TAY-Haber Ayrıntı

MODERN �NSANLAR TARAFINDAN YAPILMI� B�L�NEN EN ESK� M�CEVHERLER

BBC

3/7/2006

Uluslararas� bir ara�t�rma ekibinin a��kamas�na g�re, deniz kabu�undan yap�lm�� adet boncuk 90.000 ila 100.000 ya��nda. Boncuklar�n ikisi �srail'de Carmel Da��'nda Skhul Ma�aras�'nda, di�eri ise Cezayir'de Oued Djebbana'da bulundu. Buluntular�n, bundan �nce bilinen en eski m�cevherlerden 25.000 y�l daha eski olduklar� Science Dergisi'ne a��kland�. Bezelye b�y�kl��ndeki bu deniz kabuklar�nda bulunan delikler bir kolye veya bilezik olarak kullan�ld�klar�n�n ispat�. Birbirlerinden �ok farkl� iki b�lgede bulunmalar�na kar��n, her �� deniz kabu�u da Nassarius olarak bilinen bir t�re ait. Uzmanlar deliklerin keskin bir �akmakta�� ile a��ld��na inan�yorlar ve bu buluntular, uzmanlar�n fikrine g�re, modern davran�� eklimizin en eski buluntular�ndan birisi. Makalenin yazarlar�ndan birisi olan Londra Do�al Tarih M�zesi'nden Profes�r Chris Stringer �unlar� s�yl�yor: "Kolyeler ve bu t�r di�er tak�lar ile ilgili ilgin� olan y�n sembolik olmalar�. Bu cins aksesuarlar kulland��m�zda bir mesaj veririz. Bu mesaj, g��l� veya zengin veya seksi oldu�umuzdur. Ya da belirli bir gruba ait oldu�umuzu belirtmeye �al��r�z. Bu t�r nesneler sadece dekoratif de�illerdir, biz onlar�n ayn� zamanda sosyal bir anlamlar� oldu�unu da d��n�yoruz." Skhul Ma�aras�'nda bulunan deniz kabuklar�ndan birisine yap��m�� olan kal�nt�larda yap�lan kimyasal inceleme 100.000 y�l �ncesine ait oldu�unu belirledi. Oued Djebbana'da, a��k alanda yap�lan kaz�da bulunan deniz kabu�unun ise 90.000 y�ll�k olabilece�i belirtildi. Profes�r Stringer BBC Radyosu'nda yay�nlanan raportaj�nda, Skhul Ma�aras�'n�n denizden uzakl��n� vurgulayarak, bu boncuklar�n buraya insanlar taraf�ndan getirildi�inin kesin oldu�unu belritti. Ayn� �ekilde, Oued Djebbana'n�n denizden uzakl�� da 200 km civar�nda. Her ne kadar modern g�r��m�ze yakla��k 195.000 y�l �nce sahip olsak da, ara�t�rmac�lar bug�ne dek, insan�n modern davran�� ekillerini 50.000 y�l kadar �nce geli�tirdiklerini d��nmekte idiler. Bu, baz� ara�t�rmac�lar�n anatomik geli�im ile davran�� geli�iminin paralel gitmedi�ini �nermelerine de yol a�m��t�. Aksine, insan beynindeki belirsiz bir mutasyon sonucu yarat�c�l��n tetiklendi�i ve ancak 50.000 y�l kadar �nce ki�isel s�sleme, sanat eserleri, alet ve silah yap�m�n�n ba�lad�� d��n�lmekte idi. G�ney Afrika'da, Blombos Ma�aras�'nda 75.000 y�ll�k Nassarius kabuk-boncuklar�n�n bulunmas� bu fikri sarst�. Bulunan bu kabuklarda k�rm�z� pigment boya izleri dahi mevcuttu. Stinger, �imdi, Skhul Ma�aras�'nda ve Oued Djebbana'da yeni bulunan deniz kabuklar� ile bu "k�lt�rel patlama" teorisinin iyice sars�ld��n� d��n�yor. George Washington �niversitesi Afrika Arkeolojisi uzman� Profes�r Alison Brooks BBC'ye yapt�� a��klamada �al��man�n "�ok iyi ara�t�r�larak haz�rland��n�" belirtti ve �unlar� s�yledi: "�ok �a��rmad�m, ��nk� Avrupa'da �st Paleolitik D�nemde rastlad��m�z boncuk �e�itleri, bu gelene�in bir ge�mi�i olmas� gerekti�ini d��nd�r�yordu. Bu buluntular da, o gelenek ile �ok mant�kl� bir ba� olu�turmaktalar. Bence insan�n evriminde b�y�k devrimler yok, bu kademe kademe artan bir geli�im." Skhul Ma�aras�'nda bulunan deniz kabu�u boncuklar Londra Do�al Tarih M�zesi'nde, Oued Djebbana'da bulunan ise Paris �nsanl�k M�zesi'nde muhafaza edilmekte. (Haber: Paul Rincon, Der.: Ali Yama�)

Liste'ye Haber Arama Makinesi'ne