©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi
|
|
|
|
Suçatı |
|
Çizimler için tıklayın... |
Fotoğraflar için tıklayın... |
Türü:
|
Mezarlık Alanı |
Rakım:
|
m |
Bölge:
|
Doğu Anadolu |
İl:
|
Bingöl |
İlçe:
|
Karlıova |
Köy:
|
Suçatı |
Araştırma Yöntemi:
|
Yüzey Araştırması |
Dönem:
|
Orta Demir Çağı |
|
|
|
Bingöl İli, Karlıova İlçesi, Suçatı (Gerran) Köyü'nde bir Urartu gömütlüğü bulunmaktadır. Bu gömütlük, Çat ile Karlıova ilçeleri arasında Perisu'yu kenarında konumlanan bu köyün yaklaşık 2 km kuzeyindeki Gülavi Tepesi'nde yer almaktadır. Bölge Urartu tarihi için önemli veriler vermektedir. Burada 3 tane Urartu mezarına rastlanılmıştır. Bunlardan ikisi taş örgülü ve üstleri düz olup iri birer kapak taşıyla kapalıdır. Doğu uçtaki ilk mezar açması yaklaşık 1.7 m uzunluğunda ve 0.8 m eninde bir dikdörtgeni anımsatmakta, 2.7 m'lik bir aralıkla yanı başında yer alan ikinci mezar ise en uzun yerinde 1.4 m, en geniş yerinde 0.65 m boyutlarıyla düzensiz bir biçim oluşturmaktadır. Bu mezarın 3 m kadar batısında bulunan ve yolun tahrip ettiği üçüncüsü, bir "pitos" mezardır. 1.2 m çapında ve 0.4 m derinliğinde üstü kırılmış olan küpün 0.12 m kalınlığındaki duvarı kaba hamurlu, morumsu renkte, özdeksel bir yapı içerir. Türünde ilk örneği oluşturan bu mezar, Urartu gömme geleneğine yeni bir yorum getirmektedir. Köy halkı Erzurum Müzesi'ne 0.11 m eninde ve yaklaşık 0.85 m boyunda (ortadan ve tokalı baştan iki küçük parçası hariç) 6 parçayla bütünlenebilen bir kemer hediye etmişlerdir. Mezarlar kaçak kazılar sonucunda tahribata uğramıştır. Mezardan ele geçirilen bronz parçalar üzerinde hayvan tasvirleri, bitki motifleri bulunmaktadır. Parçanın sonunda ise aslan betimlemeleri vardır. Ayrıca bazı parçalarda hayat ağacı dalları arasındaki boş alana sıkıştırılmış, diz çöken, savaşçı kılığındaki birer okçu (hayvan betimlemeleri ile gözlemlenen ilişkiler nedeni ile) avcı olarak nitelendirilmektedir. Savaşçının üzerindeki giysi Urartu'nun bilinen tek, manto, çorap ve sivri burunlu ayakkabısıyla sivri uçlu miğferden oluşur ve sonuncusunun altından çıkan (yer yer kazıma çizgilerle belirlenmiş) saç omuzlara kadar iner. Anılan resimsel özellikleriyle Suçatı kemeri, benzerleri Urartu ülkelerinde bulunur. Bu mezarlardan çıkan parçalar Urartu sanatını çok iyi yansıttığından önemlidir. |
Yeri: |
Konumu ve Çevresel Özellikleri: |
Tarihçe: |
Araştırma ve Kazı: |
Tabakalanma: |
Buluntular: |
Kalıntılar: |
Yorum ve tarihleme: |