©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Asma Kaya Mezarı

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Asma Kaya Mezarı
Türü:
Kaya Mezarı
Rakım:
m
Bölge:
Doğu Anadolu
İl:
Iğdır
İlçe:
Merkez
Köy:
Asma
Araştırma Yöntemi:
Yüzey Araştırması
Dönem:
Orta Demir Çağı

     


Iğdır İl Merkezi'nin 33 km güneydoğusunda yer alan Asma Köyü'nün içinde bulunan tepelik kısımda yer almaktadır. Bu kısımda yakın bir tarihte meydana gelen toprak kayması sonucunda kaya mezarı ortaya çıkmıştır. Köylüler bir kaya mezarını temizlemek suretiyle camiye dönüştürmüşlerdir. Yeni caminin yapılması ile birlikte köylüler tarafından "eski camii" olarak adlandırılmaya başlanmıştır. Kaya mezarının girişi metal bir kapı ile kapatılmıştır. Mezar odasının ön kısmı daha sonraki dönemlerde düzeltilmiştir. Ancak bu kısmın büyük bölümü toprak kayması sonucu yok olmuştur. Kaya mezarına 0.94x1.93 m boyutlarındaki kapı ile girilmektedir. Salon kısmı olarak düşünülen bölüm 2.20 m'dir. Salon kısmında kuzeydoğu duvarında iki niş (62-68 cm genişlik) ile güneybatı duvarında üç niş (105-83-56 cm genişlik) bulunmaktadır. Bu duvardaki üçüncü niş (56x47 cm) daha küçük ebatta olup batı odasının iç kısmına denk gelmektedir. Ancak diğer iki niş kuzeydoğu duvarındakilerle yaklaşık olarak karşılıklıdır. Bu duvardaki ikinci niş büyütülerek camii mihrabı olarak kullanılmıştır. Salon kısmından sonra kuzeybatı yönüne doğru giriş kapıları bulunmayan iki oda yapılmıştır. Bu iki odayı birbirinden ayıran 47 cm genişliğinde ve ileriye doğru genişleyen bir bölme bulunmaktadır. Doğuda kalan oda batı odasına göre daha kısadır. Doğu odasının kuzey duvarının önünde yerden 10 cm yükseklikte başlayan 2.13x0.55x1.42 m'lik bir seki bulunmaktadır. Doğu mezar odasının dikdörtgen bir yapısı bulunmaktadır. Kuzey duvarı oval yapılmıştır. Kapı giriş kısmından kuzey duvarı 5.60 m, doğu odasının genişliği 2.53 m'dir. Kaya mezarının salon kısmının duvarlarının üst kısmında tavanla bitişme bölümünde duvar içine doğru boydan boya oyularak 75 cm derinliğinde bir oluk oluşturulmuştur. Yapısal olarak incelediğimizde kaya mezarının köy yerleşmesinin ortasında kaldığı için herhangi bir arkeolojik veri elde edilmemiştir. Kaya mezarının yapısal olarak Demir Çağı mezar yapıları ile örtüşen özellikler taşıdığını görmekteyiz. Bu nedenle de kaya mezarın Demir Çağı'na tarihlendirmekteyiz. Ancak köyün 2.5 km güneybatısındaki yüksek kayalık alanda yapılmış olan kaya odaları ile kaya mezarları arasında mimari ve yapısal olarak farklılıklar görülmektedir. Bölgede Demir Çağı sonrasında da yerleşilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Bölgede daha geç dönemlerde tekrar yerleşildiği anlaşılmaktadır. Mevcut kaynaklardan bölgenin Orta Demir Çağı'nda Urartu egemenliğinde altında oluğunu bilmekteyiz. Bölgedeki çok sayıdaki kale, yerleşme ve özellikle Melekli'deki Urartu Mezar gömülerinin yanında bölgede kaya mezarlarının da bulunması bu egemenlik doğrultusunda doğaldır. Asma kaya mezarının iç mimarisinin çok özenli olmadığı ve camii olarak kullanıldığı dönemde de mimarisinde bazı değişiklikler yapıldığı görülmektedir.
Yeri:
Konumu ve Çevresel Özellikleri:
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı:
Tabakalanma:
Buluntular:
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye