FÝLM GÝBÝ...
		TAYHaber		14/3/2009
		Osmanlý Ýmparatorluðu birkaç yüzyýlýn en büyük imparatorluðu olarak kabul edilir. Ýstanbul'un fethi ile birlikte bir "Ýmparatorluk" olan Osmanlý Ýmparatorluðu hiç kuþkusuz ki bu tarihten itibaren askeri yönden kendini geliþtirmek zorundaydý. Karadaki zaferlerin yaný sýra denizler de fethedilmek zorundaydý. Türklerde Sinop'un fethinden sonra geliþmeye baþlayan denizcilik Osmanlý devletine gelinceye kadar tecrübe kazanmýþtý. Osmanlý denizciliðinin temelinde Türkiye Selçuklu Devleti, Aydýn Oðullarý ve Karesi Oðullarýnýn teknik ve gelenekleri vardý. Osmanlýlar ilk büyük tersanelerini Yýldýrým Beyazýd zamanýnda Gelibolu'da kurdular (1). Osmanlý donanmasý gerçek anlamda Ýstanbul'un fethinde sonra Fatih Sultan Mehmet zamanýnda kalýcý ve büyük fetihlere imza atabilmiþtir. Ýstanbul'da Haliç'te kurulan Tersane-i Amire'de büyük gemiler inþa edilmiþ ve ilk deniz fetihleri bundan gerçekleþmiþtir (2). Ýlk kez Fatih Sultan Mehmed'in Kaptan-ý Derya Hamza Paþa'yý görevlendirmesi üzerine Kasýmpaþa Deresi'nin Hasköy tarafýnda sakin, geniþ ve derin bir su alanýna sahip olan bir yerde 11 Aralýk 1455'de inþa edilen ve "Bir kaç göz, bir cami-i þerif ile kaptan paþalar için bir divanhaneden" oluþan tersaneye Sultan Bayezid devrinde yeni ilaveler yapýlmýþtýr. Bu tersanenin bir Devlet Tersanesi (Tersane-i Amire) haline geliþi ise, Yavuz Sultan Selim zamanýnda gerçekleþmiþ (1515) ve Kanuni devrinde geliþtirilerek müþtemilatýyla devrinin en ünlü tersanesi olmuþtur. Ýtalyan tarihçi R. Romano"nun da belirttiði gibi, XVI. yüzyýl Akdeniz dünyasýnda etkin iki büyük tersaneden biri Ýstanbul"da bulunuyordu. Yapýlan araþtýrmalar, Ýstanbul Tersanesinin aslýnda Venedik"teki benzerinden çok daha faal ve üstün olduðunu ortaya koymaktadýr (3). Bilinenin aksine yüzyýllar boyunca Haliç kýyýsýnda "Camialtý, Taþkýzak ve Haliç" gibi üç ayrý tersane þeklinde deðil tamamýndan oluþan tek ve dev bir "Tersane Kompleksi" mevcuttu. Ýþte bu kompleks, kuruluþundan bu yana 6 asýrdýr gemi yapým faaliyeti yürütülen; bu özelliði ile de dünya üzerinde baþka örneði olmayan bir sanayi iþletmesidir. Tarih içinde pek çok tahribata uðramasýna raðmen halen bünyesinde önemli yapýlar ve eserler barýndýrmaktadýr. Bir süredir konunun uzmanlarý tarafýndan bu bölgede bir Denizcilik Müzesi kurulmasý için giriþimler sürerken gündeme bir anda "sinema platosu olmasý" geldi. Türk sinemasýnýn sorunlarý bir sinema platosu ile çözülür mü bilemem ama bir sorunu çözerken daha büyük sorunlarý ortaya çýkarmak konusunda gayet baþarýlý olduðumuzu biliyorum. Eskiler "Bir deli bir kuyuya taþ atmýþ, kýrk akýllý çýkaramamýþ" derler. Bu konuda da böyle oldu, Cumhurbaþkaný'nýn davetine icabet eden sinemacýlar bu plato konusunu gündeme getirdiler ve bir anda kendilerini TMMOB Gemi Mühendisleri Odasý ile karþý karþýya buldular. Çünkü Cumhurbaþkaný'nýn talimatý üzerine harekete geçen Cumhurbaþkanlýðý Genel Sekreterliði'nin giriþimi ile iþlemlerin baþlatýldýðý anlaþýldý. Umuyoruz ki; * Sanata ve kültüre gerçekten gönül vermiþ herkes bu yanlýþlýða karþý çýkar. * Cumhurbaþkanlýðý, konunun uzmanlarýna danýþmadan hareket etmemeyi öðrenir. * Bu benzersiz endüstriyel sit alaný bir müzeye dönüþtürülür. (Ayþe Didem Bayvas, Fotoðraflar: barbaros.biz) Kaynaklar: (1) Aydýn Taneri, "Osmanlý Kara ve Deniz Kuvvetleri", Ankara, 1981, s.321-322 (2) Ali Ýhsan Genceri, "Deniz Kuvvetleri", Osmanlý , C.6. Ankara, 1999, s.555-556. (3) Ruggiero Romano, "Economic Aspects of the Construction of Warships in the Sixteenth Century", Crises and Change in the Venetian Economy in the 16th and 17th Centuries, (ed. B. Pullan), London 1968, s.59-87.

Liste'ye

Haber Arama Makinesi'ne