©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi





Yarık

Çizimler için tıklayın...


Fotoğraflar için tıklayın...

maps
Yarık
Türü:
Mağara
Rakım:
m
Derinlik:
-247 m
Uzunluk:
287 m
Bölge:
Ege
İl:
Manisa
İlçe:
Merkez
Köy:

     


Spil Dağ'ında; Atlar Vadisi'nde yer almaktadır.
Yeri:
Yapısal Özellikleri ve Oluşumu: Plato boyunca her çatlak, gedik ve kuyu incelenmiştir. Bunlar arasında 6 m'den fazla derinliği olanlar varsa da, bunlardan pasajlara inilebilir bir bağlantı bulunamamıştır. Araştırma sonunda, yüzeyin altına dik bir eğimle devam eden dar gedik biçiminde bir giriş bulunmuştur. Burada yaklaşık 1m'lik çıkıntıdan inildikten ve 5,5 m'lik açık bir gedik katedilir ve 30 derece eğimli pasaja ulaşılır. Pasaj zemininde bulunan toprakla birleşmiş gevşek kayalar ilerlemeyi yavaşlatır. İçinde çukur olan bu pasaj 3,3 m yüksekliğinde ve 2,1 m genişliğindedir. Çukurun kuyu duvarları boydan boya pürüsüzdür. Bazı yerlerde küçük akmataş hareketi gözlenmiştir. Kuyuda pürüzsüzlüğü bozan ve biri 23 m olarak ölçülen iki pasaj bulunsa da keşfedilmemiştir. Giriş pasajı 13,5 m olarak ölçülmüştür. Çukurun üzerindeki kubbenin zeminde yüksekliği 60 m olarak tahmin edilmektedir. Çukurun çapı 9 m olarak ölçülmüştür. Çukura bağlı pasaj sola doğru yarım daire yaparak açılı biçimde aşağıya doğru iner. Pasaj diğer bir kubbeli çukurdan önce 10,5 m daha ilerler. İkinci çukurun derinliği 12 m'dir. İlk çukurda olduğu gibi kuyunun duvarları birkaç küçük akmataş hareketi dışında neredeyse pürüzsüzdür. Kubbenin yüksekliği 45 m olarak tahmin edilmektedir. Çukurun ters istikametinde yüksek tavanlı bir pasaj bulunmuştur. Pasajın zemini aşınma ile kendi merkezinden aşağıya doğru derin oyukları olan küçük bir kanyona dönüşmüştür. Burası "Kanyon" olarak isimlendirilmiştir. Bu pasaj için 25 m uzunluk ölçülmüştür. Sol duvarın yüksek kubbe ile birleştiği hat boyunca birkaç küçük sarkıt bulunmaktadır. Kubbenin yüksekliği 45m olarak tahmin edilmektedir. Pasajın üst kotlarında, kubbede olası bir pasaj farkedilmiş ancak keşfedilememiştir. 25 m mesafede pasaj sağa doğru 90 derecelik açı ile dönmektedir. Burada yüzeyden itibaren derinlik 80 m olarak ölçülmüştür. 40 m sonra pasaj sola dönmektedir. Burada pasaj küçük bir oda oluşturacak şekilde genişlemektedir. Çok sayıda sarkıt ve mağara mercanı odanın tavanı ve duvarlarını kaplamaktadır. Burası "Oluşum Odası" olarak isimlendirilmiştir. Dar oyuk bir dizi teras yapan birkaç akmataş su setinin oluşmasına imkan vermiştir. Pasaj bu odanın ilerisine 2,4m daha giderek 3 m yüksekliğinde bir çıkıntıya ulaşır. Buradan merdiven ya da halat kullanılmadan kolayca inilebilir. 4 m ileride pasaj diğer bir kubbeli çukura ulaşır. Buranın zemini, pasajın zemininden 3 m aşağıdadır. Bu inişi yapabilmek için merdiveni sabitlemek gereklidir. Bu kubbe yaklaşık 23,5 m'ye kadar uzanır. Diğer kubbelerden farklı olarak burasanın duvarları girintili ve çıkıntılıdır. Birkaç kırık çukurun zeminine dağılmıştır. Kubbenin üst kısımlarında birkaç yarasa gözlenmiştir. Çukur odanın uzak kısmında 4,5 m inişi olan ikinci bir çukur bulunmaktadır. Burada yüzeyden derinlik 95 m olarak hesaplanmıştır. Pasajda ilerlerken üç küçük çıkıntıdan inilmiştir. Bunlar kolayca çaprazlanabilse de gevşek kayalar inişi titizleştirmeyi gerektirir. 