; Kansu 1971:221]. Kansu; Göksu Vadisi'nde nerelerde araştırma yaptığını açıklamamaktadır. 1964 yılında ise Arthur Jelinek yönetiminde; İstanbul ve Chicago Üniversitesi Karma Projesi adına İstanbul ve Michigan Üniversitesi öğrencilerinin katılımıyla Göksu derelerinin akaçlama alanlarında daha çok İlk Üretimci Toplulukları tespit etmeye yönelik yüzey araştırması sırasında Paleolitik Çağ özellikleri gösteren yontma taş aletler bulunmuştur. |
| Tabakalanma: |
| Buluntular: Kansu; çok aşınmış olduğunu belirttiği buluntularından ikisinin ancak fotoğraflarını yayınlamıştır. [Kansu 1970:114; res.1-4; Kansu 1971:res.55-56]. Bu fotoğraflara bakarak yontma taş buluntuların yapım tekniklerini anlamak imkansızdır. Jelinek ise yayınında topladığı az sayıda çekirdek; yonga; çekirdek aletler ve yonga aletleri ayrıntılı bir şekilde bilim dünyasına tanıtmaktadır. Bu aletlerin içinde Jelinek ekibinin 10 no'lu buluntu yeri olarak tanımladıkları yerde Üst Acheuléen evresine konabilecek tipsel özelliklere sahip kuvarsitten yapılmış iki yüzeyli alet (el baltası) [Jelinek 1980:lev.48;2 B]; 11 no'lu buluntu yerinde büyük boyda kuarsit yumrularının bulunduğu çakıllı bir dolguda gene kuarsitten yapılmış olan oldukça küçük boyda bir iki yüzeyli aletin dip kısmı bulunmuştur. Bir başka iki yüzeyli ise 2 no'lu buluntu yerinde ele geçmiştir [Jelinek 1980:lev.48;2 A]. Jelinek bu aletin Üst Acheuléen özellikleri taşıdığını ileri sürmektedir. Ayrıca çok az sayıda Levallois ve Clacton tipi yongalar bulunmaktadır. Dişli düzeltili yonga aletlerin sayısı çoktur. Kuvarsit yanında çakmaktaşı da hammadde olarak kullanılmıştır. Jelinek tüm malzemeyi sınırlı jeolojik bilgiler altında Üst Acheuléen geleneğinde; Riss buzulunun sonu ile Riss-Würm buzul arasının başına tarihlemektedir. |
| Kalıntılar: |
| Yorum ve tarihleme: |
