©Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi





Dağlı Kuylucu

Çizimler için tıklayın...


Fotoğraflar için tıklayın...

maps
Dağlı Kuylucu
Türü:
Dikey Mağara
Rakım:
m
Derinlik:
-279 m
Uzunluk:
445 m
Bölge:
Karadeniz
İl:
Kastamonu
İlçe:
Cide
Köy:
Dağlı

     


Yeri: Harmangeriş-Dağlı yolu üzerinden; Dağlı Köyü'ne ulaşmadan hemen önceki orman deposundan ilerlenerek ulaşılmaktadır. Düden; yolun sol altında yer alır ve yoldan görülmez.
Yapısal Özellikleri ve Oluşumu: BÜMAK tarafından araştırılan Düden; genişliği açısından oldukça büyük bir ağza sahiptir. Ağız; genişliğini ilk 100 m boyunca korumakta; sonra iki kola ayrılmaktadır. Mağara ağzı; örtülü kalker tabaka içinde büyük bir çöküntü görünümündedir. Su; mağara ağzı (40x80 m) çok geniş olduğu için engelleyici olmamaktadır. Ancak kışın oldukça dikkat edilmesi gereken nokta; soğuk hava şartlarıdır. Soğuk; mağara içinde 100 m'ye kadar aynen hissedilmektedir. Sıfır noktasının hemen altında bulunan ve Sulu Kol olarak adlandırılan şelale mağaranın 40 veya 50. metrelerinde Ana Kol'a birleşir. Bu gezide şelalenin 30 metre altındaki gölün üzerine döşeme yapılmış ancak gölü geçmenin çok zaman alacağı düşünülerek bu kol bir sonraki araştırma gezisine bırakılmıştır. Şelalenin başlangıcından 4 veya 5 metre sonra karşı tarafta bulunan delik Cık Deliği olarak adlandırılmıştır. İlk keşif gezisinde yatay bir mağara olduğu zannedilen bu delik ilginç bir şekilde mağara sisteminin en derin; en uzun ve de en önemli parçası olmuştur. Cık Deliği şu anda tamamen fosilleşmiş durumdadır. Tavandan sızan çok az miktardaki suyun dışında hiç su yoktur. Sulu Kol'da; yağmurla birlikte meydana gelen su yükselmesi anında dahi; içeriye su girmemektedir. Kayalar dağılma sürecine girdiğinden ve hemen hemen tüm mağara kalın bir çamur tabakası ile kaplı olduğundan mağara içinde ilerlerken oldukça dikkatli olunmalıdır. Kısa dahi olsa inişlerde taş düşme tehlikesi vardır. BÜMAK tarafından özel olarak Dağlı sisteminin oluşumu ile ilgili bir kaç varsayımdan bahsedilmektedir. En eski zamanlarında oldukça küçük sayılabilecek havzanın suyunu toplayan Cık Deliği; sarsıntılar ve çökmeler sonucu kendisini besleyen derenin sularından uzak kalmış; dere; suyunu ana kola ulaştırabilmek için aşındırarak Sulu Kolu oluşturmaya başlamıştır. Ana Kol kesin olarak bir çöküntü dolinidir. Bu çöküntülerin başlıca sebebinin yeraltı sularının aşındırma ve taşıma ile alttaki zemini değiştirmesi olduğu söylenebilir. Bunun yanında hacmin genişliği aşağıda önemli sayılabilecek bir yeraltı su havzasına doğru ilerlendiğini düşündürmektedir. Ana Kol'un bitimindeki çarşak ve sifon benzeri oluşum bu varsayımı destekler niteliktedir.
Araştırma Tarihçesi: Mağara 1993 yılında BÜMAK tarafından araştırılmıştır.
Bulgular:


Liste'ye