©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi


Anıtkabir Tümülüsü 2

Çizimler için tıklayın...

maps

Fotoğraflar için tıklayın...

Anıtkabir Tümülüsü 2
Türü:
Tümülüs
Rakım:
m
Bölge:
İç Anadolu
İl:
Ankara
İlçe:
Merkez
Köy:
Araştırma Yöntemi:
Kazı
Dönem:

     


Yeri: Ankara'nın batısında ve bugün Anıtkabir'in kurulduğu alanda, 1 No'lu Tümülüsün 82 km batısında yer almaktadır.
Konumu ve Çevresel Özellikleri:
Tarihçe:
Araştırma ve Kazı: İlk kez 1910 yılında R.C. Thompson tarafından saptanmıştır. Yayınladığı krokide "4 no'lu" olarak işaretlenen tümülüs, Anıtkabir Alanındaki 2 No'lu Tümülüs'dür. 1945 yılında N. Fıratlı başkanlığında kurulan bir ekiple yapılan ikinci tümülüs kazısıdır.
Tabakalanma:
Buluntular: Mimari: Yüksekliği 2-3 m, çapı ise 20-25 m'dir. Ana toprak içine açılan mezar çukurunun ölçüleri 4.8x3.8x2 m'dir. Mezar, 1 No'lu Tümülüs'de olduğu gibi uzun kenarları doğu-batı, kısa kenarları kuzey-güney yönlü olmak üzere açılmıştır. Mezar çukurunun topraktan tabanı kumlu, olasılıkla dal veya otla döşenmiştir. 2 no'lu Tümülüs'ün, 1 no'lu Tümülüs'den en büyük farkı burada çukurun içinde ayrıca üstü açık ahşaptan bir tekne olmamasıdır. Bunun yerini çukuru çevreleyen çakıl taşları tutmuştur. Çukurun çevresini 50 cm genişliğindeki temiz dere çakıllarından yapılmış bir nevi duvar çevrelemektedir. Bu taşların mezarın dibine kadar olan yüksekliği 1-1.2 m'dir. Taşların bir yüzü çukurun kenarına dayalıdır, mezara bakan yüzündeyse ağaç dalı, ot, saman gibi malzeme izleri saptanmıştır. Böylelikle taş duvarın yıkılması önlenmeye çalışılmıştır. Mezar çukuru toprakla doldurulduktan sonra, çakıl taşlarının kuru duvarlardaki gibi sıralanmış durumu korunmuştur. Ölü, yakıldıktan ve küller toprak kaplara konulduktan sonra gömülmüştür. Ayrıca mezar çukurunun içinde dağınık halde irice taşlar bulunmuştur. Bunların ölü hediyelerini yerleştirirken birer destek olarak kullanıldıkları ya da yığma toprakla birlikte atıldıkları düşünülmektedir. Tümülüste açılan kesitte tepenin yapılışı ve biçimi hakkında bazı bilgiler saptanmıştır. Aslında mezarın üstü, çapı daha küçük ve yüksekliği de 4-4.5 m'yi aşmayan bir toprakla örtülmüştür. Bu toprak çevreden getirilen, renk renk tabakalar gösteren ham topraktan oluşturulmuştur. Çanak Çömlek: Mezar çukurunun tam ortasında dağılmış durumda, profillerine göre 5 tane olduğu anlaşılan kırmızı ve gri renkli kaplar bulunmuştur. Üst üste ve yan yana durdukları anlaşılan bu kapların üst üste duranlarının arasında hasır izleri de tespit edilmiştir. En sağlam olarak ele geçen ve soluk kırmızı renkli kapta insan külleri bulunmuştur. Kırmızı renkli bir kapta daha küle rastlanmıştır. Diğer kaplar ise boştur. Bunların ölü hediyelerini korumaya yaradıkları düşünülmüştür. İnsan Kalıntıları: Mezar çukurunun kuzeydoğu köşesine yakın bir yerde yanık kül izleriyle, insana ait olduğu saptanan küçük kemik parçaları bulunmuştur. Ancak hem I no'lu hem de II no'lu tümülüste ölünün iskeletine rastlanmadığından her iki tümülüsde de yakılan ölüye ait küllerin gömüldüğü bir gömme geleneği olduğu düşülmelidir. Maden: Mezar çukurunda mızrak uçları, demir bir çatal, tunç kulplar ve kabara başları bulunmuştur. Halkalardan birine ve tunçtan bazı kap parçalarına yapışmış kumaş izleri, bu kapların kumaşa sarılmış olabileceği ihtimalini kuvvetlendirir. Çukurun güneybatı köşesinde yan yana duran demirden iki tripot parçası bulunmuştur. Tabla kısımları halka halinde olup, ayak uçları önce dışarı bükülmüş sonra yere basmak üzere yeniden aşağı kıvrılmıştır. Yere dokunan kısımları düz ve genişçedir. 2 no'lu tümülüste de I no'lu Tümülüs'te olduğu gibi mezar çukurunun nemi koruyan, kisli bir toprağa açılmış olması madeni eşyaların çok oksitlenmesine ve yıpranmasına neden olmuştur. Diğer: Mezar çukurunu dolduran toprak içinde tunçtan bir iğne başı (?), basit profilli taş parçası ve kanatlı bir ok ucu ile tipik kırmızı-gri renkli Frig çanak çömlek parçaları bulunmuştur.
Kalıntılar:
Yorum ve tarihleme:


Liste'ye