13,5 m sonra pasajın sonunda diğer bir oda mevcuttur. Burada 4,5 m'den 15,2 m'ye kadar tırmanılmıştır. Buranın başka bir kubbeli çukur olma ihtimali vardır. Bir hafta sonra aynı noktadan devam eden mağara ekibi pasajda ancak dinamitle parçalanabilecek büyük kırık parçaları ile karşılaştığında hayal kırıklığına uğramıştır. İkinciye geçtikten ve dar yarığın önündek kayaları hareket ettirdikten sonra mağara ekibi çivi ve çekiçlerle en geniş ekip üyesinin de geçebileceği bir genişleğe ulaşarak Çöküntü Odası'ndan 3m daha alçak olan dar bir kanyon şeklinde yeni bir pasaj keşfetmiştir. Pasajın uzunluğu 6,5 m, genişiliği 2 m ve yüksekliği 6 m olarak ölçülmüştür. Ayrıca paralel olan ve temizlenmiş olan pasajın karşı ucun olabilecek ikinci pasaj bulunmuştur. Pasajın sonunda mağara ekibi mağaradaki 5. kubbeli çukura ulaşmıştır. İpler sabitlenmiş ve iniş gerçekleştirilmiştir. Çukur 20 m derinliğindedir. Kubbe çukur zemininin yaklaşık 36 m üstündedir. Diğer kubbelerde olduğu gibi, üst seviyelerde pasaj gözlenmesine karşın ulaşılmamıştır. Mağara bu kubbe çukurun ötesinde devam etmektedir. 3m ile başlayan pasaj yüksekliği aniden 15 m'ye çıkar. Pasajın yaklaşık 12 m içinde, sağ duvarda ekip pürüzsüz duvarları olan başka bir yüksek kubbe bulmuştur. Yükseklik 23,5 m olarak tahmin edilmiştir. Pasajın 12 m içinde yüksekliği 30 m olarak tahmin edilen bir kubbe daha bulunmaktadır. 42 m olan 5 numaralı kubbeli çukura geri dönülerek sağa kesin bir dönüş yapılmıştır. Bir dizi küçük çıkıntıdan inilerek ilerlenmiştir. Su akış dokusuna işaret eden çok miktarda küçük ve gevşek kaya pasaj boyunca sıralanmıştır. Ekip sağ duvarda yukarı doğry 30 derecelik eğimle giden dar bir pasaj bulmuştur. Buranın zeminin küçük kayalar, kuru kil ve çamurla kaplıdır. Bu pasaj başka bir kubbenin 18 m altında sonlanmaktadır. Kubbe odanın oyuklarında birkaç yarasa yaşamaktadır. Geniş akmataş drapeleri kubbenin sol duvarını kaplamakta, bağlı bir pasaja açılmaktadır. Ana pasaj kısa bir mesafe sonra bir diğer çukura açılmaktadır. Burası 6. Kubbeli Çukur olarak adlandırılmıştır. İnişlerden sonra ekip kubbe yüksekliğinin 27 m olarak tahmin etmiştir. Çukurun derinliği ise 18 m olarak hesaplanmıştır. Burada mağaraya temiz hava girişi bulunmaktadır. Kuzeye doğru devam eden pasaj ortalama 6-9 m arasında yüksekliğe sahiptir ve çok sayıda sarkıt ve dikit bulunmaktadır. İki çıkıntıdan indikten sonra ekip hafif ışıklı bir bölme geçmiştir, burası aynı zamanda mağaranın ikinci girişine işaret etmektedir. Son çukuru 30 m geçtikten sonra ekip manzarayı parlak bir gün ışığının aydınlattığı bölüme ulaşmıştır. Pasaj kitlesel bir kubbeli çukur yapı ile sonlanmaktadır. Burada yüzey erozyonu çatıyı ve karşı duvarı kaldırsa da eski halini hale seçilebilmektedir. Aşağıda önceki çukurun pürüzsüz duvarı birkaç 30 m aşağıya devam etmektedir. Buranın dar ve dik duvarlar kanyonlaşmış, kuzeye uzanan düzlükler ve pasaj arasındaki dağ eğimi ile kesilmiş olabileceği tahmin edilmiştir. Ege Üniversitesi'nden birkaç dağcı iplerini sabitleyerek bu aşınmış çukura inmişlerdir. Burada derinlik 107 m olarak ölçülmüştür. Zemininde kopmuş büyük kayalar, toprak ve bitki toplulukları dağılmış biçimde bulunduğundan bir önceki çukurun derinliği hala gizemini korumaktadır. Son çukurun derinliği de eklendiğinde mağaranın 247 m olduğu hesaplanmıştır.
Araştırma Tarihçesi:
Bulgular:


Liste'ye