©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Ferhat Kanalı

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Ferhat Kanalı
Türü:
Su Yapısı
Rakım:
m
Bölge:
Doğu Anadolu
İl:
Ağrı
İlçe:
Doğubayazıt
Köy:
Araştırma Yöntemi:
Yüzey Araştırması
Dönem:
Orta Demir Çağı

     


Ağrı İli, Doğubayazıt İlçesi'nde, Balık Gölü civarında yer almaktadır. Urartu su mühendisliğinin ilginç bir örneğini sergilemektedir. Deniz seviyesinden 2220 m yüksekliktedir. Kanal 2700 yıldan beri kesintisiz olarak çalışmaktadır. Kanal, çevresinde yapılan tarımın su ihtiyacını karşılamaktadır. Bundan da önemlisi kanal, Doğu Anadolu Bölgesi'nde büyük bir gölden alınarak tarım alanlarını sulamak amacıyla yapılan kanalların şimdİlik ilk ve en güzel örneğini oluşturmaktadır. Bölge halkı tarafından kanal, Ferhat'ın güzelliği dillere destan olan büyük aşkı Şirin'e kavuşabilmek uğruna dağları delerek açtığı su kanalı efsanesi ile özdeşleştirilmektedir. Ferhat kanalı, Balık Gölü Deresi'nin sulayamadığı Doğubayazıt Ovası'nın kuzey kısmında kalan topraklarda yapılan tarımın su ihtiyacını karşılamak için yapılmıştır. Duvar, iri andezit taşlardan örülmüştür fakat çok hızlı bir şekilde akan su, duvarların yıkılmasına sebep olmuştur. Bundan dolayı duvarlar birçok kez tamir görmüştür. Ferhat Kanalı'nın iki önemli özelliği bulunmaktadır. Bunlardan ilki, kanalın arazinin kayalık olan kısımlarında, kayalık içinden oyularak geçirilmesidir. Ana kaya içine oyularak açılan kanalın 2-2.5 m'lik bir genişliğe ve 1-1.5 m arasında bir derinliğe sahip olduğu görülmektedir. Ferhat Kanalı'nın ikinci önemli özelliği ise kanalın geçtiği yerlerde arazinin elverişli olmayan çöküntü kısımlarının yüksek destek duvarlarıyla örülmüş olmasıdır. Ferhat Kanalı'nın duvarlarında siyah renkli andezit taşlar kullanılmıştır. Kanalın yapım ve tasarımı Menua Kanalı ile büyük benzerlik göstermektedir. Tek fark ise Ferhat Kanalı'nda siyah andezit taşlar kullanılırken, Menua Kanalı'nın duvarlarında kalker taşları kullanılmıştır. Kanalın kaç kilometre olduğu kesin olarak bİlinmemektedir. Kanalın çevresindeki kale ve yerleşmeler ile birlikte gölet MÖ 7. yy'a tarihlendirilmektedir.
Yeri:
Konumu ve Çevresel Özellikleri:
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı:
Tabakalanma:
Buluntular:
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye