DÜNYANIN EN ESKÝ AÞIKLARI
		Sabah		7/10/2007
		Diyarbakýr'ýn Bismil Ýlçesi'ndeki Hakemi Use Kazýsý'nda günümüzden 8 bin yýl öncesine ait, birbirine sarýlý kadýn ve erkeðin olduðu ve sevgili olduklarý belirtilen bir çiftin mezarý bulundu. Ilýsu Baraj Gölü altýnda kalacak olan tarihi eserlerin kurtarýlmasý amacýyla Bismil'de süren 9 kazýdan biri olan Hakemi Use Tepesi'ndeki kazýlarda, tarihi eserlerin gün ýþýðýna çýkarýlmasý sürerken, bereketli Mezopotamya topraklarý insanlýk tarihiyle özdeþ olan aþkýn ölümsüzlüðüne bir kez daha tanýklýk etti. Kazýda Neolotik döneme ait mezarda birbirine sarýlý ve sevgili olduklarý deðerlendirilen kadýn ve erkek iskeletlerinin bulunduðu mezarýn bulunmasý heyecan yarattý. Bu mezarýn geçen yýl Ýtalya'nýn kuzeyinde Verona þehri yakýnlarýndaki Mantua kazýsýnda gün ýþýðýna çýkartýlan ve MÖ 5000'lere tarihlendirilen bir erkek ve bir kadýnýn gömülü olduðu mezardan yaklaþýk bin yýl daha eski olduðu bildirildi. 2006'da Ýtalya'nýn kuzeyinde Verona þehri yakýnlarýndaki Mantua kazýsýnda gün ýþýðýna çýkartýlan ve MÖ 5 binlere ait birbirilerine sarýlmýþ erkek ve kadýnýn iskeletleri. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü öðretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Halil Tekin, yaptýðý açýklamada, Hakemi Use Tepesi kazýsýnýn 2001 yýlýndan bu yana Ilýsu Baraj Gölü altýnda kalma riski olan arkeolojik kültür varlýklarýný kurtarma ve belgelemeye yönelik Diyarbakýr Arkeoloji Müdürlüðü baþkanlýðýnda, Hacettepe Üniversitesi'nden bir ekiple devam ettiðini anýmsattý. Höyüðün kuzey kesiminde Dicle Nehri ile olan baðlantýsýný anlamaya yönelik baþlattýklarý çalýþmada, ancak 7. sezonunda ana topraða ulaþma imkaný bulabildiklerini belirten Tekin, burada Neolotik döneme ait özellikle de tarýmcý ve köy topluluðunun önemli bir evresini tespit ettiklerini hatýrlattý. Tekin, Mezopotamya uygarlýðýnýn çok önemli bir döneminin varlýðýný Türkiye sýnýrlarý içerisinde tespit ettiklerini, Geç Neolotik Hassuna dönemine ait birbiriyle bütüncül üst üste kurulmuþ 5 köyde tespit ettiklerini bunun yaklaþýk 200-250 yýllýk bir süreci kapsadýðýný söyledi. Tekin, bu yýlki kazýlarda gün ýþýðýna çýkartýlan 22 mezardan birinin özellikle çok dikkat çekici olduðunu, kazýda en eski köy kalýntýsýna ait olan ve bir evin tabaný altýnda bulunan mezarda yetiþkin iki birey saptadýklarýný bildirdi. Yaklaþýk MÖ 6 bin 100 tarihlerine ait bu mezardaki iskeletlerin antropologlar tarafýndan incelenmek üzere Hacettepe Üniversitesine götürüldüðünü belirten Tekin, þöyle konuþtu: ''Henüz bilimsel çalýþmalar sonuçlanmamýþ olmakla birlikte, otuzlu yaþlarda bir erkek ve yirmili yaþlarda bir kadýn, yan yana gömülmüþ ve gömme þekillerinden ayný zamanda öldüklerini anlýyoruz. Bireylerin gerçek yaþlarý ve ölüm nedenleri, geçirdikleri hastalýklar veya belki de ölüm nedenleri bir aþk cinayeti de olabilir. Bunun gibi ayrýntýlý bilgiler çalýþmalar sonuçlandýktan sonra netleþecek. Baþlarý Güneydoðuda olan bireylerden erkek olan sýrtýný kadýna dönmüþ daha genç olan kadýn ise bir elini erkeðin omzuna doðru uzatýrken bir bacaðýný da erkeðin üzerine atmýþ durumdadýr. Geçen yýl Ýtalya'nýn kuzeyinde Verona þehri yakýnlarýndaki Mantua kazýsýnda gün ýþýðýna çýkartýlan ve MÖ 5 binlere tarihlendirilen bir erkek ve bir kadýnýn gömülü olduðu mezardan yaklaþýk bin yýl daha eski olan Hakemi Use bireylerinin gerek ayný mezar içinde yer almalarý, gerekse yatýþ biçimleri bunlarýn karý-koca veya sevgili olduklarýný düþündürmektedir. Bu ön bilgilerin ýþýðýnda Hakemi Use çiftini kazýlarda saptanmýþ dünyanýn en eski aþýklarýna ait mezar diyebiliriz. Bugüne kadarki kazýlarda saptanmýþ dünyanýn en eski aþýklarýna ait mezarý bulduk.'' (Fotoðraflar: Hürriyet) Nano-Yorum: Fransýz filozof Andre Gorz, kanser hastasý karýsý Dorine'in ölümüne dayanamayacaðý için geçen ay onunla birlikte intihar etmiþti. Efsanevi düþünür Jean-Paul Sartre'ýn da yakýn arkadaþlarýndan olan 84 yaþýndaki yazar ve düþünür Gorz, uzun süredir kanserle mücadele eden ve giderek durumu kötüleþen eþinin ölümü fikrine dayanamadýðý için onunla birlikte zehirli iðneyle ölümü seçmiþti. Birlikte yaþadýklarý 58 yýldan sonra onun hastalýðý sýrasýnda yazdýðý mektupta "Ýçimde; göðsümün kovuðunda, sadece senin sýcak bedeninin benimkine dokunmasýyla doldurulabilecek, yiyip bitirici bir boþluk taþýyorum" diyordu. Onlar aþklarýný ölümsüzlüðe taþýdýlar. Geçtiðimiz hafta, Ilýsu Baraj Gölü altýnda kalacak olan tarihi eserlerin kurtarýlmasý amacýyla Bismil'de süren 9 kazýdan biri olan Hakemi Use'de yürütülen kazýlar bir baþka ölümsüz aþký, belki de þu ana kadarki en eski aþký açýða çýkardý. Neolitik Çaða ait bir mezarda birbirine sarýlý ve sevgili olduklarý deðerlendirilen bu kadýn ve erkek iskeletlerinin ilk belirlemelere göre, 8 ay kadar önce Ýtalya'nýn kuzeyinde, Valdaro bölgesindeki Mantua kazýlarýnda birbirlerine sarýlý olarak gömülmüþ bulunan çiftten bin yýl daha eski olduðu düþünülüyor. Birbirine aþýk aþaðý yukarý her çiftin birlikte uyuma pozisyonunda bulunan bu kadýn ve erkek için nasýl "bir aþk cinayeti" düþünülebilir bilmiyoruz ama en kötüsü, onlarý ayýrarak antropologlar tarafýndan "bireylerin gerçek yaþlarý ve ölüm nedenleri, geçirdikleri hastalýklar" ve sairenin incelenmesi amacýyla Hacettepe Üniversitesi'ne götürülmesiydi bizce. Mantua'da kazý yapan arkeolog Elena Menotti, Türk meslekdaþýnýn aksine daha duygusal davranýp "Þu ana dek nasýl idilerse bundan sonra da ayný þekilde, yani birlikte olmalarýný istiyoruz" demiþti. Sonuçta, kemiklerin daha sonra yeniden birleþtirmek üzere tek tek çýkartýlmasý yerine, çiftin gömülü olduðu toprak parçasýnýn, kemiklerle birlikte komple çýkartýlarak korunmasýna karar verilmiþti. TAY Haber'de de yayýnlanan bu buluntu, 14 Þubat Sevgililer Günü için hoþ bir sürpriz olmuþtu: http://www.tayproject.org/Haber.fm$Retrieve?ID=3660&html=haber_detail_tu.html&layout=web Hakemi Use çifti için haberde üst üste birkaç defa vurgulanan, "Bizimki daha eski, en eskisi bizimki, dünyanýn en eski aþýklarý bizde" tarzýnýn da oldukça rahatsýz edici olduðunu söylemek isteriz. Bu bir yarýþ deðil çünkü. Bizler sadece bir baþka ölümsüz aþkýn tanýklarýyýz. Sizce birisini çok seven bir insan aþktan ölemez mi? Yaþamýnýz boyunca en az bir defa, birisi ile birlikte yaþayýp, yaþlanýp, onunla birlikte ölmeyi arzulamadýnýz mý siz? Ya da, daha beteri, ondan ayrý olmaktansa ölmeyi istediðiniz hiç olmadý mý? Ali Yamaç - Ayþe Didem Bayvas

Liste'ye

Haber Arama Makinesi'ne